شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)، مهمترين عامل در عكسبرداري، مسئله نور است. بهترين عكاس ممكن است روزها سوژه مورد نظر را در ساعات متفاوت و شرايط جوي بررسي كند تا در مطلوبترين حالات بتواند تصوير را ثبت كند. ساختمان‌ها درست مانند انسان‌ها داراي سوژه‌هاي متفاوتي هستند. در عكاسي معماري منظور اصلي به دست آوردن تصاويري صددرصد مستند است كه كليات و جزييات بنايي را كه در كمال دقت و صداقت نشان دهد. بنابراين خواصي كه چنين عكس‌هايي بايد دارا باشند، عبارتند از وضوح كامل، نمايان كردن جنس مواد و مصالح و درستي زاويه و پرسيكتبو.
باتوجه به اين نكات معلوم مي‌شود كه در انتخاب لوازم كار، مواد مورد مصرف و همچنين در عكسبرداري دقت بسيار لازم است. در عكسبرداري معماري انتخاب جهت تابش نور بسيار محدود است، نورهايي كه از روبه‌رو به موضوع مي‌تابد، تصاوير مسطح و بدون عمق ايجاد مي‌كند و برجستگي‌ها و ابعاد آن احساس نمي‌شود. در عكس‌هايي كه به طريق ضدنور گرفته مي‌شود، علاوه بر اينكه احساس بعد سوم كاملاً از بين مي‌رود، جزئيات موضوع نيز وضوح خود را از دست مي‌دهد و تنها درصورت عكسبرداري از بناهايي كه از سنگ‌هاي روشن ساخته شده باشند و تصاوير آنها از لحاظ استناد اهميت زيادي نداشته باشد، از اين‌گونه نور مي‌توان استفاده كرد.
در اكثر موارد مناسب‌ترين وضع نور، تابش مايل نزديك به عمود آفتاب است، بهترين تصاوير معماري در زير آفتاب ضعيف «موقعي كه خورشيد در پشت ابر نازك باشد» گرفته مي‌شود، سايه‌هاي خشن آفتاب شديد با قسمت‌هاي روشن عكس هماهنگي كمتري دارد و اغلب جزئيات قسمت‌هايي را كه در معرض تابش مستقيم چنين نوري باشد از بين مي‌برد، از نور آفتاب اول و آخر روز نيز براي گرفتن عكس‌هاي ساختماني بايد، صرفنظر كرد زيرا نور مسطح از عمق و برجستگي‌هاي تصوير مي‌كاهد، درصورتي كه آفتاب ظهر از كوچكترين برجستگي، سايه‌اي كشيده و احياناً عكس جالب پديد مي‌آورد.
مسئله انتخاب نقطه ديد اهميت زيادي دارد، كوچكترين تغييري در آن، در اجزا و عناصر ساختمان تغييرات محسوس ايجاد مي‌كند و خطر پديد آمدن شكل‌هاي كج‌مانندي را به دنبال دارد. وقتي از مجموعه ساختماني عكس گرفته مي‌شود، نقطه‌اي براي كاشتن سه‌پايه و دوربين بايد انتخاب شود كه بهتر از هر جاي ديگري بتوانند آن ساختمان را نشان دهد، فاصله دوربين تا موضوع نيز از مسائل مهم است. اگر خيلي كم باشد، پرسپكتيو غلط ايجاد مي‌شود و درصورت زايد بودن به علت وجود پرده جوي ممكن است جزئيات به وضوح ديده نشود.
يكي ديگر از نكات قابل‌توجه، ارتفاع نقطه ديد است. اگر از خيلي بالا و يا خيلي پايين باشد، چنين به نظر مي‌رسد كه خطوط عمودي ساختمان در بالا و يا در پايين مي‌خواهند به هم بپيوندند كه براي احتزاز از اين موضوع مي‌توان از لنزهاي شيفت كه به اين منظور طراحي شده‌اند، استفاده كرد و سرانجام زاويه ديد آن چنان بايد باشد كه عمق و بعد سوم ساختمان به خوبي مشخص و كاملاً حس شود.
لنزهاي تيلت و شيفت امكان خميدگي و جابجابي را تا حد معيني در پرسپكتيوو تصوير حاصله از عكسبرداري وهمچنين امكان كم وزياد كردن عمق ميدان را به عكاس مي دهد و جزو ضروري ترين لنزها در عكاسي معماري به شمار مي روند.
تهيه و تنظيم: سيدمحمود دادمرزي
نقل مطالب با ذكر منبع بلا مانع است.