شارا - شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران : ياد ياران/ ارتباطات جهان گستر و روابط عمومي هاي ارتباط گر
جمعه، 26 اردیبهشت 1399 - 16:08 کد خبر:16947
اعتبار و منزلت مسئولان واحدهاي روابط عمومي در مقام سخنگويي با كسب اطلاعات جامع و اطلاع رساني هاي گسترده به خبرنگاران و ساير پرسشگران فراهم مي گردد وگرنه اگر قرار باشد كه به جزئي ترين مسائل مربوطه شخصي مقام و رأس سازمان خود در جايگاه پاسخگويي قرار بگيرد، اساساً علت وجودي تشكيلات روابط عمومي ديگر توجيهي نخواهد داشت.

4 Ways to Go Beyond the Press Release in a Post Panda World image panda bear 1113tm pic 106 300x199


  شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)، كاظم متولي پژوهشگر علوم ارتباطات و فنون روابط عمومي- از حدود دو قرن پيش كه به تدريج ابزارهاي جديد ارتباطي مانند تلگراف، تلفن و وسايل حمل و نقل هاي سريعتر پستي اختراع و گسترش يافت، انديشه لزوم تشكيل انجمن ها و اتحاديه هايي كه به اين امور در سطح جهان سامان داده و ضوابطي را براي استفاده عمومي از آنها تبيين كند نيز مطرح گرديد و لذا اولين اتحاديه تلگراف در پاريس و در دوران ناپلئون سوم مشتمل بر چند كشور تأسيس گرديد، در سال هاي بعد به اين تشكل عنوان اتحاديه تلفن و بعداً مخابرات و بالاخره ارتباطات داده شد، اين اتحاديه كه كشورهاي مختلف به آن مي پيوستند هر چند سال يكبار در يكي از كشورها تشكيل مي شد تا اينكه در روزگار اخير كه ابزارهاي ارتباطي الكترونيكي و كامپيوتري و انواع وسايل ارتباطي اينترنتي و ديجيتالي و ماهواره اي با سرعتي سرسام آور در پهنه گيتي شيوع پيدا كرد اين اتحاديه در آخرين گردهمايي خود به سال 2005 ميلادي كه در تونس برگزار شد و شادروان دكتر كاظم معتمدنژاد استاد برجسته ارتباطات نيز از سوي كشور ما در آن شركت نموده بود روز 27 ارديبهشت (17 مي) را به عنوان "روز جامعه اطلاعاتي و ارتباطات" نامگذاري كرد اصطلاحي فراگير كه به درستي نمودار جهان پرغوغاي ارتباطات و اطلاعات مي باشد همان جهاني كه هفتاد سال پيش "مارشال مك لوهان" انديشمند كانادايي آنرا "دهكده جهاني" ناميد و نويد وفور جريان اطلاعات جامع و لحظه اي را در فضايي شفاف و واضح داد.

 

در سال 1385 شوراي مربوط به نامگذاري مناسبت هاي كشور ما بر اثر تقاضاهاي مكرر جمعي از مديران دفاتر روابط عمومي ها براي تعيين يك روز به عنوان "روز روابط عمومي" روز 27 ارديبهشت را "روز ارتباطات و روابط عمومي" در ايران اعلام نمود و همين عنوان در تقويم رسمي به ثبت رسيد، امري كه رضايت چنداني را از سوي جامعه روابط عمومي ها جلب نكرد، چه آنها خواستار روزي مستقل براي بزرگداشت فعاليت هاي خود بوده و هستند.

 

به هر حال هر سال در اين ايام گردهمايي هايي از سوي وزارت ارتباطات و فن آوري اطلاعات در معرفي بخش اول عنوان اين روز و نيز همايش هايي از سوي بعضي از تشكل ها و انجمن هاي صنفي روابط عمومي و بعضاً با حمايت وزارت ارشاد به منظور معرفي و نكوداشت بخش دوم عبارت ياد شده برگزار مي گردد.


و حال در توضيح و تحليل دو مقوله ذكر شده در عنوان "روز ارتباطات و روابط عمومي" اختصاراً نكاتي را برمي شماريم و قبل از آن تنها به مفهوم واژه "اطلاعات" اشاره مي شود كه بديهي است منظور داده ها و آگاهي هاي مسائل مختلف روز در جوامع گوناگون مي باشد و در مقابل جهل و بي خبري و انسداد و تاريكي قرار گرفته و موجبات تنوير افكار عمومي را فراهم مي سازد.


ارتباطات در تبيين مفهوم واژه ارتباطات تاكنون در آموزه هاي آكادميك و نوشته ها و گفته ها عموماً به تعريف و كاركرد و كيفيت وسايل ارتباطي مانند مطبوعات، راديو، تلويزيون و فضاهاي مجازي اهتمام شده است و اما گفتني است كه لااقل اين نگارنده از بين همه دانستني هاي لغوي و كلامي خود تاكنون واژه اي پرمفهوم تر، پردامنه تر و فراگيرتر از واژه ارتباطات نيافته ام. اگر با دقت و تأمل مصاديق"ارتباط" را يعني پيوند و برخورد وحركت را دنبال كنيم هيچ عنصر ذي شعور و حتي جماد و نباتي را نمي توانيم از حوزه ارتباط و ارتباطات خارج و جدا تصور كنيم.

