شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- دكتر سيد وحيد عقيلي از اولين كساني بود كه به موضوع سواد رسانه اي توجه خاصي داشت.

شايد بتوان گفت وي از اولين كساني بود كه در سال 81 پايان نامه اي را با موضوع سواد رسانه اي در مقطع كارشناسي ارشد و دكترا راهنمايي كرد. همزمان با آن چند مقاله در رابطه با اين مقوله چاپ شد كه از اولين مقاله هاي چاپ شده در فصلنامه رسانه بود كه آن زمان دكتر عقيلي سردبير آن بود.

سيد وحيد عقيلي در گفت و گو با خبرنگار سيناپرس در رابطه با مفهوم سواد رسانه اي گفت: بحث سواد رسانه اي در ايران در حدود دو دهه پيش در ادبيات ارتباطات كشورمان مطرح شد، اما متاسفانه حتي نتايج آن پايان نامه ها كه اتفاقا نتايج خوبي هم بود مورد توجه قرار نگرفت و همه رجوع كردند به يكي دو كتاب كه نويسندگان خارجي آنها را تاليف كردند.
وي ادامه داد: با كمال تاسف بايد بگويم سواد رسانه اي در سال هاي گذشته تنها يك موج بود كه درست شد و گويا اينكه همه از اصطلاح سواد رسانه اي خوششان مي آيد اما خيلي از كساني كه دم از سواد رسانه اي مي زنند شايد به طور علمي و دقيق نتوانند سواد رسانه اي را تعريف كنند.

عقيلي تاكيد كرد: از آن مهمتر اينكه هيچ كس هنوز نتوانسته به اين پرسش، پاسخ گويد كه آموزش سواد رسانه اي در جامعه مربوط به كدام ارگان است و چه سازمان ها، چه ارگان ها و چه نهادهايي تا به حال در اين زمينه قصور كرده اند و سواد رسانه اي را به جوانان اين مملكت ياد نداده اند؟ هيچ گاه در مورد اينها بحث نمي شود اما همه هلهله مي كنند و دم از سواد رسانه اي مي زنند.

وي در تعريف سواد رسانه اي گفت: سواد رسانه اي بيش از هشتاد تعريف دارد كه البته اين تعاريف مختلف در چند عنصر باهم مشترك هستند. يكي اينكه همه تعاريف به اين نكته اذعان دارند كه سواد رسانه اي مجموعه اي از تكنيك ها، روش ها و رويكردهايي است كه مخاطب را در برابر سيل پيام هايي كه در رسانه هاي مختلف اعم از مكتوب، صوتي، تصويري و فضاي مجازي وجود دارد تا حدي بيمه مي كند.

اين استاد دانشگاه تصريح كرد: بيمه مي كند يعني مراقب است كه آثار نامطلوب پيام هاي ارتباطي بر مخاطب اثر نكند. يعني مخاطب بفهمد پيام منتشر شده تا چه حد واقعيت دارد؟ مخاطب بداند كه تمام حوادثي كه در فضاي مجازي اتفاق مي افتد الزاما واقعي نيست. به طور كلي مخاطب بايد بداند در پس هر پيامي كه توليد مي شود يك سناريو و هدفي وجود دارد و در مواجهه با آنها هوشيارانه عمل كند. به عبارت ديگر هيچ پيامي به صورت اتفاقي توليد نمي شود.

وي ادامه داد: از سوي ديگر با آموزش سواد رسانه اي، كمتر شاهد جرايم سايبري و خطراتي كه در فضاي مجازي اتفاق مي افتد هستيم. چراكه، مخاطب راه برخورد در فضاي مجازي را با كمك سواد رسانه اي مي آموزد. حال سوال اينجاست كه اين مفهومي كه همه هم اذعان دارند كه بسيار خوب است، بايد توسط چه ارگاني آموزش داده شود؟ اما از طرف ديگر مدام سمينارها و دوره هاي آموزشي پيرامون آن برگزار مي شود كه به اعتقاد من تا به حال هيچ تاثيري نداشته است.

عقيلي اظهار كرد: در جواب بايد بگويم وزارت آموزش و پرورش، آموزش عالي با كمك مجلس و تمام نهادهاي فرهنگي و آموزشي و تمام نهادها و سازمان هايي كه به نوعي بودجه فرهنگي دريافت مي كنند بايد به آموزش علمي سواد رسانه اي كمك كنند.

اين كارشناس ارتباطات در پايان صحبت هايش افزود: اما در راس آنها آموزش و پرورش متولي اين امر است. چراكه سواد رسانه اي بايد در سني آموزش داده شود كه فرد آماده آموزش است كه افراد در اين سن زير نظر آموزش و پرورش هستند. قرار بود امسال در مقطع دبيرستان كتاب سواد رسانه اي را تدوين كنند كه گويا هنوز آماده نشده است. با اينكه آموزش و پرورش اين كار را دو دهه دير شروع كرده است اما به هر حال اين اقدام مهم و مباركي است.