شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- اعضاي اوليه سازمان ملل متحده، پيمان جهاني تصميم گرفتند تا عليه فساد بجنگند. اعضاي سازمان اجتماعي غير نظامي و حقوقي پيمان جهاني – كه در كل 1200 نفر مي باشند – توافق كرده اند تا اصل ضد فساد را به 9 اصل موجود خود در يك تابعيت حقوقي مناسب در رابطه با حقوق انساني، كار و محيط بيفزايند.

پس چرا تا ژوئن 2004 طول كشيد تا فساد را به عنوان يك پس انديشه به اين اصول اضافه كنند؟ اين موضوع مانند اين است كه گويا موسي با زحمت از نوك كوه سينا با يك دست پر از لوح دست نوشته پايين مي آيد و پس از آن متوجه مي شود كه يكي از ده فرمان را جا گذاشته است.

به هر حال عملكرد با تأخير، به عقيده من در تصميمات معاهده جهاني بايد در موقع مناسب به منصه ظهور برسد تا به عنوان نشان يك تغيير لرزه اي در جنگ عليه فساد ديده شود و اين نه به خاطر هر هدف تلويحي است، بلكه به اين خاطر است كه در اين مسئله به نقطه اي توجه شده كه تقاضا در آن شروع تشخيص داده شده است و منفعت تجاري آن را عليه فساد غنيمت شمرده است. تا جايي كه حالا آن نقطه تنها قطعه بزرگ پازل قانون مي باشد كه پاداش مادي عاقلانه و قابل توجهي دارد.

بازگشت به مذهب اجتناب ناپذير مي باشد. همه مذاهب جهاني در ترويج رفتار اخلاقي خود در زمينه يك مجموعه از اصول متحد شده اند، كه بدين ترتيب هر شخص را در زمينه انتخابي اش راهنمايي مي كنند. انتخاب لغات به صورت چشمگيري در مذاهب مختلف مشابه است: «هر چه براي خود مي‌پسنديم براي ديگران نيز بپسنديم و آنچه براي خود نمي‌پسنديم براي ديگران هم نپسنديم» ( اسلام) « يك گفته كه براي من مطبوع و لذت بخش نيست، براي ديگري نيز نيست، پس من چگونه مي توانم گفته اي را به ديگري بگويم كه شنيدنش براي خودم مطبوع و لذت بخش نيست.» (بودائيسم) « آيا به ديگران چيزهايي را مي گوييد كه از آنها انتظار داريد به شما چنين بگويند.» (مسيحيت).

عليرغم چنين درخواست هايي، هيچ كشور يا فرهنگي نمي تواند به صورت كامل ادعا كند كه فارغ از فساد است. دربعضي از كشورها، فساد چنان فراگير است كه به تدريج نه تنها عدالت و كار كرد كارآمد مملكت را ضعيف مي كند، بلكه حتي ساختار جامعه را نيز سست مي كند. بدون شك به عنوان يك نتيجه، اين مسئله حتي به مشاركت در كاهش رشد اقتصادي، به تأخير انداختن تلاش هاي بين المللي در راستاي توسعه پايدار و بازبيني نشدن مي انجامد؛ كه اين مسائل مي توانند پيامدهاي هولناكي مانند فقر بدنبال داشته باشد. قرارداد معاهده جهاني يك نتيجه است كه نه فقط از نتيجه فعاليت فاسدان ترس دارد، بلكه در واكنش به اطلاعاتي كه در مورد پيامدهاي اين مسئله مطرح مي شود نيز در هراس است.

تفاوت بين چيزي كه هست و چيزي كه بايد باشد، با اين حقيقت كه آنجا يك گودال عميق و بي پايان بين سطح فساد امروزي و دنياي بدون فسادي وجود دارد كه ما مشتاق آن هستيم.

 براي جنگيدن و جلوگيري از كلاهبرداري و فساد به استفاده از اطلاعات و ارتباطات نياز است تا به اين طريق وضعيت عامه را تغيير داد. به نحوي كه گرگ مجرم بيش از اين نباشد در لباس ميش پنهان شود.

از سال هاي پيش تر هم در مورد اين موضوع بحث مي شده، همان طور كه آقاي لسله استفان Leslie Stephen در بحثي مطرح كرده كه رفتار ممكن است به عنوان يك ويژگي عملكردي و محيطي مورد ملاحظه قراربگيرد... كه خود در برگيرنده اين مسئله مي شود كه ممنوع كردن چنين رفتاري ممنوع است يا به چنين رفتاري نياز داريم. نتيجه اين جاست كه قالب گيري و هدايت شخصيت مردم، مؤثر ، ساده است . سعي كنيم تا رفتاري را تحت كنترل بگيريم كه هميشه سعي شده تا به سرعت در جدول تخلف تنظيم شود.

به جهت قالب دهي و هدايت شخصيت مردم، اولين مرحله، گام برداشتن در جهتي است كه به مشاهدات اخلاقي ثانويه ختم مي شود كه حد فاصل بين بودن و انجام دادن است. قابل يادآوري است كه بودن هميشه مقدم بر انجام دادن است. لذا به شكيبايي بسيار نيازمنديم، پيش از اين كه بتوانيم واقعاً فساد را برطرف كنيم. تغيير وضعيت موجود با عقل و شكيباييبه كاهش فساد مي انجامد، اگر چه آن را به صورت كامل از بين نمي برد.

