شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- پس از جمعبندي مذاكرات هستهاي وين، مقامات آمريكايي، در تريبونهاي رسمي صراحتا با زبان تهديد كشورمان را مورد حمله قرار دادند و توافق هستهاي را به اين جهت خوب قلمداد كردند كه باب برخورد نظامي با ايران را نميبندد.
كارل فن كلازويتس ژنرال، استراتژيست و تئوريسين پروسي بود كه جمله معروفي درباره جنگ و سياست دارد. وي جنگ را ادامه سياست ميداند، اما از راه هاي ديگر و در ميان تئورسينهاي سياسي غرب نيز معناي وارونه اين جمله عموميت دارد؛ يعني سياست ادامه جنگ است، از راههاي ديگر. اما به هر جهت غربيها عقيده دارند كه از اين ابزار به طور توامان بايد بهره برد و بازي با اين جمله كلازويتس بابي باز مي كند به عنوان استراتژي بازدارندگي كه محدود و كنترل طرف مقابل از جمله مباحث اصلي اين شيوه استراتژيك است كه از دوران جنگ سرد پررنگ شده است.
مذاكرات هستهاي كه در وين به جمع بندي رسيد نيز خود شمايي كلي از اين سياست غرب است. غربيها به هر جهت مذاكرات هستهاي را براي محدود كردن جمهوري اسلامي ايران پيش بردند و به نظر ميرسد در جهت محدود سازي كشورمان در منطقه نيز در وين به جمع بندي رسيدند. اين موضوعي كه باراك اوباما رئيس جمهور ايالات متحده آمريكا نيز صراحتا پس از قرائت بيانيه جمع بندي مذاكرات هستهاي وين توسط فدريكا موگريني و محمد جواد ظريف بدان اشاره مي كند.
رئيس كاخ سفيد دو جمله كليدي در اين زمينه دارد. اوباما در ابتدا مطرح ميكند كه بدون اين توافق هيچ گونه محدوديتي براي برنامه هسته اي ايران وجود نمي داشت و حتي مي توانست باعث رقابت هسته اي در ايران شود و از سوي ديگر بيان ميكند كه اگر توافق صورت نميگرفت احتمال جنگ در خاورميانه بيشتر ميشد.
اوباما تعريضي هم به نحوه فعاليت ديپلماتهاي آمريكا در مذاكرات هستهاي ايران مي زند كه بيانگر سياست تزوير جنگ و صلح آمريكاييهاست و بيان ميدارد: «در نهايت من ميخواهم از تيم مذاكره آمريكا تشكر كنم. ما تيمي از كارشناسان داشتيم كه براي چندين هفته روي اين موضوع كار كردند كه شامل ارنست مونيز وزير انرژيمان بود و من به طور خاص ميخواهم از جان كري وزير خارجه مان كه خدمت خود به كشور را از چهار دهه شروع كرد وقتي كه يونيفورم ارتش را پوشيد و وارد جنگ شد. او اكنون اين كشور را به خاطر تعهدش به ديپلماسي قوي و اصولي آمريكا امنتر كرده است.»
البته سخنان اوباما ناظر بر تحريمهايي است كه جمع بندي مذاكرات هستهاي وين بر كشورمان تحميل ميكند كه در پاراگرافهاي 3 و 5 ضميمه B متن جمع بندي مذاكرات آمده است و اولي ايران را از فعاليت مرتبط با موشكهاي بالستيك طراحي شده با قابليت حمل تسليحات هستهاي منع ميكند و دومي نيز يك تحريم كامل تسليحات متعارف عليه ايران به مدت 5 سال - چه براي صادرات و چه براي واردات- را برقرار ميسازد.
آمريكاييها پس از اين بيشتر بر طبل جنگ و فشار نظامي كوبيدند. فصل مشترك سخنان بسياري از مقامات رسمي اين كشور در مورد جمع بندي مذاكرات هستهاي موضوع محدوديت و باز شدن دست آمريكا در جهت استفاده از گزينه حمله نظامي به ايران بوده است.
