شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا)-|| در جریان برگزاری کنفرانسی در ماه آوریل 2020، مدیرعامل مایکروسافت،ساتیا نادلا گفته است که همه گیری کرونا باعث شد تا تحول دیجیتالی که قرار بود طی دو سال اتفاق بیفتد تنها طی دو ماه رخ دهد. علاوه بر این، ما شاهد آن بوده ایم که در دوران همه گیری برخی صنایع مانند خطوط هوایی و هتلداری به‌طرز گسترده ای تحت تاثیر قرار گرفتند که این تاثیرپذیری نه فقط از جانب رقبای درون بخشی بلکه به واسطه نقش آفرینی موفق رقبای خارج از صنعت اتفاق افتاد.

به عنوان مثال ما در دوران همه گیری دیدیم که چگونه پلتفرمی مانند زوم توانست با رواج یافتن در دوران همه گیری شرایطی را به وجود آورد که نیاز به سفرهای کاری و تجاری بین شهرها و کشورهای مختلف تا حد زیادی کاهش یابد. حال سوال اینجاست که با توجه به تغییر و تحولات گسترده ای که در سال گذشته در جهان شاهدش بودیم، مواردی که فعالان حوزه ارتباطات بایستی در سال 2021 مد نظر داشته باشند کدامند؟

تحول چشم انداز رسانه ها

اگرچه سالهاست که مرگ و نابودی رسانه های چاپی و کاغذی پیش بینی شده است اما سال 2020 ضربه ای مهلک بر رسانه های چاپی وارد آورد به طوری که در بسیاری کشورها ما شاهد به تعطیلی کشیده شدن بسیاری از روزنامه ها و مجلات قدیمی و معروف بودیم به طوری که در کشور آفریقای جنوبی نشریاتی مانند Cosmopolitan, People, Garden &home و Rooi Rose به طور ناگهانی و یک شبه و برای همیشه بسته شدند و غولی مانند ساندی تایمز هم تا 52 درصد از شمارگان نسخه چاپی اش نسبت به سال قبل کاست.

در مقابل ما شاهد بودیم که حجم ترافیک اینترنت در اغلب کشورهای جهان به شدت افزایش پیدا کرد. به عنوان مثال در آفریقای جنوبی وبسایت های خبری مانند News24,Fin24 وCitizen در روزها و هفته های نخست قرنطینه سراسری در این کشور با افزایش 50 درصدی مخاطبین و ورود انبوهی از بازدیدکنندگان جدید روبرو شدند. اگر چه این جهش و رشد خیره کننده پس از مدتی و با کمتر شدن التهابات ناشی از همه گیری تا حدی تعدیل شد اما رفتار و سبک زندگی مخاطبین تا حد زیادی و برای همیشه تغییر پیدا کرد.

به هر حال با توجه به تحولات رخ داده در ماه های سپری شده از همه گیری کووید19 شرایط به گونه ای رقم خورده است که رسانه های چاپی و کاغذی را به واسطه های پرهزینه و گرانی برای تبلیغات تبدیل کرده اند و این یعنی فاصله گرفتن شرکت ها از تبلیغات در نشریات کاغذی و در نتیجه از بین رفتن مهم ترین منبع درآمد این نشریات.

به همین دلیل و با توجه به اینکه توسل جستن نشریات کاغذی به درآمدهای جانبی از محل تبلیغات آنلاین در وبسایت های متعلق به این نشریات نتوانسته و نمی تواند پوشش دهنده خلا درآمدی این نشریات باشد، مالکان و صاحبان آنها مجبور شده اند به دنبال منابع جایگزین درآمدی بگردند و به همین دلیل هم هست که بسیاری از وبسایت های متعلق به نشریات کاغذی به سمت ارائه خدمات انحصاری به مشترکین و منوط کردن ارائه این خدمات به پرداخت حق اشتراک از سوی خوانندگان حرکت کرده اند.

به عنوان مثال وبسایت News24 در حال حاضر فقط به مشترکینی که حق اشتراک‌شان را پرداخت کرده اند اجازه دسترسی پیدا کردن به محتوای خبری و تحلیلی خود را می دهد.

بزرگ ترین سایت خبری آنلاین آفریقای جنوبی The site یعنی هم با بیش از 3/1 میلیون کاربر و بازدیدکننده روزانه نیز اخیرا اعلام کرده قصد دارد در فاز اول آبونه کردن مطالب خود و طی دو ماه 20000 مشترک برای خود جذب کند و این روندی است که ما احتمالا در بسیاری دیگر از سایت های خبری و نشریات مشاهده خواهیم کرد.

گسترش رسانه های مالکیتی و انحصاری

هنگامی که مالکان رسانه ها در جستجوی یافتن گزینه های مختلفی برای پولی کردن خدمات آنلاین خود و تثبیت حضور آنلاین شان هستند، چالش جدی و جدیدی برای فعالان حوزه روابط‌عمومی و ارتباطات که معمولا اقدام به پوشش خبری رایگان و نامحدود برای مخاطبین می کنند شکل گرفته است.

به طور کلی اگر چه هیچ گاه خبرنامه های سنتی و رایج به طور کامل از بین نخواهند رفت اما بایستی انتظار داشت که خبرنامه های روابط‌عمومی‌ هم به سمت راه حل هایی مانند محدودسازی دسترسی به برخی محتوای خبری به اعضا و یا حرکت به سمت وارد کردن محتوای تبلیغاتی گام بردارند.

به هر حال انتظار می رود که در آینده، وبسایت های متعلق به برندها،خبرنامه ها یا صفحات رسانه های اجتماعی و حتی شرکای بانفوذ به کانال‌های مهم‌تر و تعیین کننده دسترسی مخاطبین به اخبار و مطالب تبدیل گردند.

گزارش2020 صنعت آنلاین خرد در آفریقای جنوبی نشان می دهد که قرنطینه ناشی از همه گیری کووید19 دارای پیامدهای گسترده ای بر صنعت آنلاین در آفریقای جنوبی بوده است به طوری که برآورد می شود فروش خرد آنلاین در این کشور تا سپتامبر 2020 تا 40 درصد افزایش پیدا کرده باشد و انتظار می رود که این روند افزایشی در سال 2021 نیز تداوم پیدا کند.

به هر حال، تجربیات جدید مشتریان و مخاطبین در زمینه سر و کار پیدا کردن با کانال های رسانه ای متعلق به برندها تجربه ای مهم و تعیین کننده به حساب می آید و به همین دلیل هم هست که دیگر کافی و قابل پذیرش نخواهد بود که وبسایت های متعلق به برندها صرفا به صورت یک سری بروشورهای الکترونیکی عمل کنند بلکه از این به بعد این انتظار از آنها خواهد رفت که به مانند پلتفرم های مجهز و کاملی برای تجارت الکترونیک، خرید و فروش محصولات و به صورت سیستم های خودکاری عمل کنند که بهترین و کامل ترین خدمات را به مشتریان ارائه می دهند.
 

نویسنده: فرانکیس وندایک

مترجم: شارا

مرجع انگلیسی: www.bizcommunity.com

مرجع فارسی: شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا)

6 Jan 2021