شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- با توجه به آلودگی شدید هوای کشورمان با آلاینده های ناشی از1- سوختهای غیر استاندارد تولید داخل،2- گرد و غبار برخاسته از بیابانهای کشورهای همسایه و بیابانها ونمکزارهای داخلی و 3- دود کارگاهها، کارخانه ها، نیروگاهها و پالایشگاهها همراه با تحریمهای غیر انسانی قدرتهای جهانی از یک سو و کم دانشی، بی همتی، نا هماهنگی و بی برنامگی مسئولان مربوطه از تولید کنندگان بنزین و گازوئیل داخلی گرفته تا سازندگان خودرو، مدیران صنایع آلاینده، مسئولان ساماندهی منابع آب و بیابان زدایی، مسئولان حفاظت از محیط زیست، دست اندر کاران حمل و نقل عمومی و ترافیک شهری، مسئولان ایجاد و حفظ فضای سبز و جنگلها، کارخانه داران، رسانه های عمومی، قانون گذاران و نهادهای ناظراز سوی دیگر، متاسفانه با شرایط حاد و خطرناکی در سطح کشور از شهرهای بزرگ تا شهرکهای صنعتی و شهرهای کوچک روبرو هستیم که هوای پاک را عملا از میان برده و بهره مندی شهروندان از هوای سالم را به فقط چند روز درسال کاهش داده است.

این فضای بحرانی که چند سالی است بر زندگی روزانه چند ده میلیون ایرانی حاکم شده نتایج تلخی چون مرگ و میر از سکته های قلبی و مغزی، سقط جنین و انواع سرطانها، ناقص الخلقه زایی و عقب ماندگی ذهنی و جسمی نوزادان، بیماریهای گوناگون قلبی وعروقی، تنفسی، حساسیتی، پوستی، جنسی وعصبی، بروزخستگی جسمی و روانی، کاهش کارایی نیروی انسانی شاغل، افزایش افسردگی ، کاهش طول عمر مفید، تضعیف حافظه و قدرت یادگیری، کاهش آستانه تحریک و افزایش خشونت، افزایش هزینه های بخشهای سلامت و بیمه کشور، احساس ناامیدی و نگرانی عمومی، تعطیلات ناگزیرمدارس و صدمه به بهره وری نظام آموزشی، تخریب وجهه زیست محیطی کشور در سطح جهانی، افزایش انگیزه برای مهاجرت نخبگان و صاحبان سرمایه از ایران و معظلات دیگری را به دنبال داشته است.

امروزه شاهدیم که مقامات و صاحبنظران اعم از مراجع تقلید، هیات دولت، استادان دانشگاهها، محققان ، پزشکان، مدیران شهری، فعالان محیط زیست، مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست، دست اندر کاران بهداشت و درمان، اعضای شوراهای شهرها و .... همه و همه بر خطر آلودگی هوا و ضرورت کنترل سریع و قاطع آن تاکید دارند اما هنوز نتیجه ملموسی در این زمینه حاصل نشده است.

در این شرایط و تا زمانی که فشارهای بین المللی کاهش یابند و مسئولان هوشیار و هماهنگ شده برای نجات جان خود، خانواده شان وعموم مردم دست به کار شوند، شهروندان نیز باید نکاتی را مد نظر داشته و برای کاهش آسیبها رعایت نمایند. در اینجا توجه شما را به این موارد جلب می نمایم:

1-اجتناب از سفرهای غیرضروری در سطح شهر به ویژه در روزهای دارای هوای آلوده و ساعات و محلهای شلوغ و دارای ترافیک سنگین.
2- ممانعت کردن از گردش با خودرو در سطح شهر به ویژه گردشهای بی هدف جوانان ( پدیده ای که به دور دور معروف است).
3- استفاده بیشتر از خدمات غیر حضوری و الکترونیک (مانند تلفن، اینترنت، پست، دستگاههای خود پرداز) به منظور کاهش مراجعات حضوری به بانکها، ادارات و مراکز خدماتی.
4- استفاده از خدمات و مراکز فروش نزدیک محل سکونت به منظور کاهش تردد در سطح شهر مانند شعبات فرعی ادارات ، دفاتر پیشخوان دولت، فروشگاههای محلی و مراکز آموزشی نزدیک .
5- انتخاب محل سکونت در نزدیکی محل کار و تحصیل (اجاره نشینها بهتر می توانند این مورد را انجام دهند).
6- جایگزین کردن پیاده روی و دوچرخه سواری به جای استفاده از خودرو و موتوسیکلت. همانطور که در سالهای نه چندان دور مرسوم بود و دانش آموزان اغلب پیاده به مدرسه می رفتند و خرید های روزانه منزل با پای پیاده انجام می شد.
7- انتخاب مسیرهای با حداقل ترافیک و خیابانهایی که حرکت در آنها روان و آسان است.
8- خاموش کردن موتور خودرو و بالاکشیدن شیشه پنجره ها در زمانی که خیابان در اثر ترافیک سنگین مسدود شده است.
9- پرهیز از گاز دادن به خودرو در حال توقف و خودداری از رانندگی با شتاب و ترمزهای پی در پی به منظور انجام رانندگی به صورت آرام و یکنواخت و کاهش مصرف سوخت و لنت ترمز.
10- خرید خودروهای کوچک و کم مصرف به جای خودروهای بزرگ و پر مصرف و جایگزین کردن خودروها و موتوسیکلتهای فرسوده با انواع نو و سالم.
11- خرید و استفاده از لنتهای ترمز بدون آزبست و روغن موتور استاندارد و با کیفیت، رفع نواقص موتور خودرو و تنظیم کردن آن، تنظیم باد لاستیکها، کاهش استفاده از کولر و بخاری خودرو، خارج کردن بار و لوازم غیر ضروری از خودرو و تعویض به موقع لوازم مصرفی خودرو مانند فیلتر هوا و روغن موتورو...
12- جلوگیری از تردد غیر ضروری کودکان، زنان باردار و سالمندان، جانبازان شیمیایی و افراد دارای بیماریهای زمینه ای ( بیماریهای قلبی،عروقی، تنفسی، سرطانی، حساسیتی) در خارج منزل و همراه نبردن آنها در سفرهای شهری
13-پرهیز از ورزش در فضای باز به ویژه ورزش صبحگاهی و نیز ممانعت از بازی کودکان در فضاهای باز شهری
14- خود داری از پیاده روی در ساعات اولیه صبح در روزهای پاییز و زمستان و موکول کردن آن به بعد از ساعت 11 صبح. چرا که آلودگی هوا در ساعات اولیه روزهای سرد سال به علت وارونگی هوا و ترافیک سنگین صبحگاهی بیشتر است.
15- دقت و توجه به وضعیت سلامت اطرافیان و رساندن سریع آنها به مراکز درمانی در صورت مشاهده علائم ناراحتی تنفسی و یا قلبی
16- خود داری از انجام اعمالی که هوا را آلوده تر می سازند مانند سر ریز شدن بنزین از باک ماشین هنگام سوخت گیری، آتش زدن زباله، برگ درختان و چوب، قیر کاری، آموزش و تمرین رانندگی، فعالیت کارگاههای شن و ماسه و .. در زمان آلودگی هوا.
17- استفاده از ماسک های فیلتر دار مناسب در خارج از منزل همراه با تعویض به موقع آنها.
18 - مصرف بیشتر آب، لبنیات (شیر، پنیر، ماست، دوغ) کم چرب، میوه، سبزی، صیفی جات، آجیل، ماهی، تخم مرغ، غلات سبوس دار، مرکبات، سیر و پیاز و کاهش مصرف غذاهای چرب و سرخ کرده، روغن، نوشابه های گازدار، چیپس و پفک، سوسیس و کالباس، کنسروها، غذاهای کارخانه ای و فراوری شده.
19- خریداری نکردن مواد غذایی، میوه و سبزیجاتی که در خارج مغازه و کنار خیابان در معرض دود خودروها عرضه می شوند.
20 – خروج از شهر و اسکان موقت در مناطق حومه شهرها در روزهای آلوده پاییز و زمستان