اوج اين سخنان تهديد نظامي اوباما عليه كشورمان يك روز پس از پايان مذاكرات هستهاي وين بود . اوباما كه با جمع بندي مذاكرات هنوز زبان تهديد را در مقابل ايران كارساز ميداند، گفت ايرانيها از تمايل او براي اقدام نظامي در جايي كه براي منافع و امنيت ملي امريكا مهم باشد، با خبر هستند و ادامه داد: «ما ميتوانيم اگر بخواهيم و انتخاب كنيم ارتش آنها را از بين ببريم.»
موضوعي كه با پاسخ صريح و دندان شكن رهبر معظم انقلاب همراه شد و رهبر انقلاب با اصطلاحي ظريف در واكنش به تهديدات نظامي طرف آمريكايي فرمودند: «اين آقا (رئيس جمهور امريكا) گفته است مي تواند ارتش ايران را نابود كند. قديمي هاي ما اين جور حرف ها را لاف در غريبي مي گفتند. اگر مي خواهند درست بفهمند اگر مي خواهند از تجربه هاي خود درست استفاده بكنند بدانند اگر جنگي اين جا اتفاق بيفتد آن كسي كه سرشكسته از جنگ خارج خواهد شد آمريكاي متجاوز و جنايتكار است.»
سخنگوي كاخ سفيد: حمله به ايران راحتتر شد
سخنان سخنگوي كاخ سفيد به عنوان يكي از رسمي ترين مقامات آمريكا در مورد اهداف نظامي غرب در زمينه جمع بندي صورت گرفته در وين شماي ديگري از اين شيوه غربي در مواجه با طرف مقابل است. در حالي كه هنوز يك هفته از جمعبندي مذاكرات هستهاي ايران و گروه موسوم به 1+5 در شهر وين اتريش نگذشته، كاخ سفيد ميگويد يكي از حسنهاي بازرسي از ايران، افزايش اطلاعات در مورد اهداف احتمالي و بالا رفتن دقت به هنگام اقدام نظامي در ايران خواهد بود.
جاش ارنست سخنگوي كاخ سفيد اين اظهارات را دو روز قبل در نشست خبري روزانه با خبرنگاران مطرح كرده است.
بر اساس متن منتشر شده از سوي كاخ سفيد، ارنست در بخشي از اظهاراتش، با بيان اينكه با وجود توافق، همچنان گزينه نظامي در مقابل ايران روي ميز است، گفته است كه پس از توافق نيز «گزينههاي متعددي را كه حالا هم در اختيار داريم، در اختيار خواهيم داشت، خواه بازگرداندن فوري تحريمها باشد، يا استفاده از گزينه نظامي.»
ارنست ادامه داد : «نكته كليدي اين است كه (پس از توافق) گزينه نظامي تقويت هم ميشود، چراكه طي اين سالها ما جزئيات بيشتري از برنامه هستهاي ايران جمعآوري خواهيم كرد.»
وي افزود: «بنابراين، زماني كه وقت تصميمگيري فرماندهان نظامي آمريكا و اسرائيل در مورد هدفگيري ميرسد، به دليل اطلاعاتي كه طي اين سالها به لطف رژيم بازرسيها جمعآوري كردهايم، آن تصميمات به طرز چشمگيري مبتني بر اطلاعات بوده و توانمنديهاي ما ارتقا يافتهاند.»
رايس: ايران بايد دسترسيهاي درخواستي را ارائه كند
در همين حال سوزان رايس مشاور امنيت ملي كاخ سفيد ميگويد بر اساس توافق صورت گرفته در وين، ايران ملزم است دسترسيهاي لازم را به آژانس بينالمللي انرژي اتمي ارائه كند.
