شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- روابط عمومي الكترونيك يك سامانه يا نظام مستقل از روابط عمومي در سازمانها نيست كما اينكه دولت الكترونيك نيز جدا از دولت مستقر و واقعي نيست و بانكداري الكترونيك نيز همان بانكداري معمولي است كه به ابزارهاي الكترونيك مجهز شده است. فناوريهاي اطلاعاتي كه در روابط عمومي الكترونيك مورد استفاده قرار ميگيرند طيف وسيعي را شامل ميشوند از ساده ترين آنها كه ايميل است تا پركاربردترين آنها كه پيامك است.
در روابط عمومي الكترونيك فناوري هايي مثل خبرنامه الكترونيك، سامانههاي جمعآوري الكترونيكي اخبار، پايگاههاي اطلاعرساني چند رسانه اي، وبلاگ، شبكههاي اجتماعي، نسخه موبايل وب سايت، سامانههاي بريده الكترونيكي اخبار، پادكست، ويدئوكست، سامانههاي افكار سنجي و نظرسنجي الكترونيك و سامانههاي ارسال پيامك استفاده ميشود.
به كارگيري اين فناوريها، روابط عموميها را پاسخگوتر، در دسترس تر و فراگيرتر كرده است. در واقع با استفاده از اين فناوريها ميتوان اطلاعات سازماني را بسرعت به طيف بزرگي از مخاطبان يا مشتريان و مشتركان ارسال كرد، بسرعت از آنان بازخورد گرفت و با آگاه كردن افكار عمومي نسبت به بهبود عملكرد دستگاه مربوط اقدام كرد.
در حال حاضر كه با گسترش نسلهاي جديد تلفن همراه موسوم به نسل سوم و چهارم تلفن همراه ضريب نفوذ اينترنت در ايران به ميزان زيادي ارتقا يافته و با توجه به آمار رسمي وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات بيش از 43 درصد از مردم ايران دسترسي به اينترنت دارند، ميتوان نتيجه گرفت كه بخش اعظمي از مردم يعني دريافت كنندگان خدمات و اطلاعات از دستگاهها و بانكها، به اين فناوريها دسترسي دارند پس طبيعي است كه انتظار داشته باشند دستگاهها و بانكها خدمات خود را بر اين بستر به آنها ارائه دهند. به عبارتي اگر سازمان يا دستگاهي خدمات خود را بر اين بسترها به مردم ارائه ندهد از نظر افكار عمومي از قافله تكنولوژي و تمدن دور افتاده است.
پيادهسازي فناوريهاي روابط عمومي الكترونيك در سازمانها، منجر به توسعه مهارتهاي نيروي انساني دستگاهها نيز ميشود چرا كه مجبورند با اين فناوريها به مردم خدمات ارائه دهند. البته اين امر مستلزم توسعه تجهيزات و زيرساختهاي الكترونيك دستگاهها، توسعه بسترهاي خدمات الكترونيكي بين دستگاهها و ارتباط الكترونيك ميان آنها است. اما ازهمه مهمتر، ضرورت الزام پيادهسازي EPR توسط شوراي اطلاعرساني دولت و اصلاح آيين نامه فعاليت روابط عموميها مبتني بر اقتضائات روز است.
البته چالشي عمومي در دستگاههاي دولتي در ايران وجود دارد كه باعث اصطكاك ميان بخشهاي IT (فناوري اطلاعات) و روابط عمومي شده است و آن هم اين است كه مديريت پايگاه اطلاعرساني سازمان به عنوان مهمترين مصداق فناوريهاي اطلاعاتي برعهده بخش IT است يا روابط عمومي؟ هرچند آيين نامه فعاليت روابط عمومي مصوب هيأت وزيران در سال 1385، تأكيد دارد كه مديريت پايگاههاي اطلاعرساني دستگاهها بر عهده روابط عموميها است اما بخشهاي آي تي دستگاهها به طور سنتي، اين فعاليتها را بر عهده داشته و براحتي مايل به واگذاري اين اختيار يا به عبارت بهتر «قدرت مديريتي» نيستند.
با وجود اين به نظر ميرسد براي استقرار و پيادهسازي نظام روابط عمومي الكترونيك در كشور نيازمند تصميم و عزم قاطع مديريتي و اتخاذ راهبردهاي قاطعانه مبتني بر قوانين موجود هستيم. راهبردي كه در آن تجديد ساختار نهاد روابط عمومي متناسب با مقتضيات جديد دنياي تكنولوژيك نيز ديده شود.
حميد ضيايي پرور
رئيس مركز روابط عمومي و اطلاع رساني سازمان ميراث فرهنگيٰ، صنايع دستي و گردشگري