شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- راز افرادي كه در ارتباط برقرار كردن مهارت دارند، چيست؟ همه‌چيز به رساندن پيام مربوط است. در ادامه‌ي اين مقاله ياد مي گيريم چگونه فن بيان‌مان را تقويت كنيم و واضح‌تر صحبت كنيم.
مديران كسب‌وكار به ارتباطات اهميت زيادي مي دهند. اگر مي خواهيد ارتباطات مؤثري برقرار كنيد، تسلط بر آنچه لازم است بگوييد و چگونگي بيان آن، فاكتورهاي مهمي هستند. هرچند يكي از عناصر ارتباط كلامي معمولا اهميت بيش تري دارد، شيوه ي صحبت كردن. ۱۱ راه زير در اين زمينه به شما كمك مي‌كند.
همه ي ما تا به‌حال با افرادي سَر و كار داشته ايم كه صداي شان خيلي دل خراش، نازك يا مصنوعي بوده است. صحبت كردن بعضي افراد آنقدر ناخوشآيند است كه پيام گوينده را كاملا خراب مي كند. شما در چند قدم مي توانيد كيفيت، لحن، حالت بيان و صداي تان را بهتر كنيد. فقط به دانستن چند فوت‌و‌فن ساده و تمرين آنها نياز داريد.
از فرصت استفاده كنيد تا صداي تان، توانايي متقاعد كردن افراد و تعهدتان به متني كه مي خوانيد را تقويت كنيد. اين يعني كسب‌وكار و ميزان رضايت مشتري هاي‌تان ارتقا مي يابد و خدمات شما را بيشتر به ديگران توصيه مي كنند.
۱. شمرده صحبت كنيد
با هر صدا و سرعتي كه صحبت مي كنيد، «وضوح» كليد موفقيت‌تان است. شنونده بايد قادر باشد تمام كلمات را بشنود، بنابراين هر عبارت مبهمي مي تواند اين وضوح را از بين ببرد. درست صحبت كردن را با تلفظ و اداي صحيح كلمات تمرين كنيد.
كِيتي شوارتز، مدير شركت دورام، در كارگاهي كه با موضوع بهبود مهارت سخنراني براي كسب‌وكار در كاليفرنياي شمالي برگزار شد، به نكته‌ي مهمي اشاره كرده است: «يكي از كارهايي كه مي توانيد انجام دهيد تا وضوح كلام تان را بيشتر كنيد، كم كردن سرعت است.»
افراد وقتي نگران هستند يا درباره ي آنچه مي‌گويند ترديد دارند، تمايل دارند سريع صحبت كنند. همچنين او مي گويد: «شمرده صحبت كردن نه‌تنها فهم شنونده را از صحبت‌هاي شما تقويت مي كند، بلكه باعث مي شود مطمئن و آرام به نظر برسيد.»
معياري خوب وجود دارد تا كيفيتِ سرعت صحبت‌تان را ارزيابي كنيد، فرض كنيد كه شماره تلفني را مي‌خوانيد، فردي كه گوشش با شماست، بايد بتواند آن را يادداشت كند. براي تمرين سرعتِ گفتار، رشته ي بلندي از اعداد را بخوانيد و حين انجام اين كار آنها را در هوا يادداشت كنيد. اين تكنيك براي رسيدن به ضرب آهنگي عالي است.
۲. با اعتمادبه‌نفس صحبت كنيد
«اِاِ…، سلام به همگي…، اسم من، اِاِ…، امينه.»
متأسفانه بايد بگويم كسي به ادامه ي اين سخنراني گوش نمي كند. اين مثال نشان مي دهد كه چگونه نداشتن اعتمادبه‌نفس به همه‌چيز لطمه مي‌زند، مخصوصا به صداي‌تان.
احساس كنيد حرفي كه مي‌زنيد، متعلق به خودتان است. با تمام اعتمادبه‌نفسي كه در دنيا وجود دارد، صحبت كنيد. فرض كنيد مي خواهيد با كاراته‌بازي، تعدادي بلوك محكم را بشكنيد. اندكي ترديد باعث مي شود به جاي بلوك ها دست‌هاي شما بشكنند.
۳. منظورتان را به‌درستي بيان كنيد
نكته ي قبل در مورد اعتمادبه‌نفس موقع صحبت كردن بود و اين نكته مربوط به لحنِ صحبت كردن با توجه به موضوع مورد بحث است. وقتي با اشتياق صحبت مي كنيد، مردم تفاوت را حس مي كنند. شايد اين نكته، بسيار لطيف و كمي نامحسوس باشد اما در حقيقت وقتي در متن تان طنين انداز شود، صداي تان قابل قبول تر و متقاعد كننده تر به نظر خواهد رسيد.
۴. خودپرستي را كنار بگذاريد
مايك تايسون مي گويد: “بايد در زندگي فروتن باشيد، اگر فروتن نباشيد، زندگي شما را فروتن مي كند.”
