رسانه هاي هاي جديد و تاثير آنها بر عملكرد سازمانها- اينترنت
تعريف اينترنت
شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- اينترنت مجموعهاي جهاني از شبكههاي بزرگ و كوچك است كه به هم پيوستهاند و نام اينترنت (شبكههاي در هم تنيده) از همين مجموعه گرفته شده است. اينترنت از مجموعه اي شبكه كامپيوتري بزرگ ، كوچك تشكيل شده است .شبكه هاي فوق با روش هاي متفاوتي به يكديگر متصل و موجوديت واحدي با نام "اينترنت " را بوجود آورده اند. نام در نظر گرفته شده براي شبكه فوق از تركيب واژه هاي " Inter connected " و " Net work " انتخاب شده است كه معني اصل آن شبكه هاي بهم مرتبط فرض مي شود.
اينترنت شبكه اي از شبكه ها
اين نكته در مورد شبكه ها جالب توجه است؛ ممكن است دو يا چند شبكه را بهم متصل كنيم كه مجموع اين دو يا چند شبكه يك شبكه جديد را تشكيل مي دهد.اينترنت شبكه كامپيوتري مشتمل بر هزاران يا ميليونها كامپيوتراست؛ در نگاه ديگر اينترنت شبكه اي متشكل از شبكه هاي مختلف در جهان است كه با استانداردهايي در حوزه هاي ارتباطي بهم متصل شده و تبادل اطلاعات مي كنند.
IP چيست؟
IP (آي پي) كه آن را IP address هم مي گويند در واقع مخفف عبارت Internet Protocol address يا آدرس هاي پروتكل اينترنت (شبكه جهاني) است كه به صورت يك سري اعداد با قاعده، به هر وسيله اي (اعم از كامپيوتر، تلفن همراه، چاپگر و...) كه به شبكه وب متصل شود، اختصاص داده مي شود، IP در واقع يك شماره شناسايي يكتا براي يك ارتباط تحت وب است كه با آن كامپيوترهاي مختلف (يا سرورهاي مختلف) در شبكه گسترده وب از هم بازشناخته مي شوند، بدين ترتيب موقعيت جغرافيايي كاربر، اطلاعات اتصال به شبكه و... قابل شناسايي و پيگيري است، البته بايد توجه نمود كه بيشتر كاربران خانگي از IP اختصاص داده شده توسط سرويس دهنده خود (ISP يا Internet service provider) استفاده مي كنند، لذا IP آنان در واقع شماره اختصاص داده شده توسط شركت خدمات دهنده اينترنت است كه معمولا تعداد و سري خاصي از IP ها را براي اتصال در اختيار دارد، از اين رو IP شما در هر بار اتصال به اينترنت ممكن است تغيير كند، منتها كشور، نام و موقعيت جغرافيايي سرويس دهنده شما همان اطلاعات ISP خواهد بود، چون شما از يكي از كانال ها و شماره هاي اتصال آن شركت استفاده مي كنيد.
IPپويا وIP ايستا
به هر كامپيوتر موجود بر روي اينترنت يك آدرس IP منحصر بفرد نسبت داده مي شود. كامپيوتر شما ممكن است داراي يك آدرس IP ايستا و يا يك آدرس IP پويا باشد. در صورت استفاده از يك آدرس IP ايستا، آدرس فوق هرگز تغيير نخواهد كرد. برخي مراكز ارائه دهنده خدمات اينترنت ( ISP)، داراي مجموعه اي از آدرس هاي IP مي باشند و هر مرتبه كه شما از طريق آنان به اينترنت متصل مي شويد، يكي از آدرس هاي IP موجود به شما اختصاص داده مي شود. به اين نوع آدرس ها، آدرس هاي IP پويا گفته مي شود.
domain:
اينترنت به مجموعه اي از domain تقسيم شده است و هر account كاربر به يكي از domain ها مرتبط مي باشد. براي شناسائي domain كافي است به قسمت انتهائي URL دقت نمائيد. مثلا" از edu. براي مراكز و موسسات آموزشي، gov. براي سازمان هاي دولتي، org. براي سازمان ها و com. براي كاربردهاي تجاري استفاده مي شود. كشورهاي زيادي نيز داراي اسامي domain مختص به خود مي باشند.
