|
مقدمه
تحقيقات نشان مي دهد كاهش ميزان استفاده از غذاي سالم و بويژه شير و فرآورده هاي شيري در حال لطمه زدن و وارد كردن خسارات جبران ناپذيري به سلامت اقشار مختلف جامعه بخصوص بانوان، كودكان و كهنسالان است؛ درچنين شرايطي، تشكيل كميته و ارائه استراتژي مفيد، جهت عبور از اين بحران بسيار ضروري به نظر مي رسد.
شركت شير پاستوريزه پگاه تهران به عنوان يكي از بزرگترين توليدكنندگان غذاي سالم، افزايش سطح آگاهي عموم مردم استان تهران و ترويج فرهنگ مصرف شير و غذاي سالم به خصوص شير و فرآورده هاي آن را مسئوليت اجتماعي خود مي داند و در اين راستا ارائه طرحي ويژه جهت كمك به خروج از وضعيت بحران را در دستور كار خود قرار داده است.
اين ايده براي اولين بار در ايران توسط پگاه تهران مطرح شده و به اجرا خواهد رسيد.
بيانيه اصول و فلسفه طرح سفيران سلامت
پگاه تهران به عنوان اولين و بزرگترين شركت توليد كننده لبنيات در كشور و خاورميانه در نظر دارد با ارائه طرح سفيران سلامت در سطح استان تهران ، به افزايش سرانه مصرف شير و ترويج فرهنگ مصرف غذاي سالم و نيز افزايش سطح آگاهي افكار عمومي نسبت به مزيت هاي مصرف لبنيات و غذاي سالم و مضرات كمبود آنها در برنامه غذايي اقدام كند، تا با ارائه پيشنهادات كارشناسي شده و علمي از ابتلاء هموطنان به عوارض جبران ناپذير كمبود مصرف شير و غذاي سالم جلوگيري شود.
پگاه تهران مايل است افكار عمومي، اين نام تجاري را به عنوان حامي سلامتي خود و پيام آور سلامتي و شادابي به خاطر بسپارند.
كارشناسان درباره كم بودن سرانه مصرف شير در كشور ايران هشدار دادند.
كارشناسان مي گويند، سرانه مصرف شير در كشور ايران با متوسط استانداردهاي جهاني فاصله زيادي دارد و لازم است تلاش بيشتري در اين رابطه صورت گيرد . آنان اعلام كردند سرانه مصرف شير در ايران كمتر از نصف استاندارد جهاني و يك سوم كشورهاي اروپايي است.
در حالي كه كارشناسان، متوسط مصرف سرانه شير را در جهان۱۹۰ كيلوگرم و براي مردم كشورهاي اروپايي به ازاي هر نفر در سال ۳۰۰ تا ۴۵۰ كيلوگرم برآورد كرده اند، سرانه مصرف شير در ايران اكنون سالانه حدود ۹۰ كيلوگرم است. البته مصرف شير در برخي از استانها به ويژه چهارمحال و بختياري، آذربايجان غربي و شرقي از متوسط كشور بيشتر است. ميزان مصرف هر فرد بالغ از سوي سازمانهاي ملي و بينالمللي، روزانه نيم ليتر شير مايع، ۲۵ تا ۳۵ گرم پنير و ۲۰۰ گرم ماست توصيه شده است.
حداقل نياز هر فرد به شير و فرآوردههاي آن در سال ۱۵۶ كيلوگرم، حد مطلوب ۳۰۰ كيلو و ميزان ايدهآل ۴۵۰ كيلوگرم است.
يكي از خطرناكترين عوارض كمبود مصرف شير ، بيماري پوكي استخوان است.
تحقيق منتشر شده درنشريه سازمان بهداشت جهاني مي گويد حدود 40 درصد زنان و 10 درصد مردان در طول زندگي خود با خطر ابتلا به پوكي استخوان مواجهند .
