مقدمه:
منابع انسانی یکی از اساسی ترین عوامل موثر در توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی هر کشور می باشد و توانمندسازی منابع انسانی، خود یکی از مهمترین راه های رسیدن به اهداف توسعه مورد نظر می باشد برای حفظ شایستگی های پایدار، تعادل پویا در این محیط پرتلاطم، تجهیز شدن به نیروی انسانی مناسب و توانمند به یک اصل حیاتی تبدیل شده است. (هداوند، 1388)
در آن میان توانمندسازی یک تکنولوژی موثر، پیشگام و ابزار مشارکت اعضای گروه ها در کامیابی سازمان ها است، بکارگیری این ابزار به مدیران امکان می دهد تا از دانایی، مهارت تجربه و انگیزه همه افراد سازمان بهره برداری کنند.(قوشچی، 1380)
همچنین تر این خصوص حتی تأثیر قرارداد روانشناسانه و تعهد سازمانی بسیار مهم و تأثیر گذار است. طی یک پرسشنامه 433 نفر از پاسخ دهندگان در امارات متحده عربی نیز نشان داد که رابطه معناداری میان نوع قرارداد و تعهد سازمانی وجود دارد. این موضوع بدین معناست که بر حسب نوع قراردادی که کارمند با سازمان منعقد کرده است باعث می شود تعهدات سازمانی خود را تنظیم نماید.( Mohamed Behery & Paton,2012,11)
در این سده منشا اصلی برتری رقابتی تکنولوژی جدید نخواهد بود، بلکه ابتکار عمل، خلاقیت، جلب حمایت و مشارکت و تعهد کارکنان خواهد بود که در سایه توانمندسازی بدست خواهد آمد. (باکینگهام، 1383)
می یر و آلن با تفکیک دو بعد نگرشی و رفتاری تعهد، تعهد عاطفی و هنجاری را با بعد نگرش و تعهد مستمر را با بعد رفتاری مطابقت داده اند.از نظر آنها تعهد عاطفی عبارت است از: وابستگی عاطفی به سازمان، ابراز هویت با سازمان و عجین بودن با سازمان، تعهد هنجاری عبارت است از احساس التزام و دین به سازمان و ادامه کار در سازمان و تعهد مستمر درک هزینه هایی است که با ترک سازمان متوجه افراد می شود. (mayer & allen 1991)
بسیاری از مدیران در تلاش اند تا روش تصمیم گیری توسط مدیر و اجرا توسط کارکنان را باطل کنند و خود مدیریتی (که عبارت است از افزایش اعتماد به نفس در ظرفیتهای فکری و قوه خلاقانه کارکنان) را افزایش دهند و این از طریق تیم های خودگردان حاصل می گردد(اسکات، 1377)
بنابراین پرورش کارکنانی که دارای توان خود مدیریتی باشند یک پارادایم جدید می باشد. صاحبنظران این پارادایم، معتقدند که از مزایای توانمندسازی هم کارکنان و هم مدیران منتفع خواهند شد؛ توانمندسازی با ایجاد احساس کفایت نفس و بوجود آمدن فضای آزادی عمل برای کارکنان این فرصت را بوجود خواهد آورد تا توانایی ها و مهارت هایشان را بهبود بخشیده و موجبات اثربخشی خود را فراهم نمایند. از سوی دیگر توانمندسازی با پرورش کارکنان با انگیزه و توانا آنها را چندین برابر نسبت به سازمان متعهد می سازد چرا که به کارکنان توانمند و متعهد به سازمان این امکان را خواهد داد تا در برابر پویایی محیط رقابتی از خود عکس العمل مناسب نشان دهند. (بابایی، 1381)