تاريخچه و فلسفه پيدايش اينترنت
تاريخچه اينترنت به دهه 1960مي رسد پس از جنگ جهاني دوم و احساس نياز وزارت دفاع آمريكا براي داشتن شبكه اي سريع و هماهنگ و قابل اطمينان كه از هر نقطه آمريكا بتواند ارتباطات لازمه را فراهم نمايد، اين پروژه كه آرپانت(ARPAnet ) ناميده شد طرح مشتركي بود بين چندين دانشگاه بزرگ آمريكا، آژانس پروژه هاي تحقيقاتي پيشرفته( Advanced Research Project Agency ) و وزارت دفاع امريكا ، و توانست شبكه بسيار بزرگي را جهت اتصال كامپيوتر هاي اين مراكز بوجود آورد.
منشاء اينترنت را مي توان در سال هاي جنگ سرد يافت، زماني كه احتمال شروع يك جنگ هسته اي بين ايالات متحده و اتحاد جماهير شوروي كاملا وجود داشت. در آن سالها وزارت دفاع آمريكا بدنبال يك سيستم مخابراتي بود كه بتواند حتي در مقابل ضربات يك جنگ اتمي دوام آورد و از هم نپاشد.
اين پروژه كه Arpanet نام گرفت، در سال 1968 شروع شد. اين شبكه در اولين قدم (محكم) خود چهار كامپيوتر را در نقاط مختلف آمريكا به هم متصل كرد. خوب، اين اقدام در آن سال ها بسيار فوق العاده بود .
بزودي معلوم شد كه چنين شبكه اي بطور بالقوه داراي توانائيهاي بسيار بيشتري از آنچه مسئولان وزارت دفاع در تصور داشتند، است. تبادل اطلاعات علمي و مهندسي از اين نمونه بود.
همچنين معلوم شد كه يك شبكه واحد هرگز نمي تواند به هدفي كه براي آن در نظر گرفته شده بود (توانايي مقاومت در مقابل ضربه هسته اي) دست يابد. به جاي آن تصميم گرفته شد تا شبكه هاي موجود به هم متصل شوند و به عبارت ديگر شبكه اي از شبكه ها ساخت شود. نام اينترنت هم از همين جا نشات گرفت. اينترنت اوليه فقط دانشگاهها و مراكز تحقيقاتي را به هم متصل مي كرد و چون تحت كنترل دولت قرار داشت افراد و شركت هاي خصوصي راهي به آن نداشتند.
اين وضع تا سال 1991 ادامه داشت، اما از اين تاريخ اوضاع بسرعت دگرگون شد. در اين سال بنياد ملي علوم (NSF)، كه بزرگترين تامين كننده مالي اينترنت بود، سرمايه خود را از آن خارج كرد و اينترنت را بر روي شرك هاي تجاري گشود. و بزودي سيل خروشاني ، كه امروز آنرا مي شناسيم تبديل شد، و شروع اين رشد انفجاري با شبكه تارعنكبوتي جهاني (وب) همراه بود.
راهبري اينترنت
افزايش استفاده از اينترنت در سطح جهان چالشهايي را در زمينه مديريت و قانونمندسازي بوجود آوردهاست. راهبري اينترنت شامل موضوعات گستردهاي از اداره فني آن تا مباحث عموميتر چون نظارت بر محتوي ميشود. عليرغم ماهيت بينالمللي اينترنت، دشواري توافق در سطح جهاني بر سر اين مقررات باعث تدوين بيشتر اين قوانين در سطح ملتها شدهاست كه مجموع اين تلاشها به تشكيل مجمع راهبري اينترنت براي استفاده از نظرات سه بخش دولتي، عمومي و خصوصي كشورهاي عضو راي تدوين و تصويب قوانين مرتبط منجر شدهاست. در نهايت در سال ۲۰۰۵ راهبري اينترنت بدينصورت تعريف گرديد: " راهبري اينترنت توسعه و استفاده بوسيله دولتها، بخش خصوصي و عمومي در قالب قوانين و ارزشهاي مشترك شان براي ايجاد چارچوبي براي ارزيابي و استفاده از اينترنت است." در همين راستا معرفي سه لايه اصلي زيرساختها (براي انتقال اطلاعات)، لايه منطقي (براي كنترل زيرساخت) و لايه محتوايي كه دربرگيرنده اطلاعاتي است كه درون شبكه حركت ميكند، از بعد حقوقي به راهبري اينترنت مينگرد.