وي در مصاحبهاي كه روز چهارشنبه هفته گذشته با خبرگزاري رويترز انجام داده، در مورد بازرسيها به خصوص دسترسي به اماكن نظامي با تشريح مواضع آمريكا در اين زمينه گفت: «خوب، بگذاريد كل مسئله را به شما بگويم. اولا، به ياد داشته باشيد كه تمام تأسيسات شناختهشده هستهاي ايران تحت نظارت 24 ساعته و هفت روز هفته، نظارت مداوم آژانس بينالمللي انرژي اتمي خواهند بود. خوب اين مسئله اول است. ثانيا، آژانس و بازرسان بينالمللي به كل چرخه سوخت برنامه هستهاي ايران يعني معادن اورانيوم، آسيابها، تأسيسات توليد، تأسيسات توليد سانتريفيوژ و همچنين هر تأسيسات ديگري كه سانتريفيوژها را فعال نگه داشته، دسترسي مداوم خواهند داشت.
خوب، آنچه داريم در موردش صحبت ميكنيم و در سوالي كه شما پرسيديد بود، اينكه است كه اگر ما اطلاعاتي در مورد يك سايت مشكوك اعلامنشده داشتيم، براي بررسي آن سايت چه روندي بايد طي شود. خوب بگذاريد توضيح دهم.
در حالت اول، بگذاريد بگوئيم مثلا ايالات متحده اطلاعاتي جمعآوري كرده كه معتقد است نشان ميده كه يك سايت مشكوك يا محرمانه وجود دارد. ما آن اطلاعات را به آژانس ارائه ميكنيم. آژانس در مورد آنها تحقيق ميكند. آژانس نزد ايران رفته و ميگويد "ما ميخواهيم از اين سايت بازديد كنيم. ميخواهيم آن را چك كنيم."
چك كردن، تنها بازديد كردن نيست، بلكه نمونهگيري محيطي و نمونهگيري از خاك و آزمايشهاي رديابي مواد راديواكتيو صورت خواهد گرفت و تا شناسايي شود. اگر ايران گفت "نه، شما نميتوانيد از اين مكان بازديد كنيد"، چه نظامي باشد يا نه، آژانس اگر آن را مشكوك بداند، ميتواند درخواست دسترسي به آن را مطرح كند. بنابراين، هيچ محدوديتي در مورد نوع تأسيساتي كه ميتواند به آن دسترسي يافت وجود ندارد، اما بايد سوءظن معقولي وجود داشته باشد.
خوب، اگر ايران بگويد نه، آنچه رخ ميده اين است كه روندي وجود دارد كه نهايتا ظرف 24 روز نهايي ميشود، كه در طول آن زمان اگر ايران نتوانند بر سر شروط دسترسي به توافق برسند يا آژانس قانع نشود، مسئله وارد يك كميسيون مشترك ميشود.
كميسيون مشترك متشكل است از تمامي امضاكنندگان توافق. يعني ايالات متحده، بريتانيا، فرانسه، آلمان، اتحاديه اروپا، روسيه، چين و ايران، خوب؟ خوب، اگر 5 عضو از 8 عضو كميسيون مشترك اعلام كنند كه "نه، ما نگران هستيم و اين مسئله بايد مورد تحقيق قرار گيرد"، كه خوب ايالات متحده و متحدان اروپايياش با هم 5 عضو ميشوند، آن وقت ايران، ملزم به ارائه دسترسي خواهد بود.»