پوكي استخوان يا استئوپروز، بيماري خاموش ناميده مي شود، چرا كه در آن، استخوان ها بدون هيچ علتي پوك مي شوند و وقتي علائم درد و شكستگي بروز پيدا مي كند كه بيماري در مرحله پيشرفته است، حتي اگر شكستگي در استخوان هاي اندام ها رخ ندهد، پس از گذشت ساليان، علائمي چون درد كمر و خميدگي قامت ايجاد مي شود كه ناشي از شكستگي يا بهتر است بگوييم خردشدگي استخوان مهره هاي كمري است.
پوكي استخوان در واقع، خالي شدن استخوان از مواد سازنده آن است؛ در اين بيماري گاهي فرد در تمام استخوان هاي خود احساس درد و سوزش مي كند و گاهي حتي خود فرد متوجه شكستن استخوان هاي خود هم نمي شود؛ چنان كه گاهي فشاري كوچك مثل خم شدن يا بلند كردن يك وسيله سنگين يا حتي سرفه مي تواند موجب شكستگي استخوان شود.
آمارها مي گويند در ايران در طول يك سال، شاهد از دست دادن 36 هزار و 761 سال از عمر كل جامعه به علت اين بيماري هستيم .
تأثير مصرف شير و لبنيات
ü رشد و استحكام استخوان
ü ساخت سلول هاي عضلاني
ü انقباض عضلاني
ü فعاليت هاي هورمون تيروئيد، انسولين، تيروكسين، هموگلوبين
ü حفظ تعادل مايعات بدن
ü تحريك پذيري عضله قلب
ü تنظيم فشار خون
ü تنظيم مكانيسم بينايي
ü مؤثر در فعاليت آنزيم ها
ü تشكيل پروتئين
ü ساخت متابوليسم پروتئين
ü توليد انرژي
ü مؤثر در فرآيند اكسيداسيون مواد غذايي و توليد انرژي
ü ساخت استخوان
ü فعاليت قلب و مغز
ü ساخت آنزيم ها
ü سلامت بافت هاي عصبي
ü سلامت پوست
ü رشد و نمو طبيعي
ü ساخت بافت هاي بدن ، استخوان ها و رگ هاي خوني
ü كمك به جذب آهن
ü تنظيم غلظت كلسيم خون
ü ساخت گلبول قرمز و سفيد خون
ü انعقاد خون
ü خون سازي
ü كمك به جذب كلسيم و تشكيل دندان هاي سالم، سلامت دندان ها، سلامت لثه و دندان
عوارض كمبود مصرف شير
· كم خوني و در موارد حاد كم خوني كشنده
· كم خوني در دوران حاملگي
· افزيش فشار خون
· نرمي استخوان
· پوكي استخوان
· خرابي و فساد دندان ها
· تولد زودرس
· تولد نوزاد كم وزن
· عدم رشد كافي
· عوارض مشابه كمبود كلسيم
· ناراحتي هاي پوستي
· وقفه در ترميم ترك گوشه دهان
· پوسته پوسته شدن اطراف دهان
· موارد شديد خون ريزي زير پوست وتورم لثه
· تحريك چشم
· شب كوري
· سوء تغذيه
· خستگي
· كم اشتهايي
· اختلالات عصبي
· گيجي
· كاهش مقاومت بدن در مقابل بيماري هاي عفوني
· تورم بدن
· تحليل عضلات
· بي حسي
· بزرگ شدن غده تيروئيد ( بيماري گواتر )
· افزايش تحريك پذيري
· بيهوشي
مهم ترين خواص شير
كلسيم كه نقش اساسي در شكل گيري و استحكام استخوان ها و سلامت دندان ها دارد ، از مهم ترين تركيبات موجود در شير است.
فسفر كه براي بسياري از واكنشهاي شيميايي بدن و فعال كردن آنزيمها لازم است و در رشد و ترميم بافتي دخالت دارد ، در ميان املاح موجود در شير حضور داشته و به غير از آن، سديم و پتاسيم كه در تنظيم اسيدي و بازي بودن سلول هاي بدن نقش ايفا مي كنند، با خوردن شير دريافت مي شوند.