براي تقويت اين مورد مي توانيد خودتان را با افرادي احاطه كنيد كه بهتر از شما هستند. مي توانيد از هم جواري با آنها درس‌هاي زيادي ياد بگيريد كه از روش هاي ديگر، آموختن اين درس‌ها امكان پذير نيست و مهارت تان را ارتقا دهيد. در كلاس ها و كارگاه هايي شركت كنيد كه از افرادي تشكيل شده است كه در حرفه شان از شما بهتر هستند. به تجربيات شان گوش كنيد، ممكن است سخت باشد اما قطعا به بهتر شدن تان كمك مي كند.
۵. با صداي تان با ملايمت رفتار كنيد
برخلاف يك نوازنده ي گيتار، پيانو يا طبل، به عنوان يك سخنران، ابزار كار شما بدن تان است. ببينيد چطور نوازنده هاي حرفه اي از آلات موسيقي شان نگهداري مي كنند. باوسواس آن را تميز، از آن محافظت، قطعات شكسته اش را تعمير و در جاي خوب و راحتي از آن نگهداري مي كنند.
شما چطور با ابزار كارتان رفتار مي كنيد؟ براي نگهداري، مراقبت و حفاظت از طراوتش چه كارهايي انجام مي دهيد؟
براي حفاظت از صداي تان اين نكات را رعايت كنيد:
نفس عميق بكشيد و با استفاده از الگوهاي تنفسيِ مناسب، گام اول را در اين راه محكم برداريد. كيت دِوُر، مؤسس توتال وُيس، مي گويد: «اگر به‌جاي تنفسِ عميق شكمي، از راه سينه و سطحي نفس بكشيد، صداي تان ضعيف تر و وحشت‌زده به‌نظر مي‌رسد، همچنين اين كار مي تواند باعث كشش غيرضروري تارهاي صوتي تان شود.
وقتي اضطراب داريد يا وحشت زده هستيد شايد كمي سخت باشد يادتان بماند نفس عميق بكشيد، اما نفس‌هاي آرام، عمق صداي تان را بهبود مي بخشد و به شما كمك مي كند مطمئن تر به نظر برسيد.»
زياد آب بنوشيد. دِوُر مي گويد: «سيراب نگه داشتن بدن به كيفيت صداي تان كمك بسياري مي كند.» اگر در طول روز قهوه، نوشابه يا نوشيدني هاي الكي بنوشيد، ممكن است تارهاي صوتي تان رطوبت لازم براي توليد بهترين صداي ممكن را نداشته باشند. همچنين او مي گويد: «تارهاي صوتي بايد انعطاف پذيري خوبي باشند، چون با سرعت زيادي مي‌لرزند.»
تارهاي صوتي زنان به طور متوسط ۲۰۰ بار در ثانيه مي لرزند، اين عدد براي مردان حدود ۱۲۰ بار در ثانيه است. با هر وعده ي غذايي، آب بنوشيد. يك بطري كوچك آب را پر كنيد و مرتب از آن كم كم بنوشيد. شايد اين مقدار آب زياد به نظر برسد اما بايد بدانيد اغلب مردم كم تر از حد مورد نيازشان آب مي نوشند.
از فرياد زدن پرهيز كنيد. شوارتز مي گويد: «عاشقِ فرياد زدن براي تشويق تيم مورد علاقه تان هستيد؟ بايد بگويم قطعا اين كار براي تارهاي صوتي تان خوب نيست.» فرياد زدن مي تواند باعث كشيده شدن آنها شود و صحبت كردن را براي تان مشكل كند. در بدترين حالت، فرياد زدن مي تواند به گره هاي صوتي و برآمدگيِ تارهاي صوتي منجر شود.
حداقل ۷ ساعت در شب بخوابيد. يك صداي خسته، بد به‌نظر خواهد رسيد. همچنين خستگي براي صداي‌تان مضر است.
زمزمه نكنيد. اين كار براي صداي تان مشكل ايجاد مي‌كند و باعث كشيدگي تارهاي صوتي تان مي شود.
۶. حواس‌تان به وضع نشستن يا ايستادن تان باشد
دِوُر اعتقاد دارد طرز نشستن يا ايستادن هم مي تواند سخنراني شما را تحت‌تأثير قرار بدهد. صاف ايستادن يا نشستن به شما اجازه مي دهد به خوبي نفس بكشيد و صداي‌تان قدرت نفوذ بيشتري داشته باشد. كمي تكان دادن سر هم مي تواند مفيد باشد.
اگر چانه تان را بالا ببريد و سرتان را كمي كج كنيد، مي توانيد طنينِ صداي تان را كم كنيد و در نتيجه صداي تان شفاف تر به گوش برسد. او مي گويد: «اگر شانه هاي تان به هم نزديك باشد و به سمت سرتان قوز داشته باشد، بخش بزرگي از قدرت بالقوه ي صداي خود را از دست مي دهيد.»