توافق هستهاي چقدر زمينه امنيت ايران را تامين ميكند؟/ چرا آمريكاييها پس از توافق تهديدات خود عليه ايران را افزايش داد؟پاسخ ظريف درباره بازرسي از مراكز نظامي
همچنين اين موضوعي است كه توسط كريستين امانپور، مجري برنامه تلويزيوني سي ان ان در گفتوگو با محمد جواد ظريف مطرح شد. مجري سي ان ان در اين باره ميپرسد: شما آنچه را كه رهبر درباره دسترسي ندادن در هر زمان و هرجا گفته است با آنچه كه شما دسترسي كنترل شده در برخي از سايت هاي خاص مي گوييد،چگونه ارزيابي مي كنيد؟
محمد جواد ظريف نيز پاسخ ميدهد: ما به صورت بسيار شفاف گفتيم سايت هاي نظامي ما منطقه ورود ممنوع هستند. ما آماده هستيم با آژانس بين المللي انرژي اتمي همكاري كنيم و اكنون برنامه براي همكاري داريم. من فكر مي كنم اگر شما ضميمه نخست توافق را بخوانيد در آن به وضوح نوشته شده است تلاشها براي راستي آزمايي فعاليت هاي احتمالي اعلام نشده براي بخش نظامي يا بخش هاي ديگر ايران يا هر كشور ديگر طراحي نشده است.اين مسئله به خوبي در متن گفته شده است و ما معتقديم ما به تعهدات خود نه براساس توهمات افراد بلكه براساس توافق عمل خواهيم كرد.
اشتون كارتر: توافق با ايران خوب است، چون مانع گزينه نظامي نميشود
در همين راستا، اشتون كارتر، وزير دفاع آمريكا نيز به وجه نظامي مذاكرات وين ميپردازد و با بيان اينكه آمريكا در حال حاضر دهها هزار نيرو و انبوهي از تجهيزات نظامي در خليج فارس و خاورميانه دارد، در مورد پيامي كه ميخواهد به مقامات اسرائيلي، سعودي و اردني منتقل كند، بيان ميدارد: «اين يك توافق خوب است. اين بخش مهمي از خطر، تهديد و ابهام در منطقه را از بين ميبرد، به نحوي كه نه فقط از سوي ايالات متحده بلكه از سوي جامعه جهاني قابل راستيآزمايي باشد.»
وي در پاسخ به اين سوال كه آيا توافق با ايران، احتمال اقدام نظامي اسرائيل عليه ايران را افزايش نميدهد، گفت كه آمريكا سالهاست كه در مورد گزينه نظامي با اسرائيل رايزني دارد.
كارتر ادامه داد: «يكي از دلايلي كه اين يك توافق خوب است، اين است كه هيچكاري در جهت پيشگيري از گزينه نظامي، گزينه نظامي ايالات متحده كه من مسئول آن هستم، انجام نميدهد.»
نسخه «فشار، فشار، فشار» براي مهار نفوذ ايران در خاورميانه
در همين رابطه، «ديويد ايگناتيوس» روزنامهنگار 65 ساله و ارمني آمريكايي در تازهترين يادداشت خود، تلاش كرد به اين سوال پاسخ دهد كه با پايان يافتن مذاكرات هستهاي حال چطور ميتوان مانع گسترش نفوذ منطقهاي ايران شد.
او با اشاره به انتقادهاي تند جمهوريخواهان از توافق با ايران، و دفاع از توافق به دست آمده و اينكه اين توافق بهترين و مناسبترين گزينه و در حقيقت دستاوردي براي سران آمريكاست، گفت: سوالي واقعي كه الان بايد به آن انديشيد اين است كه «چگونه ميتوان دخالت ايران در منطقه را مهار كرد؟» و راهبرد درست مخير كردن تهران ميان اين دو راه است كه يا در مذاكرات جدي براي پايان دادن به جنگهاي منطقهاي در سوريه و يمن شركت ميكني يا اينكه با مقاومت شديد و سخت به رهبري آمريكا روبهرو ميشوي.
ستون نويس «واشنگتنپست» با اشاره به پايان يافتن مذاكرات هستهاي، براي مهار نفوذ منطقهاي ايران، نسخه «فشار، فشار و فشار» را پيشنهاد ميكند و در ادامه با طرح اين سوال كه «بهترين راه براي مقابله با تهران در اين مسائل چيست؟»، پاسخ ميدهد: در خصوص مشكل اتمي، راهبرد درست، جمع بين فشار از جمله احتمال استفاده از زور نظامي و ديپلماسي است. بياييد از مهار نظامي شروع كنيم. اين مسئله، از مسائل اصلي نشست [اخير] كمپديويد بود كه سران كشورهاي خليج (فارس) در ماه مي گذشته (با اوباما) در آن حضور يافتند. بر خلاف انتقادات تحليلگران از اين نشست، جلسه به طرحي براي بهبود انتقال سلاح و آموزش نيروهاي ويژه و تمرينهاي نظامي مشترك و ديگر اقدامات با هدف تحت نظارت گرفتن ايران منتج شد.