اما مهم ترين خواص آن به قرار زير است:
نوشيدن شير در بهبود علايم قاعدگي كه با نام سندرم پيش از قاعدگي معروف است نقش به سزايي دارد. بسياري از خانم ها قبل از دوران قاعدگي دچار نشانههايي از جمله افسردگي، اختلالات خلقي، كمردرد و سردرد مي شوند. اين افراد بايد بدانند كه مصرف شير مي تواند اين نشانهها را تسكين دهد.
شير براي داشتن ناخنها، دندانها و موهايي سالم تر لازم است. اين نوشيدني چون كلسيم فراوان دارد، مصرفش به همراه ويتامين D باعث استحكام استخوانها و دندان ها و تقويت رشد موها و پيشگيري از ريزش آن ها مي شود. وجود كلسيم به همراه ويتامين A، ويتامين هاي گروه B و پتاسيم مانع از نرم و نازك شدن موها مي شود و به درخشان شدن آن ها كمك فراوان مي كند.
مطالعات بسياري نشان داده است كه مصرف روزانه شير به همراه ميوهها و سبزيجات، هم در بچهها و هم در بزرگسالان باعث كاهش فشار خون بالا مي شود اگر چه هنوز مكانيسم آن مشخص نيست، اما به نظر مي رسد كه كلسيم، پتاسيم، منيزيم و پروتئين شير نقش مهمي در اين زمينه داشته باشند.
تحقيقات زيادي وجود دارد مبني بر اين كه مصرف شير و لبنيات، خطر بيماري هاي قلبي - عروقي را كاهش مي دهد. مرداني كه بيشتر از ديگران شير مصرف مي كنند، كمتر دچار حملات قلبي مي شوند. همچنين مصرف شير كم چرب به دليل سرشار بودن از كلسيم ميزان كلسترول بد را در خون كاهش داده و ميزان كلسترول خوب را بالا مي برد، اما فراموش نكنيد كه منظور ما از شير، نوع كم چرب آن است.
برخلاف تصور عموم، ديده شده است، افرادي كه از شير كم چرب استفاده مي كنند، لاغرتر از سايرين هستند. شما مي توانيد با مصرف شير و لبنيات كم چرب ميزان كالري دريافتي تان را تحت كنترل داشته باشيد تا از بروز چاقي، مخصوصا چاقي شكم پيشگيري شود.
از آنجا كه دوران نوجواني و كودكي، مرحله اي خيلي مهم در سلامت جسماني و رواني فرد است، رژيم غذايي سرشار از لبنيات و شير در اين دوران پايه گذار دوران جواني و ميانسالي و حتي سالمندي سالم تر به حساب مي آيد.
به علاوه، مطالعات نشان مي دهد كودكاني كه روزانه شير مصرف مي كنند، از ساير كودكاني كه علاقهاي به خوردن آن ندارند، باهوش ترند.
شير دشمن ديابت نوع دوم است. محققان به اين نتيجه دست يافته اند كه مصرف منظم لبنيات و شير كم چرب مي تواند خطر بروز ديابت نوع دوم را در بزرگسالان پايين آورد.
با شير به جنگ سرطان برويم. تحقيقات زيادي وجود دارد كه نشان دهنده تاثير شير در پيشگيري از سرطان بوده است . نقش خوردن شير در پيشگيري از سرطانهاي پستان و روده بزرگ به اثبات رسيده است. طبق تحقيقات دانشمندان سوئدي، مرداني كه روزانه 5/1 ليوان شير مي خورند، 35 درصد كمتر احتمال دارد كه به سرطان روده بزرگ مبتلا شوند.
يك رژيم غذايي خوب و سالم نقش مهمي در سلامت سالمندان دارد و حتي به آن ها كمك مي كند كه براي مدت طولاني تري زندگي شاد و فعالي داشته باشند و از شر بسياري از بيماري ها در امان بمانند.
مصرف روزانه شير در دوران نوجواني و كودكي پايه گذار استخوان هايي محكم بوده و از عوامل اصلي پيشگيري كننده پوكي استخوان و زندگي سالمندي فعال تر محسوب مي شود.