جدول زير، ميزان كاربران اينترنت را در سراسر جهان از سال 1993 را نشان مي دهد:
ميزان كاربران اينترنت در ايران
ايران با 75 ميليون و 149 هزار و 669 نفر جمعيت داراي 40 ميليون و 46 هزار و 785 كاربر اينترنت و 23 ميليون و 567 هزار و 268 مشترك است كه با اين وجود ضريب نفوذ اينترنت در ايران تا پايان سه ماهه اول امسال حدود 53.29 درصد برآورد مي شود؛ اين درحالي است كه تا پايان سال 92 ضريب نفوذ اينترنت در ايران 49.13 درصد بوده است.
بيشترين و كمترين كاربران اينترنت
براساس بررسي هاي به عمل آمده استان مازندران با ضريب نفوذ 92.64 درصد بيشترين كاربران اينترنت در ايران را از آن خود كرده است و پس از اين استان، تهران با ضريب نفوذ 76.93، اصفهان با ضريب نفوذ 63.29 درصد، خوزستان با ضريب نفوذ 59.01 و سمنان با ضريب نفوذ 57.43 درصد در رده هاي بعدي قرار دارند.
اين درحالي است كه استان خراسان شمالي با ضريب نفوذ 29.04 كمترين كاربران اينترنت در كشور را دارد و محروم ترين استان از نظر دسترسي به اينترنت محسوب مي شود.
مردم انگلستان در سنهاي مختلف از اينترنت استفاده مي كنند. 85 الي 95 درصد اين افراد از اينترنت استفاده مي كنند.اينترنت در همه جاي دنيا از جمله ايران همه جا گير شده است. اينترنت در كشور هاي مختلف داراي رشد قابل توجهي بوده است. اگر ما به ميزان رشد پروتكل اينترنت در آمريكاي شمالي دقت كنيم، مي بينيم كه ما شاهد 20 در صد رشد ساليانه مي باشيم. در آفريقاي شرقي ما شاهد 38 در صد رشد مي باشيم كه رشد قابل توجهي را نشان مي دهد.
پهناي باند
به حداكثر ميزان انتقال اطلاعات كه مي تواند در يك وهله زماني بر روي رسانه ارتباطي منتقل شود، اشاره مي كند.پهناي باند با واحد بيت در ثانيه اندازه گيري مي شود.پهناي باند در ايران از :
64 كيلو بايت تا 6 مگا بايت مي باشد.
اينترنت باعث تغييرات در شيوه تعاملات جهاني شده است. براي مثال من در انگلستان هستم و شما مي توانيد تصوير و سخنان مرا در انگلستان گوش دهيد. امروزه بسياري از وسايل نظير تلفن همراه ودروبين وغيره هوشمند شده اند. شما از طريق موبايل مي توانيد اقدامات بانكي خود را انجام دهيد و ساعت حركت وسايل نقليه و درجه آب و هوا را متوجه شويد.
