شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)-  "روابط عمومي، بوق وزارتخانه نيست" اين سخن يك منتقد رسانه اي يا استاد دانشگاه نيست بلكه اين تعبير يك "مدير ارشد دولتي"، يعني عباس آخوندي، وزير راه و شهرسازي است كه روز گذشته در يك كنفرانس روابط عمومي خطاب تمامي روابط عمومي ها، بيان شده است؛ سخني كه بايد آن را بر سر در هر روابط عمومي نصب كرد.

 در يازدهمين كنفرانس بين المللي روابط عمومي كه روز گذشته، 27 مهرماه به همت موسسه كارگزار روابط عمومي، در هتل المپيك برگزار شد، دكتر يونس شكرخواه، استاد علوم ارتباطات اجتماعي كه به نام پدر ارتباطات ديجيتال هم شناخته شده است، ششمين جايزه پدر علم روابط عمومي (دكتر نطقي) را دريافت كرد. نكته جالب در اين مراسم، تاكيد وزير راه و شهرسازي بر دو موضوع بسيار مهم است:

1- وزير راه و شهرسازي خود را به عنوان يكي از شاگردان دكتر شكرخواه استاد ارتباطات و روابط عمومي معرفي كرد.
2- وزير راه و شهرسازي به عنوان يك مدير ارشد دولتي اشاره كرد كه روابط عمومي ها نبايد بوق تبليغاتي باشند.

گزاره هاي اول و دوم با يكديگر پيوند نزديكي دارند؛ چرا كه شكرخواه، استاد به روز و به قول امروزي ها آپديت ارتباطات است كه بسياري از مديران كنوني روابط عمومي و اطلاع رساني كه تخصص شان با حرفه شان مرتبط است، مستقيم و يا غير مستقيم از شاگردان ايشان بوده اند و البته اشاره آخوندي به شاگردي شكرخواه با توجه به سن و سال و سوابق هر دو، نشان از نگاه فروتنانه وزير نيز دارد.

نكته ديگر اينكه دكتر شكرخواه از جمله اساتيد ارتباطات و روابط عمومي است كه در عمل ثابت كرده است: "روابط عمومي بوق نيست" و نگاه نقادانه صاحبنظران، رسانه ها و مخاطبان يك سازمان به مديران ارشد، مياني و سرپرستي يك سرمايه است.

توصيه كوتاه اما مهم وزير راه و شهرسازي را چه خطاب به زيرمجموعه هاي خود در وزارتخانه و خصوصا حوزه هاي مختلف حمل و نقل اعم از ريلي، جاده اي، دريايي، هوايي و ساير حوزه هاي مرتبط بدانيم و چه آن را به تمامي روابط عمومي ها و وزارتخانه هاي دولتي و نيز بخش خصوصي تسري دهيم، حاوي پيام ارزشمندي در موضوع تقويت اطلاع رساني و ارتباط بين روابط عمومي و رسانه است.

روزنامه نگاري در كشور ما حدودا قدمتي 180 ساله دارد و روابط عمومي نيز بيش از نيم قرن است كه پا به عرصه ظهور گذاشته و البته سال هايي را بعد از انقلاب با توجه به آنچه ماهيت غربي اش خوانده شد، در خاموشي گذرانده است. نكته جالب توجه اينكه بسياري از متوليان روابط عمومي چه در آمريكا به عنوان پايه گذار اين رشته و چه در ايران، خود پيش از راه اندازي يا حضور در عرصه روابط عمومي، روزنامه نگار بوده اند.
از اين رو، درك متقابل جايگاه روابط عمومي و رسانه هم براي فعالان رسانه اي و هم براي كارگزاران روابط عمومي حايز اهميت است.