همان طور كه مي دانيد در دوران بارداري و شيردهي، نيازهاي غذايي مادر افزايش پيدا مي كند، بنابراين مادران باردار در اين دوران مخصوصا در سه ماهه دوم و سوم بايد ميزان بيشتري كالري، پروتئين، انواع ويتامين و كلسيم مصرف كنند شير از آن دسته مواد غذايي است كه مادران باردار به آن نياز بيشتري دارند.
اهداف استراتژيك
· بازسازي تصوير ذهني از پگاه تهران به عنوان يك سازمان دوستدار سلامتي مردم.
· القاء باور (پگاه تهران ، پيام آور سلامتي و شادابي ).
· تثبيت جايگاه پگاه تهران به عنوان حامي و دوستدار سلامتي انسانها.
· ارتقاء گرايش عمومي به مصرف شير و فرآوردهاي شيري .
· بهبود روابط با مخاطبان و مشتريان فعلي.
· ترميم روابط از دست رفته.
· ارتقاء سطح دانش عمومي درباره مزاياي مصرف لبنيات و مضرات عدم مصرف آن.
· افزايش ميزان حمايت هاي عمومي از اهداف اجتماعي پگاه تهران.
· توسعه نگرش مثبت در افكار عمومي در جهت افزايش سرانه مصرف شير و لبنيات.
· ايجاد تأثير در رفتارهاي سازماني و عمومي در جهت ترويج فرهنگ سلامتي.
· استفاده از ابزارهاي بازاريابي اجتماعي در جهت افزايش مخاطبان.
اهداف عملياتي
· افزايش سطح دانش كودكان و خرسالان استان تهران در مورد مصرف لبنيات و غذاي سالم (100 نفر در ماه).
· افزايش سطح دانش دانش آموزان مدارس استان تهران در مورد مصرف لبنيات و غذاي سالم (3000 نفر در ماه).
· افزايش سطح دانش دانشجويان استان تهران در مورد مصرف لبنيات و غذاي سالم (150 نفر در ماه ).
· افزايش سطح دانش شهروندان ميان سال استان تهران درباره مضرات عدم مصرف شير و بيماري هاي ناشي از آن و راهكارهاي پيشگيري (50 نفردر ماه ).
· افزايش سطح دانش شهروندان مسن استان تهران درباره مضرات كمبود لبنيات در برنامه غذايي و بيماري هاي ناشي از آن و راهكارهاي پيشگيري ( 20 نفر در ماه ).
· ايجاد گرايش در اساتيد معلمان و مربيان براي استفاده از دوره ها جهت آموزش به مخاطبانشان( 10در ماه).
· ايجاد علاقه در همه اقشار استان تهران در پيگيري آموزشهاي سفيران سلامت به صورت استفاده مستقيم از برنامه هاي اين گروه (50 درصد در ماه ).
· ايجاد گرايش نسبت به پيگيري مباحث سفيران سلامت در افرادي كه از اين دوره ها استفاده كرده اند.
· ايجاد گرايش در پزشكان جهت استفاده از پروبيوتيك هاي پگاه تهران (10 پزشك در هر ماه).
· تأثير گذاري بر ميزان مصرف لبنيات در افراد شركت كننده در دوره هاي سفيران سلامت (50 درصد افزايش در ماه).
· ترغيب افراد شركت كننده در دوره ها به جذب اطرافيان جهت استفاده از دوره ها (50 نفر در ماه).
· تشويق اقشار مختلف استان تهران به استفاده از دوره ها ( 20% در هر ماه).
· پوشش بيش از 80% درصد مصرف كنندگان تهران با طرح سفيران سلامت در 5 سال.
· پوشش بيش از 80% پزشكان مصرف كنندگان تهران با طرح سفيران سلامت در 5 سال.
· پوشش بيش از 80% مربيان و معلمان و اساتيد تهران مصرف كنندگان تهران با طرح سفيران سلامت در 5 سال.