تاثيرات اينترنت بر سازمانها
در كنار نفوذ و تاثير اينترنت در ميان افراد، اينترنت بر روي سازمانها تاثير گذاشته است. سازمانها كه از اينتر نت و رسانه هاي اجتماعي استفاده مي كنند بسيار كاراتر از ساير سازمانها مي باشند. امروزه ما شاهد اثر بخش تر شدن سازمانها مي باشيم. اثراتي كه اينترنت بر سازمانها داشتند عبارتند از:
1. شفافيت
بطور كلي شفافيت يك نظام راهبردي مناسب براي آشگار نمودن مناسب اطلاعات كليدي براي شهروندان است تا آنها به راحتي از اطلاعات ضروري سازمانها و نهادها، همچنين عمده عملكردها و عمليات هاي دولت آگاهي داشته باشند البته در بعضي موارد هم ، نفع عموم بر آن است كه از افشاي اطلاعات محافظت شود
انواع شفافيت عبارت است از
شفافيت راديكال يا بنيادين
در اين نوع شفافيت هيچ اطلاعاتي و هيچ زمينه اي از اطلاعات مخفي نمي ماند و بطور كامل همه چيز در معرض ديد و دريافت عموم قرار مي گيرد.
مزيت شفافيت بنيادي اين است كه اعتماد سازي را بهمراه دارد، مخاطبان كاملا از همه چيز اطلاع دارند و به همين دليل سطح اعتماد آنها بالا مي رود.
يكي ديگر از مزاياي شفافيت بنيادي اين است كه امكان سوء استفاده از طرف كساني كه در يك مجموعه يا سازمان مشغول به كار هستند را به حداقل مي رساند، چون همه مي دانند كه همه اطلاعات در معرض ديد ديگران قرار مي گيرد به همين دليل سعي مي كنند مشكلي ايجاد نشود
شفافيت كنترل شده
در اين شفافيت بخش هايي از اطلاعات كاملا شفاف هستند و بخش هايي از آن تا حدودي شفافند، مثلا در مورد اطلاعات محرمانه نمي توانيم كاملا شفاف برخورد كنيم و كل اطلاعات را در اختيار عموم قرار بدهيم، بهمين دليل اطلاعات بصوررت كنترل شده پخش مي شود.
انواع شفافيت كنترل شده:
شفافيت سازماني يا نهادي:
اين شفافيت مربوط به زماني است كه ما از خدمات يك سازمان يا يك شركت قصد استفاده داريم. مثلا وقتي مي خواهيم يك شركت را به ثبت برسانيم بايد درصد سهام و آدرس و تلفن و ... را مشخص كنيم و يا وقتي مي خواهيم يك Domain اينترنتي براي شركت درست كنيم بايد يكسري اطلاعات را در اختيار آنها قرار دهيم ( اين اطلاعات مي تواند بصورت واقعي ارائه شده باشد يا ... ) ، به هر حال بايد اطلاعات را در اختيار آنها قرار بدهيم بتوانيم از خدمت آنها استفاده كنيم، در واقع آن سازمان يا خدمتي كه آن سازمان به ما ارائه مي دهد ما را ناچار مي كند شفاف عمل كنيم.
شفافيت آشكار :
در اين شفافيت، ما، خودمان، تصميم به شفاف سازي مي گيريم و با قصدي كاملا مشخص يكسري اطلاعات را در اختيار عموم قرار مي دهيم
شفافيت پوشيده:
در اين نوع شفافيت مطلبي عنوان مي گردد كه يك مطلب ديگر را پوشش مي دهد. مثلا ما در مورد يك دستاورد علمي بحث مي كنيم ولي دائم تبليغ يك شركت يا يك مجموعه خاص را به همراه آن مي آوريم
شفافيت ناخواسته:
در اين نوع شفافيت اطلاعاتي كه مربوط به سازمان ما مي باشد را شخص ديگري در فضاي آنلاين منتشر مي كند، در واقع ما، خودمان، اقدامي براي شفاف سازي و توزيع اطلاعات نداشته ايم و بطور ناخواسته شفاف سازي ايجاد شده است
نشت اطلاعات از سازمانها
امروزه، ايميل ها، پيامك ها ، گفتگوهاي تلفني، رسانه هاي اجتماعي كه براي اهداف سازمان استفاده مي شود مي تواند باعث نشت اطلاعات به خارج از سازمان گردد. حتي گفتگو ها در جلسات و مكالمات تلفني مي تواند راه خود را در سايت هاي آنلاين باز نمايد. بسياري از سازمان ها شيوه هاي پيچيده براي نظارت بر ايميل ها، پيامك ها و تعاملات آنلاين دارند بدين دليل كه از نشت زيان آور اطلاعات جلوگيري كنند. امروز بايد سياست هاي خاص در سازمان ها تدوين شود و در اين سياست ها نحوه درست از ايميل، پيامك، وب لاگ، رسانه هاي اجتماعي و فرمهاي ديگر ارتباطات الكترونيكي به پرسنل سازمان آموزش داده شود. متاسفانه چنين سياست هايي تدوين نشده اند و چنانچه تدوين شده، خوب اجرايي نمي گردد. نشت اطلاعات هميشه عمدي و با نيت بد نمي باشد و ليكن طي مراحل تبادل اطلاعات به بيرون درز مي نمايد. داشتن نيرو هاي انساني آگاه، با انگيزه و هوشيار بهترين شيوه جلوگيري از نشت اطلاعات مي باشد.
