شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- در دنیای امروز، موفقیت هر سازمان، گروه و فرد، از یک سو در گرو کیفیت و چگونگی ارتباط شان با مجموعه ها و افرادی است که با آنها تعامل دارند و از سوی دیگر منوط به افکار عمومی جامعه یی است که در آن فعالیت می کنند. هر اندازه این ارتباط پویاتر و موثرتر باشد، به همان اندازه آن فرد، گروه و سازمان در نیل به اهداف خود موفق تر خواهد بود. تا آنجا که نیل به درکی متقابل و برقراری ارتباطی سازنده بین موسسات و عموم مردم از اصول اساسی مدیریت به شمار می رود.

در همین راستا سیاستگذاران و مدیران موسسات، در ساختار سازمانی خود، بخش یا واحدی به عنوان روابط عمومی را پیش بینی کردند تا از این طریق ارتباطی مستمر و موثر را با مخاطبان درون و برون سازمانی برقرار کنند. در واقع می توان گفت امروزه روابط عمومی رابط و پیوند دهنده سیستم با مخاطبان است.

در یک بیان کلی، روابط عمومی موثر، یکی از ارکان اصلی موفقیت در همه سطوح و عرصه های مدیریتی است که بی تردید مدیریت کلان کشوری نیز نمی تواند از آن بی نیاز باشد. از آنجا که در مردم سالاری دینی مورد تاکید مسوولان نظام، آحاد مردم در اداره امور کشور مشارکتی فعال دارند، باید درنظر داشت که مردم به شیوه مدیریت کشور بیندیشند و نسبت به مسائل پیش رو حساس باشند و نیز در قبال عملکرد مدیران، بازخورد ارائه دهند که در این زمینه روابط عمومی ها نقشی بی بدیل خواهند یافت. در هر جامعه مردم سالار، رسم بر این است که همه چیز شفاف باشد.

جایگاه و پایگاه هر مقوله یی در چنین جوامعی نه تنها برای مخاطبان خاص آن بلکه باید برای عموم مردم روشن و تعریف شود. روابط عمومی نیز از این مقوله مستثنی نیست. در دولت هشتم، وقتی شعار «دولت پاسخگو» مطرح شد، این امر، فعالان عرصه روابط عمومی را بسیار امیدوار کرد: چرا که احساس می شد در چنین فضایی، به روابط عمومی با نگاهی متفاوت از گذشته نگریسته شود تا به معنا و مفهوم واقعی خود دست یابد و البته دور از انصاف است اگر بگوییم چنین نشد، هرچند که گام های مثبت بسیاری در دولت هشتم در جهت ارتقای سطح روابط عمومی ها، تغییر نگرش مسوولان و مردم نسبت به روابط عمومی و... برداشته شد ولی بدیهی است تا نهادینه شدن روابط عمومی در سطوح مختلف اجرایی، هنوز فاصله زیاد بود. در این بازه زمانی در کشور گرایش زیادی جهت حرکت به سمت «جامعه مدنی» وجود داشت که در همین راستا توانمندی و قابلیت های روابط عمومی ها تا حدودی مدنظر قرار گرفت.

تحقق روابط عمومی مدنی به عوامل متعددی بستگی دارد که از جمله مهم ترین آنها عبارتند از: پاسخگو بودن دولت ها، اطلاع رسانی شفاف، بالابردن اعتماد عمومی، تحقق شایسته سالاری، جلب مشارکت مردمی، حرمت به انسان ها، حق کسب اطلاع و... روابط عمومی می تواند با برقراری ارتباط موثر با مردم و افکارعمومی و به مدد رسانه ها هر یک از موارد مطرح فوق را تامین کند.

زمانی که اعتماد عمومی مردم نسبت به دولت یا سازمان پاسخگو افزایش یابد، یک رابطه مسالمت آمیز بر پایه وفاق عمومی در سطوح درون و برون جامعه یا سازمان شکل می گیرد. روابط عمومی های موثر در یک جامعه مردم سالار عامل توسعه اند: توسعه یی پایدار که با مشارکت، همراهی و همدلی مردم محقق می شود.