21- دنبال کردن اخبار آلودگی هوا از رسانه ها و توجه داشتن به آن به عنوان یکی از مهمترین مسائل روزانه زندگی و انتشار این اخبار و اطلاعات در میان اطرافیان به روشهای مختلف مثل گفت و گو، ارسال پیامک وارسال ایمیل.
22- مطالعه و افزایش دادن اطلاعات خود در مورد محیط زیست وهوای پای و راههای حفظ آن و انتقال آن به دیگران به خصوص کودکان.
23- شرکت در فعالیتهای گروهی وهمکاری با دستگاههای دولتی وانجمنهای مردم نهاد فعال در حفظ محیط زیست
24- کاهش دادن مصرف انرژی اعم از انرژی الکتریکی و گرمایشی و سرمایشی در منازل، ادارات و مراکز تجاری. چرا که تولید برق از نیروگاههایی صورت می گیرد که اغلب با سوخت فسیلی کار می کنند و در نتیجه هوا را آلوده می سازند.
25- مطالبه مستمر محیط زیست سالم و هوای پاک از مسئولان
26- تولید آثارعلمی، آموزشی، رسانه ای، مذهبی وهنری با محوریت حفظ محیط زیست و هوای پاک به منظور اطلاع رسانی و فرهنگ سازی عمومی
27- سرمایه گذاری و اختصاص منابع مالی در امر مبارزه با آلودگی هوا به عنوان عملی صالح و خدا پسندانه از جانب شهروندان در هنگام ادای صدقات، نذورات و وقفیات
28 – انجام فریضه امر به معروف و نهی از منکر در مقوله محیط زیست و هوای پاک
29- پرهیز از آلوده کردن هوای داخل منازل و محل کار با دود سیگار، روشن نگهداشتن غیر ضروی اجاق گاز، نصب بخاری گازی غیر استاندارد ویا دارای دودکش نامناسب، مصرف بی رویه مواد سفید کننده ، حشره کشها و دیگر مواد شیمیایی
30 – توجه ومراقبت بیشتر شاغلان حرف و مشاغل در معرض خطر بالای آلودگی هوا، مانند رانندگان وسایل نقلیه عمومی، پلیسهای راهنمایی و رانندگی، کارکنان جایگاههای عرضه سوخت، پیکهای موتوری، دست فروشان، کارگران شهرداری، رفتگران ، پستچیان، نگهبانان محلات، کارکنان ادارات، دفاتر و فروشگاههای میادین و خیابانهای پر تردد، مربیان آموزش رانندگی، متکدیان، تعمیرکاران وسایل نقلیه موتوری، ماموران نیروی انتظامی، کارگران صنایع چوب،کاغذ،چاپ و رنگ، کارکنان پتروشیمی، پالایشگاهها، نیروگاهها، کارخانه های سیمان، آلومینیوم، مس و ... از سلامت خود از طریق به کار بردن وسایل محافظ مثل ماسکهای حرفه ای و انجام معاینات دوره ای پزشکی.
31- بسته نگهداشتن درها و پنجره های منازل، محلهای کار و خودروها در زمان آلودگی هوا و گشودن آنها برای ورود هوای پاک در زمان رفع آلودگی هوا.
32- جدی گرفتن معاینه فنی خودروها و موتوسیکلتها و انجام سالانه آن.
33- استفاده از وسایل نقلیه عمومی به جای خودرو و موتوسیکلت شخصی.
34- استفاده همزمان چند نفر دوست یا همکار از یک وسیله نقلیه شخصی جهت تردد به محل کار، تحصیل و ... .
35- نصب کاتالیست بر روی خودرو برای کاهش گازهای سمی خروجی آن.
36- نگهداری گیاهان آپارتمانی جذب کننده سموم هوا مانند بامبو، آفتابگردان، داوودی و زنبق در داخل منزل و محل کار.
37 – ارائه پیشنهاد برای کاهش آلودگی هوا و اثرات منفی آن به مقامات مسئول و مدیران دستگاهها.
38- کاشت و آبیاری درخت و تولید فضای سبز در حیاط منزل، کوچه، محله و شهر و مراقبت از آنها در برابر زمین خواران و برج سازان.
39- خواب واستراحت کافی در زمان آلودگی هوا به عنوان راهکاری برای کاهش اثرات سوء هوای آلوده .
40 – با توجه به اثرات تحریمهای بین المللی بر توقف واردات بنزین با کیفیت و افزایش آلودگی هوا در اثر مصرف بنزین تولید داخل، انعکاس اثرات سوء این امر بر سلامت میلیونها ایرانی از جانب شهروندان به نهادهای بین المللی حفظ محیط زیست و حقوق بشر می تواند در رفع معضل تحریم وآلودگی هوا مفید و موثر باشد.

سردبیر نشریه بیمه سلامت و مدیر وبلاگ اکسیژن

منبع مرجع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)