۷. مراقب زير و بَم صداي‌تان باشيد
شوارتز مي گويد: «معمولا صداهايي با شيب زياد يا خيلي زير، به دليل اضطراب يا عدم اطمينان گوينده به وجود مي آيند.» استفاده از شيب صحيحِ صدا به شما كمك مي كند ارتباطات بهتري برقرار كنيد. مي توانيد بهترين اوج صداي‌تان را با گفتن «آ-ها» پيدا كنيد (همان عبارتي كه به جاي «بله» در جواب يك دوست مي گوييد). شوارتز اعتقاد دارد كه اوج صداي تان در هنگام صحبت كردن بايد با «آ» همخواني داشته باشد
۸. خودتان را آماده كنيد
شايد باورتان نشود اما يك قهرمان دويِ سرعت المپيك، قبل از اينكه سعي كند ركورد دنيا را جا به جا كند، حداقل ۳ ساعت را صرف گرم كردن تمام اعضاي بدنش مي كند. راستش را بخواهيد من به جايي رسيده ام كه قبل از پياده روي حتما بايد بدنم را گرم كنم، وگرنه عضلات پشت پايم به شدت درد مي گيرند.
داشتن آمادگي يك ضرورت است. هر روز صبح را با گرم كردن صداي تان شروع كنيد. عضلات صورت تان را بكشيد. برنامه هاي تان را به ترتيب اجرا كنيد. يكي از تمرين‌هايي كه براي گرم كردن تارهاي صوتي مي توانيد انجام دهيد ارتعاش لب‌ها با عبور هوا از بين آنهاست (براي آشنايي با اين تمرين ويدئوهاي Lip Roll را در اينترنت جستجو كنيد.) ماهيچه‌هاي گردن تان را شُل كنيد.
تمرين هاي تنفسي تان را انجام دهيد. حتي اگر زماني براي گرم كردن صداي تان صرف نمي كنيد، هر روز صبح ۵ دقيقه را به آماده كردن صداي‌تان اختصاص دهيد. اين تكنيك براي صداي تان به‌طور شگفت انگيزي خوب و براي سلامتي‌تان مفيد است.
اگر هنوز فكر مي كنيد اين ترفند احمقانه است، توجه داشته باشيد «سلين ديون» كه سال‌ها در زمينه ي خوانندگي تجربه دارد و در كارش بسيار موفق است هنوز هم، هر روز صبح را با اين تمرين هاي پايه‌اي آغاز مي كند.
۹. «بدون آمادگي خواندن» را شروع كنيد
در موسيقي، به توانايي خواندن يك برگه ي موسيقي (كه تا به حال آن را نديده ايد) و نواختن آن به وسيله ي آلت موسيقي، «بداهه‌نوازي» مي گويند.
براي سخنراني هاي طولاني يا پروژه هاي بزرگ مثل صداگذاري كتاب هاي صوتي يا ويدئوهاي آموزشي، ممكن است وقت تان براي چندين‌بار روخواني متن، قبل از شروع كار تلف شود، بدون اينكه نيازي به اين كار باشد. به جاي آن مي‌توانيد تمرين كنيد هنگامي كه براي بار اول متني را مي‌خوانيد، آن را خوب بيان كنيد. ممكن است مدتي طول بكشد تا دهان و چشم هاي‌تان هماهنگ شوند اما اين مهارت به‌خوبي با گام بعدي كه از آن صحبت خواهيم كرد در ارتباط است.
۱۰. تمرين كنيد
«در مورد تمرين كردن صحبت مي كنيم؟» با اينكه ديگران بارها و بارها اهميت تمرين را براي نتيجه دادن كارها توضيح داده‌اند. بله، ما هم در مورد تمرين كردن صحبت مي كنيم. بهترين هنرمندان دوبله مي توانند هزاران كلمه را بدون ارتكاب اشتباه بيان كنند، اما براي به‌دست آوردن اين مهارت، سال‌ها زمان لازم است. تمرين باعث از بين بردن نواقص مي شود و صداپيشه ها از اين راه به موفقيت مي‌رسند.
خيلي‌زود روي غلتك مي افتيد و خواندن و گفتارتان به‌هم پيوسته و بدون اشتباه مي شود. به اين ترتيب در وقت تان صرفه جويي، در كارتان پيشرفت و از مهارت تان سود كسب مي كنيد.
۱۱. آرام باشيد
شايد اين آخرين نكته باشد اما مهم ترين مسئله است. چرا؟ چون اگر تازه كار هستيد، هر يك از سخنراني ها يا آزمون ها مي‌تواند براي تان به آخرين‌شان هم تبديل شود. پس همه چيز به اين چنددقيقه يا حتي چندثانيه بستگي دارد و اين موضوع مي تواند شما را نگران كند.
عميق نفس بكشيد و لبخندي بزنيد (كه مي توانيد صدايش را از طريق بلندگو بشنويد). به توانايي هاي خودتان اعتماد داشته باشيد و بدانيد فرقي ندارد چه اتفاقي مي افتد، مهم اين است كه شما به بهترين شكل تلاش كرده ايد.
منبع: خلاقيت