 

انسان ها حتي با نگاه و اشاره  يا تبسم و اخم خود در واقع به تبادل پيام هايي در فرايند ارتباط با يكديگر مبادرت مي نمايند. هيچ حركت ارتباطي نيست كه به سرانجام و برخوردي منجر نشود. اينكه بعضاً گفته مي شود آيا فلان فيلم توانسته با مخاطبين ارتباط برقرار كند يا اينكه فلان سخنان نادرست و سخيف لابد با مستمعين خود نتوانسته ارتباط برقرار كند استنباط هاي صحيحي نيست زيرا حركت هاي ارتباطي وقفه ناپذير بوده و برقراري و رسيدن به مقصود جزء لاينفك آنهاست و فارغ از كيفيت نتايج حاصله به هر حال به خانه اذهان گيرندگان و مخاطبان مربوطه وارد مي شود و البته انسان ها در توضيح چگونگي برخورد با تحركات ارتباطي و ديده ها و شنيده هاي خود به ارزيابي آنها قادر خواهند بود و چنين نيست كه تنها مسائل و مباحث مثبت بتوانند بر قطارهاي ارتباط سوار شوند، موارد منفي و ناپسند نيز دريافت شده و پس از تأثيرگذاري هاي خاص در يكي از قفسه هاي ذهن بايگاني مي شود و چنين است كه حضور همه جانبه ارتباط، ديالكتيك وار در همه صحنه هاي جهان هستي متبلور مي باشد.

 

اصطلاحات جاري در بيان انواع ارتباطات، مؤيد مطلب ياد شده است مانند ارتباطات شفاهي، كتبي، راديوئي، تلويزيوني، مطبوعاتي، مالي، خارجي، داخلي، هنري، ادبي، بين المللي، دانشگاهي، اقتصادي، اجتماعي و قس عليهذا، رشد و نمو نباتات و گرده افشانيه اي آنها و جريان رودخانه ها و امواج درياها و تغييرات كوه ها و تپه ها نيز در فرايند كلي ارتباط از نوع منابع و مظاهر طبيعي قرار دارند. بنابراين، ارتباط و ارتباطات در مفهوم جامع و كلي خود مساوي است با جهان هستي و تحركات آن، اما بديهي است كه به هرحال در بيان مصاديق عيني تر و سخت افزاري موضوعات ارتباطات عمدتاً به وسايل و ابزارهاي ارتباطي و فن آوري هاي اطلاعاتي مانند انواع تلفن و كاركردهاي كامپيوتري و شبكه هاي اجتماعي مجازي و موارد بسيار مشابه تأكيد گردد.


روابط عمومي
جالب است يادآوري شود كه پيدايش و سرآغاز فعاليت هاي نخستين واحدهاي روابط عمومي دقيقاً بر محمل ايستادگي و تقابل با فعاليت هاي بي محابا و مسئوليت ناپذيري تبليغات نشأت گرفته و توسعه يافت، آنگاه كه بنا به شواهد تاريخي، آمريكا در اوايل قرن بيستم كه با توسعه همه جانبه صنعتي و مسائل اجتماعي و كارگري و صنعتي مواجه شده بود، روابط و مناسبات مطبوعات كه رسانه مهم و معتبر آن روزگار محسوب مي شدند با سازمان ها و مؤسسات گوناگون با سردي و بي اعتمادي و سوء تفاهم تعريف مي شد، هر اداره و سازمان و بنگاهي يك دفتر با عنوان دفتر مطبوعات راه اندازي كرده بود و در يك ارتباط يك سويه مشتي اخبار دست چين شده همراه با توجيهات و تبليغات را به سرويس هاي مطبوعاتي ارسال مي نمود.

 

خستگي و نااميدي مطبوعات از سويي و تحولات اجتماعي و نمودهاي آن از جمله تجمعات و اعتراضات و خواسته هاي پي در پي كارگران از سويي ديگر در فضاهايي كه هيچكس حرف ديگري را نمي فهميد دگرگوني در وضعيت اطلاع رساني را به شدت ضروري و اجتناب ناپذير مي ساخت. در اين شرايط، به تقاضاهاي مديران يك شركت بزرگ زغال سنگ كه در تنگناهاي اعتراضات و اعتصابات كارگران و كارمندان قرار گرفته بودند فردي از تبار تفكر و انديشه ورزي به نام "ايوي لي" كه خبرنگار روزنامه "نيويورك تايمز" بود به اصلاح مناسبات فرسوده بنگاه ياد شده همت گمارد.