· آموزش كارشناسان پگاه تهران به عنوان سفير سلامت (10 نفر در ماه اول ) .
· افزايش تعداد سفيران سلامت از ميان كارشناسان پگاه تهران (10 نفر در هر ماه ).
· آموزش فرهنگيان وزرات آموزش و پرورش به عنوان سفيران سلامت(20 نفر در ماه ).
استراتژي هاي كنشي
· مشاركت عموم مصرف كنندگان در مراسم و جشن هايي كه در راستاي اهداف سفيران سلامت برگزار مي شود.
· تشكيل باشگاه هاي مختلف در جوامع هدف مختلف با موضوع سلامتي و در راستاي عملكرد سلامتي و افزايش فرهنگ مصرف شير.
· استفاده كامل از فعاليت هاي رسانه اي و خبري در راستاي اطلاع رساني و دريافت استقبال بيشتر.
· برقراري روابط پويا در محيطي تعاملي با مصرف كنندگان و علاقه مندان.
· شركت پگاه تهران در راستاي رسيدن به اهداف مورد نظر در طرح سفيران سلامت، تعدادي از كارشناسان خود را آموزش داده و به عنوان مروجان اين فرهنگ و در واقع سخنگويان طرح معرفي مي نمايد. اين كارشناسان از بين متخصصين تغذيه انتخاب شده و افرادي خوش برخورد، جوان و پويا هستند و با توجه به اينكه در صنعت شير مشغول به كارند از سطح اطلاعاتي مفيد، مرتبط و بالايي برخوردارند.
استراتژي هاي واكنشي
به نظر مي رسد به دليل فعاليت اجتماعي مثبت و همچنين بي ضرر بودن براي عموم، واكنشي از سوي اقشار مختلف دريافت نشود.
تاكتيك هاي ارتباطي
· طراحي، چاپ و توزيع انواع بروشور، پوستر وتراكت در داخل و خارج از شركت.
· تهيه اسلايد ( متن و تصوير ) و ارائه آن به صورت چاپي يا فايل رايانه اي كه معمولا از طريق ارائه سي دي پخش مي شوند و در سايت پگاه تهران نيز قابل دسترسي است.
· حضور در بيمارستان ها و خانه هاي سلامت شهرداري.
· حضور در مراكز آموزشي و پرورشي و اجراي مراسم زنگ شير.
· حضور در مراكز توانبخشي و خيريه.
· شركت در سمينارهاي مختلف با موضوعات مرتبط با سلامتي و حمايت و ارائه در قالب پذيرايي رايگان و سخنراني.
· آموزش و تربيت كارشناسان تغذيه به عنوان سفيران سلامت.
· برگزاري سمينارهاي آموزشي براي اقشار مختلف گروه هاي هدف در داخل مجموعه پگاه تهران.
· برپايي غرفه در حاشيه ي سمينارها و مراسم هاي مختلف شهري و سازماني و ارائه خدمات مشاوره اي رايگان.
· برپايي غرفه در نمايشگاه هاي مختلف و ارائه خدمات مشاوره اي رايگان.
· برپايي جلسات سازماني با سفيران سلامت ، بررسي راهكارها و پيشرفت ها.
· برپايي جلسات بين سازماني با سازمانهاي فعال در زمينه سلامت شهروندان تهران و بررسي راهكارهاي همكاري.
· ارائه سخنراني توسط سفيران سلامت در برنامه هاي مرتبط با سلامت شهروندان.
· حضور در مراسم هاي مناسبتي محله هاي مختلف شهر تهران در قالب حمايت، پذيرايي رايگان و سخنراني.
· برگزاري مسابقات مختلف ورزشي در داخل سازمان و ارائه جوايز.
· برگزاري مسابقات علمي مختلف از طريق رسانه هاي چاپي، وب سايت، ايميل، مراسم هاي داخلي و خارجي.
· حضور در مراسم هاي خاص در رويدادهاي ويژه و برگزاري مراسم در ايام مختلف مانند روز جهاني كودك، روز كهنسالان، روز زن و غيره.....