حق کسب اطلاع از جمله موارد مورد تاکید در دوره مطروحه بود و روابط عمومی ها یکی از ابزارهای مهم احقاق این حق به شمار می رفتند. این درحالی است که در سال های پس از آن، ارتباط ساختاری با مردم به ویژه در بخش دولتی چندان مورد توجه قرار نگرفت: از این رو روابط عمومی و ظرفیت های آن مغفول واقع شد و دولتمردان خود به تنهایی نقش روابط عمومی را برعهده گرفتند.

طی این مدت ضعف در به کارگیری اصل بنیادین روابط عمومی یعنی اطلاع رسانی شفاف و اطلاع یابی بی طرفانه، عامل مهمی در ارائه آمارهای نادرست و به دنبال آن ارائه تحلیل های غیرکارشناسانه و اتخاذ تصمیمات بعضا ناکارآمد براساس همان تحلیل ها می شد و از سوی دیگر در نظرگرفتن برخی ملاحظات سیاسی درانتخاب مدیران روابط عمومی غیرمتخصص، خود عاملی موثر در عدم کارایی روابط عمومی ها بود. در حالی که روابط عمومی و ارتباطات نوین، در مدیریت بحران ها، ارزش آفرینی، ترغیب مخاطبان به مشارکت جویی و در نهایت زمینه سازی رشد و تعالی فردی و سازمانی که به ایجاد «اعتدال»، تفاهم و «همکاری امیدوارانه» مردم با سازمان منتج می شود، ظرفیت و نقش کارآمدی خواهد داشت. در همین راستا، نظر به خط مشی و سیاستگذاری دولت یازدهم در جهت برانگیختن تفکر امید و اعتدال، با بهره گیری از راهبردهای مدبرانه و نیز ارتقای جایگاه شایسته ایران در مجامع بین المللی، به نظر می رسد روابط عمومی ها موثرترین و مهم ترین نقش را در تحقق این اهداف داشته باشند و بر همین اساس، استفاده کارآمد از این جایگاه، تنها از طریق انتخاب فردی شایسته به عنوان مدیر روابط عمومی در وزارتخانه ها و دستگاه ها و همچنین در مقام شورای اطلاع رسانی محقق خواهد شد. انتظار می رود دولت جدید که با شعار «تدبیر و امید» فعالیت خود را آغاز کرده است، نگاهی فراگیر به روابط عمومی ها داشته و با سپردن مسوولیت های این حوزه به متخصصان، نسبت به ارتقای جایگاه این نهاد تاثیرگذار عمل کند. چراکه اعتقاد بر این است که بدون دید رسانه یی و اطلاع رسانی، کار دولت به نتیجه نخواهد رسید و ما معتقدیم «روابط عمومی خود رسانه است.»تقویت اطلاع رسانی شفاف و اطلاع یابی، حمایت از مطبوعات، رفع سیاست تحریمی درباره رسانه های منتقد دولت، ساماندهی حضور خبرنگاران به منظور ارائه تصویری واقعی و شایسته از ایران در سطح جهانی، توجه به تخصص و تجربه کافی متولیان روابط عمومی و... از جمله مواردی است که امیدواریم در طول عمر این دولت، مورد توجه قرار گرفته و پیگیری شود. به امید روزی که شاهد جایگاه واقعی روابط عمومی در کشور به عنوان بخشی موثر در سیاستگذاری های کلان، مدیریت بحران ها و آینده نگری امور بر پایه واقعیات باشیم: چرا که لازمه موفقیت مدیران سازمانی هنر تعامل با مردم و مخاطبان است که مستلزم به کارگیری مدیران روابط عمومی متخصص، باتجربه و با اخلاق است.

منبع: اتفاق