 

او اعتقاد داشت كه مي بايد به كلي مناسبات مديران و كاركنان، مناسبات بنگاه با مطبوعات و همچنين مناسبات بنگاه با مرتبطين و مشتريان در جهت مود�'ت و نزديكي و همدلي و وضوح تغيير يابد. لذا، با كسب اختيارات و اعتبارات مكفي، دفتر كوچك و بي رونق مطبوعات را منحل كرد و به جاي آن دفتري بزرگ و با كادري متخصص و مجر�'ب و ايده هاي نو با تابلو و عنوان "روابط عمومي" را بنياد گذاشت و از همان ابتدا بيانيه اي را خطاب به سردبيران مطبوعات صادر كرد.

 

 اين بيانيه چند سطري مبتني بود بر اينكه ما از هم اينك هر چه را به عنوان خبر براي شما ارسال مي كنيم باور كنيد كه خبر است و از هرگونه شائبه هاي جهت دهي و تبليغاتي مبرا مي باشد. تبليغات را از اطلاع رساني جدا مي كنيم، موارد و آگهي هاي تبليغاتي را با اسم و رسم و عنوان آگهي تبليغاتي براي شما ارسال مي كنيم و هزينه هايش را هم مي پردازيم، اما رويدادها  و وقايع را كما هوحقه و عيناً با صداقت تنظيم و ارسال مي كنيم.

 

همچنين، در اين بيانيه به افكار سنجي و مراجعه و كسب نظرات از مردم و كاركنان بنگاه تأكيد شده بود. اين بيانيه، كوتاه اما قاطع و اميدواركننده در تاريخ ارتباطات به عنوان "بيانيه اصول" معروف شد و به آن لقب قانون اساسي روابط عمومي داده شد.

 

اقدامات اصلاحي و انقلابي آقاي "ايوي لي" از جمله تعيين روزي در هفته به عنوان همايش مديران و كاركنان و كارگران و انجام  برنامه هاي گفت و شنود رودررو و ساير تمهيدات اثربخش موجبات رفع نارضايتي ها و سوء تفاهمات و ايجاد محيطي سرشار از محبت و اعتماد را فراهم نمود. ساير سازمان ها نيز با پيروي از شيوه ها و رويكردهاي آقاي "ايوي لي" نسبت به تأسيس دفاتر روابط عمومي اقدام نمودند و اين هنر و مهارت و حرفه مبارك بزودي توسعه يافت و به تدريج در جاي جاي واحدهاي مديريتي در جهان برقرار گرديد.

 

در كشور ما نيز با تأخيري حدود نيم قرن در اوايل دهه سي با توصيه سازمان برنامه وقت به تدريج در سازمان ها و بنگاه ها، واحدهاي روابط عمومي تأسيس شد. اما گفتني است كه با اينكه از نظر كم�'ي و سخت افزاري اين دفاتر ارتباطي از وضعيت خوب و قابل قبولي برخوردار هستند و وسايل و ابزارهاي ذيربط را در اختيار دارند، اما با مشكلاتي نيز روبرو مي باشند، از جمله نكات مهم و ساختاري در اين راستا، نهادينه نبودن فرهنگ اطلاع رساني در مناسبات عمومي است كه نشأت گرفته از مسائل تاريخي و عادات اجتماعي و استمرار اطلاع رساني هاي يكسويه مي باشد كه بايد به مرور زمان و تحولات اجتماعي و فرهنگي به تغيير و اصلاح شيوه هاي اطلاع رساني اهتمام نمود.

 

يكي از مهمترين و اساسي ترين نحوه ايجاد ارتباط با مردم و معرفي سازمان ها و فعاليت هاي آنها، تهيه برنامه هاي بازديد هاي عمومي از تأسيسات و پيشرفت ها است، به ويژه شايسته است كه دانش آموزان كه در سنين نوجواني بوده و لوح ضمير آنها پاك و آماده دريافت ديدني ها و شنيدني ها مي باشد از سوي روابط عمومي ها به ديدن و تماشاي برنامه ها و فعاليت هاي صنعتي، كشاورزي و خدمات گوناگون كشور دعوت شوند كه اين مهم مغفول مانده است.

 

همچنين، متأسفانه مديران رأس سازمان ها، مسئولين دفاتر روابط عمومي سازمان هاي خود را مستقيماً در مقام پاسخگويي مسائل و مباحث مطروحه مربوطه قرار نداده اند و اين وظيفه را عمدتاً خود به عهده گرفته اند كه اين رويه به پيشرفت و توسعه روابط عمومي ها كمك نمي كند. اعتبار و منزلت مسئولان واحدهاي روابط عمومي در مقام سخنگويي با كسب اطلاعات جامع و اطلاع رساني هاي گسترده به خبرنگاران و ساير پرسشگران فراهم مي گردد وگرنه اگر قرار باشد كه به جزئي ترين مسائل مربوطه شخصي مقام و رأس سازمان خود در جايگاه پاسخگويي قرار بگيرد، اساساً علت وجودي تشكيلات روابط عمومي ديگر توجيهي نخواهد داشت.
 

منبع مرجع:  شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)