با اين حال، به نظر مي رسد ما ايرانيان عصر حاضر، شيوه هاي نقدپذيري و حتي نقادي يعني نقد كردن را به درستي نياموخته ايم. گاهي چنان تيشه به ريشه افراد يا موضوعي مي زنيم كه گويي هيچ اقدام مثبتي در اين عرصه انجام نشده و بيشتر از آن، بسياري اوقات روابط عمومي ها، آن چنان نگاهي تدافعي و واكنش گرانه، در مقابل يك نقد سازنده و اصولي كه كاملا مستدل ارايه شده، دارند كه گويي مقامات عالي يك وزارتخانه يا سازمان دولتي يا هر دستگاه و نهاد خصوصي، مبرا از خطا هستند و بدتر از همه اينكه به قول وزير راه و شهرسازي، مسير بوق تبليغاتي و روابط عمومي تبليغاتي را كه در ادبيات روابط عمومي از آن به عنوان روابط عمومي تمجيدگرانه ياد مي شود، طي مي كنند.

با اين حال بايد پذيرفت هنوز نقادي در كشور ما، از سوي سازمان ها خصوصا نهادهاي دولتي، چندان تاب آورده نمي شود همان گونه كه برخي از فعالان رسانه اي نيز ادبيات نقد كردن را به درستي فرانگرفته اند ليكن يكي از ويژگي هاي سازماني هر روابط عمومي، شفاف سازي صحيح عملكردها و اطلاع رساني آن به طور جامع و دقيق به مخاطبان است تا از بروز هرگونه شايعه و بحران در سازمان پيشگيري كند.

پاسخگويي و ارايه جوابيه هاي مستدل به نقدهاي رسانه اي از ديگر وظايف روابط عمومي هاست نه اينكه از رسانه ها مخصوصا رسانه هاي الكترونيك - كه امروزه گسترش يافته اند - بخواهند خبر يا مطلب درج شده را از خروجي خود حذف كند يا تغيير دهد! و يا با اعمال فشار به دليل وابستگي هاي مالي رسانه ها، به قول آخوندي، آنها را نيز مانند خودشان به بوق تبليغاتي سازمان تبديل كنند. برخلاف تصور، اين موضوع نه به سود سازمان است و نه به نفع رسانه گرچه در ظاهر امر، هر دو به گونه اي از آن منتفع مي شوند.

اين سخن، يعني اينكه روابط عمومي ها بوق تبليغاتي نباشند، به اين مفهوم نيست كه مدافع سازمان خود نباشند بلكه مدافع بودن را به درستي تعريف كنند. گاهي اوقات دفاع از سازمان و مدير، نقد كردن وي است نه تمجيد از وي. در هنگام بروز بحران يا اعتراض، عذرخواهي كردن و اطلاع رساني شفاف، مسير درست است نه پنهان كردن و توجيه كردن. همان گونه كه رسانه ها نيز نبايد بوق تبليغاتي گروه هايي باشند كه برخلاف منافع و مصالح عمومي جامعه حركت مي كنند.

روابط عمومي ها، بايد پيشتاز راه انتقاد و آزادي باشند و از سخنگويي صرف سازمان به مشاور زبده مديران تغيير جهت دهند تا در گرو اين خصوصيت مهم، اصلاح و بهبود عملكرد و رضايت مخاطبان حاصل شود.

بر اساس تحقيقات انجام شده در حوزه اطلاع رساني، يكي از مهم ترين مشكلات روابط عمومي ها در سازمان ها، نگرش نامناسب مدير ارشد سازمان به فعاليت روابط عمومي و عدم شناخت وي از كاركردهاي اطلاع رساني است. خوشبختانه آخوندي نشان داده است از اين دسته مديران نيست و با اين سخن، حجت بر مديران روابط عمومي تمام است.

انتظار مي رود اكنون كه جناب آخوندي خود را شاگرد دكتر شكرخواه مي داند و مشخصا اعلام مي كند "روابط عمومي بوق وزارتخانه و تبليغات نيستند"، روابط عمومي ها نيز همسو با نگرش اين مدير فهيم و بادانش دولتي در عرصه اطلاع رساني، حركت و پيشتازي نمايند. ضمن سپاس از همه تلاشگران اين عرصه، بار ديگر يادآور مي شود: لطفا بوق نباشيم!

منبع: تين نيوز