Arnold Toynbee - تاريخ نگار – يادآور شده كه ممكن است گرايش به فساد خطرناكتر از جنگ اتمي باشد. وقتي كه او نوشت « وقتي زمان آن فرا مي رسد تا انتخابي بين اين در بگيرد كه آيا آن ما را برمي اندازد يا ما آن را برمي اندازيم، درخواهيم يافت كه ما بيشتر از اين نمي توانيم از استطاعت رفتن در اين خط و راه علاج ناپذير بر بيابيم. بلكه ما بايد به جهت مداواي آن تلاش كنيم بدون اين كه به خودمان اجازه دهيم به وسيله اعتقادات قبلي خود كه اين معالجه غير ممكن است، از كار بيفتيم.»

به عقيده من يك موج ضد فساد در ميان مردم شكل گرفته است كه نياز به اداره و جهت دهي صحيح دارد تا باعث به وجود آمدن يك برآيند خوشايند و مطلوب ضد فساد شود.

لايه هاي پنهان و نديدني اين موج ها، نوك كوه يخي را فرا مي گيرند كه به وسيله معاهدات بين المللي سال 2003 عليه فساد ارائه شده است.

ماجراي تسونامي قبلاً در چين نيز رخ داده بود، جايي كه يك ژانر رسانه اي با موضوع برجسته خود تحت عنوان « نامزدهاي انتخابي تنها عليه فساد و مديريت هاي بد » محبوب ايستگاه هاي تلويزيوني و چاپخانه ها شد. آنها رسماً به اين موضوع پرداختندكه تنها اين مسئله در حرف بيان مي شود و گروه ها و افراد بعد از به مقام رسيدن ديگر دنبال موضوع نيستند. اين ژانر نه تنها وارد هر جايي شد، بلكه با وجود قدرت بازار جهاني در صنعت فيلم سازي به صورت كوتاهي داستان مبارزه ژورناليستي را عليه مسائل رايج در كشورش نشان داد كه نكات برجسته اي را مي شد از آن برداشت كرد، در اين فيلم افراد كلاهبردار و فاسد با استفاده از وسايل و پيشرفت هاي جديد مانند استفاده از وب سايت ها و كارت هاي تجاري در زمينه ها و مسائل مختلف سعي در پوشاندن اعمال كلاهبردارانه خود داشتند.

قدرت بازار در اين وسط افسانه بودن نشريات را معين مي كند. از نوعي كه تبادل انديشه و فرهنگ گفت و گو را در افراد به جريان مي اندازد. براي نمونه اين نوع برانگيختن احساس و به دنبال آن ايجاد محيط هاي مباحثه اي با ديدن فيلم "مصائب مسيح" رخ داد. يك رسانه دمكرات و آزادانديش، به مردم ديكته نمي كند كه آنها بايد فكر كنند، بلكه به آنها امر مي كند كه راجع به چه چيزي فكر كنند.

يكي از اين دلايل به بازار يك فرصت اقتصادي عليه فساد مي دهد كه در حال حاضر به وسيله بعضي تغذيه مي شود و بايد عليه آن به پا خاست تا تصنعي بودن و تظاهري بودن اعمال بعضي مشخص شود.

حتي بعضي از اين افراد از پوشش رسانه ها به منظور رسيدن به اهداف خود استفاده مي كنند. در اين مورد بايد، اين مسئله را مورد بررسي قرار داد كه رسانه مورد نظر براي رسيدن به يك هدف غير وابسته و مستقل تلاش مي كند يا خير؟ در بعضي از موارد نيز از مديريت ارتباطاتي، مؤسسه هاي نشر بين المللي و فدراسيون هاي بين المللي روزنامه نگاري استفاده مي شود.

مقاصد خوب بين المللي، خوب هستند اما مسائل زياد و متنوعي روي زمين رخ مي دهند. توافق هاي اتحاد اروپا از بودجه هاي مشترك محافظت مي كند و اين مسئله را قبول دارد كه اين توافق ها در كشورهاي مختلف متفاوت هستند و بايد به مسائل محافظتي مؤثر و هم ارز كشورهاي مرتبط در زمينه محافظت ضمني رجوع كرد.

همه ارتباطات عمومي، محلي هستند. اما تاكتيك هاي يكساني نيز وجود دارند كه در كشورهاي مختلف به جهت گرفتن اطلاعات، دادن هشدار، عملكردها و مشاركت هاي نهايي يكسان هستند. اين اصول در كشورهاي مختلف همچنان يكسان نيز باقي مي مانند.

به عنوان يك مهندس اين را به خوبي مي دانم كه هيچ دره اي آن چنان عميق و گود نيست كه نتوان روي آن پلي بنا كرد. همچنان كه در ارتباطات ميان عامه مي توان با دادن اطلاعات در مورد چگونگي برقرار كردن ارتباط باعث نزديكي و ارتباط گسترده تر و بيشتر آنها شد. با برقراري اين ارتباط مي توان شاهد يك افزايش حمايتي و تجاري ضد فساد شد و تا به آنجا پيش رفت كه اين مسئله را فهميد كه نفوذ كردن به اين موج فرصتي است كه در تمام عمر يك بار دست مي دهد و نبايد آن را از دست داد.

منبع مرجع:  شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)