· ارائه سخنراني در يادبودهاي مختلف تاريخي مانند هفته دفاع مقدس و غيره....
· ارائه مقاله در نشريات سلامتي عمومي.
· ارسال پيامك به مخاطبين و ارائه ي جملات مختلف مرتبط با سلامتي و فرهنگ مصرف لبنيات.
· شركت در برنامه هاي راديويي و ارائه مطالب مفيد و كاربردي.
· تهيه سي دي هاي مختلف با موضوع سلامتي و توزيع ميان مخاطبان .
· ارائه مقاله در نشريات تخصصي.
· مصاحبه با نشريات مختلف با موضوعات مرتبط با سلامتي.
· درج مطالب مفيد در پوسترها و بنرهاي مختلف.
· ارائه هداياي تبليغاتي همراه با بروشورهاي حاوي مطالب مفيد.
جدول زمانبندي فعاليت ها (مهر و آبان 89):
1 مهر ماه |
انجام مقدمات قانوني سازماني و رايزني هاي لازم |
7 مهر ماه |
دريافت تاييديه براي ارائه پروپوزال و ارائه طرح دفاعيه |
15 مهر ماه |
برگزاري اولين جلسه سفيران سلامت و شناسايي همكاران واجد شرايط جهت آموزش |
20 مهر ماه |
شناسايي گروه هاي مختلف جهت بستن قرارداد آموزش سفيران سلامت |
25 مهر ماه |
انتخاب يكي از گروه ها جهت آموزش سفيران سلامت و انعقاد قرارداد |
30 مهر ماه |
جلسه برنامه ريزي جهت استقبال از بازديدهاي مدارس و سازمانها از مجموعه پگاه تهران |
5 آبان ماه |
جلسه برنامه ريزي حضور سفيران سلامت در مكان مخاطبان |
10 آبان ماه |
جلسه انجام روش هاي بازاريابي اجتماعي با حضور مشاور تبليغاتي و بررسي راهكارها |
15 آبان ماه |
شناسايي و ثبت نام در سرويس هاي مختلف خبري جهت دريافت آخرين اطلاعات مربوط به مراسم هاي اجتماعي و با موضوع سلامتي جهت اعزام سفير، حمايت و پذيرايي با لبنيات |
20 آبان ماه |
جلسه سفيران سلامت، بررسي روند پيشرفت پروژه و ارائه راهكارها و بررسي موارد |
30 ابان ماه |
جلسه با حضور مسئولين سلامت شهرداري تهران و بررسي زمينه هاي همكاري |
20 آبان ماه برنامه دو ماهه دوم ارائه خواهد شد.
طرح تحقيق (ارزيابي برنامه استراتژيك – تحقيقات ارزشيابي)
ü تعداد افراد شركت كننده در دوره ها به تفكيك گروه سني
ü مطالعه تغييرات در ميزان اهميت دهي افراد به سلامتي
ü مطالعه الگوهاي رفتاري افراد در برخورد با غذاي سالم
ü مطالعه پوياي برنامه غذايي افراد و تغييرات آن
ü مطالعه ميزان تاثير مطالب دوره ها در فرهنگ مصرف غذاي سالم بويژه شير
ü مطالعه ميزان وفاداري افراد به ادامه جلسات
ü مطالعه ميزان علاقه و پيگيري افراد
ü مطالعه تعداد افراد متقاضي دوره كه به صورت غير مستقيم با طرح آشنا شده اند
ü مطالعه تاثير دوره ها بر فروش محصولات پگاه تهران
منبع: شارا (شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران)
تحقيقات نشان مي دهد كاهش ميزان استفاده از غذاي سالم و بويژه شير و فرآورده هاي شيري در حال لطمه زدن و وارد كردن خسارات جبران ناپذيري به سلامت افراد جامعه است؛ درچنين شرايطي، ارائه استراتژي موثر جهت عبور از اين بحران بسيار ضروري به نظر مي رسد.