رئيس جمهور: اجازه نميدهم كسي به اميد و اعتماد مردم براي صلح و امنيت صدمه بزند
سخنان مقامات امريكايي در حالي است كه رئيس جمهور كشورمان در دو نوبت پس از پايان مذاكرات هستهاي وين هدف دولت يازدهم در مذاكرات را صلح و امنيت دانست. وي پس از قرائت بيانيه جمع بندي مذاكرات وين با اشاره به اينكه راه مذاكره را قبل از آغاز اين دولت و اساساً از روز اول بروز اين مشكل هستهاي، يعني از ۱۲ سال پيش طبق نظر مقام معظم رهبري در پيش گرفتيم، اظهار داشت: «از سال ۸۲ اين مذاكرات آغاز شد، منتها مردم ما در انتخابات خرداد ۹۲ در اين زمينه اعلام نظر كرده و به صراحت اعلام كردند، دولتي را ميخواهيم كه دستاوردهاي هستهاي را توأم با صلح و توأم با حركت توسعهاي رو به جلو و رفاه مردم، مدنظر قرار دهد و همين مسير و راهي بود كه دولت يازدهم انتخاب و آغاز كرد.»
حجت الاسلام حسن روحاني با تاكيد بر اينكه نقد دلسوزانه، آزاد است، گفت: «اجازه نميدهم كه كسي بخواهد با دروغ، اتهام و سخن ناروايي به اميد و اعتماد مردم براي آينده درخشان اين كشور، براي رونق اقتصادي، براي صلح و امنيت در كشور و در منطقه صدمه بزند.»
روحاني در ديدار مقام معظم رهبري با مسئولان، سفراي كشورهاي اسلامي و جمعي از اقشار مختلف مردم به مناسبت عيد سعيد فطر با اشاره به صبر و مقاومت ۱۲ ساله ملت بزرگ ايران در برابر قدرت هاي جهاني گفت: دولت تدبير و اميد بر اساس نقشه راه مقاومت، اراده و آراي مردم، هدايت هاي مقام معظم رهبري و با حمايت همه اركان نظام و قوا و همچنين مجاهدت و فداكاري سرداران ديپلماسي توانست حقوق ملت بزرگ ايران را بر كرسي ظفر بنشاند.
با نگاهي به نگرش دو طرف به مساله جمع بندي مذاكرات هستهاي وين بيش از پيش ميتوان به نيات و اهداف طرفهاي درگير در زمينه مساله هستهاي كشورمان پي برد. آمريكاييها با هدف محدود سازي ايران در حوزههاي مختلف از جمله فناوري هستهاي، قدرت منطقهاي و همچنين قدرت نظامي پاي ميز مذاكره با ايران نشستند و امروز نيز با وجود جمع بندي مذاكرات هستهاي و با وجود اينكه برخي از مسئولان كشورمان مطرح ميكنند كه توافق با غرب ميتواند به عنوان تضميني براي صلح و آرامش باشد، تنها و تنها به فكر تضعيف قدرت ايران فكر ميكنند. به هر جهت گزينه نظامي همواره روي ميز آمريكاييها بوده است و سخنان مقامات كاخ سفيد به وضوح نشان ميدهد كه توافق نيز نميتواند رويكرد و نگرش آمريكا نسبت به ايران را تغيير دهد و آنها اهداف خود را در پوشش توافق و يا غير از آن همواره دنبال خواهند كرد.
پايداري ملي