در بعضي مواقع نشت اطلاعات غير محرمانه مي تواند باعث افزايش عملكرد در سازمانها گردد.
اينترنت بعنوان يك عامل
اينترنت بعنوان يك عامل ايفاي نقش مي نمايد. در سال 1999، مفهوم نمايندگي اينترنت (Internet agency) اين موضوع را آشكار نمود كه پيام ها ( در غالب كلمات، تصاوير، ويدئوها، صدا و حتي برنامه هاي كامپيوتري) توسط مردم و تكنوژي ها تغيير كرده و در اين فرايند بعنوان عامل ايفاي نقش نمايد.
عامليت يك فرايند تغيير پام همانطور كه از يك فرد به فرد ديگر عبور مي كند، مي باشد. اين بسيار عادي است كه در يك وبلاگ، محتواي مطالب يك مولف را بر مبناي نظر خود تفسير مي نمايد كه اين موضوع عامليت اينترنت انساني ناميده مي شود. عامليت اينترنت، قدر تمند و داراي سرعت زياد مي باشد. آنها مي توانند اطلاعات را از منابع ديگر شناسايي كرده و آنرا با اطلاعات ديگر تركيب نمايد.
غنا و دسترسي در اينترنت
مطابق نظريه غناي رسانه، ميزان تراكم اطلاعاتي كه يك رسانه انتقال مي دهد، به توانايي و ظرفيت رسانه بستگي دارد. اوهيز، فردريك و شاور در سال ۱۹۹۸ نظريه غناي رسانه را چنين تعريف مي كنند: «توانايي يك كانال ارتباطي در جابه جا كردن اطلاعات يا انتقال معناي موجود در يك پيام». بدين ترتيب، اين نظريه مي گويد هر رسانه اي از توانايي و ظرفيت مشخصي براي انتقال پيام هاي گوناگون برخوردار است.
بر اساس نظريه غناي رسانه، انتخاب رسانه براي انتقال پيام بايد بر اساس ويژگي ها و قابليت هاي خاص رسانه و ماهيت محتواي پيام صورت گيرد و اينكه تا چه ميزان رسانه قادر است، درك اطلاعات را براي مخاطب تسهيل نمايد. مطابق با نظريه غناي رسانه، رسانه اي كه ظرفيت انتقال نشانه هاي چندجانبه نظير نشانه هاي آوايي، حركتي و…، دريافت بازخورد سريع، بهره گيري از صدا و تصوير و استفاده از تعاملات و ارتباطات شخصي را داشته باشد (دافت، لنگل و تروينو، ۱۹۸۷)، غني ترين رسانه براي انتقال پيام مي تواند باشد
دسترسي در اينترنت
مطالب بار گذاري شده در اينترنت مي تواند در اختيار مردم سراسر جهان قرار گيرد. با توجه به اطلاعاتي كه در اينترنت در مورد كشور ايران بار گذاري شده، ايران بيش از قبل در جهان شناخته در جهان شناخته مي شود. شما به راحتي مي توانيد به اطلاعاتي نظير آب و هوا و تاريخچه كشورها از طريق اينترنت دسترسي پيدا كنيد. همچنان اطلاعاتي كه شما بار گذاري مي نماييد، مي تواند در اختيار مردم در سراسر دنيا قرار گيرد.