شبکه اطلاع رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا)-|| پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی جزو رایج‌ترین و پراستفاده‌ترین منابع اطلاعاتی جهان امروز محسوب می‌شوند به طوری که سهولت دسترسی و استفاده از آنها و تعداد انبوه کاربران ثبت شده این پلتفرم‌ها در اقصی نقاط جهان باعث شده آنها به عنوان آسان‌ترین و موثرترین راه‌های انتشار اطلاعات پذیرفته شوند. تجربه نشان داده که در زمان وقوع رویدادهای مهمی چون فجایع طبیعی، بیماری‌ها و رویدادهای ورزشی، گرایش افراد برای کسب اطلاعات و تلاش برای جمع‌آوری داده‌ها در مورد رویداد اتفاق افتاده به شدت بیشتر می‌شود.

یکی از مثال‌های بارزی که برای اثبات این مدعا می‌توان زد به اوج گرفتن شگفت‌انگیز جستجو برای کسب اطلاعات در ارتباط با موارد ابتلا به کووید-19 در طی 10 تا 14 روز نخست اعلام همه‌گیری این ویروس در چین مربوط می‌شود که نقش اینترنت و رسانه‌های اجتماعی در این میان غیرقابل باور بود.

پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی چند سالی است که به منظور برقراری ارتباطات اجتماعی و به هم پیوند زدن دوستان و اعضای خانواده‌ها و کاستن از احتمال انزوا و احساس کسالت در میان انسان‌ها وارد زندگی انسان‌ها شده‌اند و در نتیجه توانسته‌اند تا حد زیادی از فشارهای روانی بلندمدت و اضطراب ناشی از خانه‌نشینی را کنترل کرده و کاهش دهند و پیوندها و ارتباطات بین افراد و گروه‌ها را گسترش دهند.

یکی از ویژگی‌های اصلی پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی که در جریان همه‌گیری کووید-19 خیلی به چشم می‌آمد توانایی خیره کننده و نامحدود این رسانه‌ها برای اطلاع‌رسانی و انتشار سریع اطلاعات مرتبط با پروتکل‌های بهداشتی در سطوح محلی، ملی و بین‌المللی بود که باعث شد این رسانه‌ها به مرجع اصلی کسب اطلاعات و آگاهی یافتن از جدیدترین یافته‌ها در مورد درمان کووید-19 و همچنین کشف راه‌های جلوگیری از سرایت ویروس و یا تهیه تجهیزات پیشگیری از ابتلا به این بیماری مرگبار و کنترل همه‌گیری این ویروس خطرناک و ناشناخته در سرتاسر جهان تبدیل شوند.

در این میان، رسانه‌های اجتماعی به مراکز کوچک و دارای ظرفیت محدود این امکان را دادند تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن و با استفاده از حداقل امکانات موجود، بالاترین سطح ایمنی در برابر ویروس کرونا را رعایت کنند و کارهایی را انجام دهند که تا چند سال قبل و پیش از متولد شدن رسانه‌های اجتماعی حتی فکر کردن به آنها نیز غیرممکن و مضحک به نظر می‌رسید. به هر حال، ما در اینجا کوشیده ایم تا مهم‌ترین مزایا و معایب مرتبط با استفاده از رسانه‌های اجتماعی و عملکرد آنها در دوران همه‌گیری کووید-19 را مورد بررسی و کنکاش قرار دهیم.

رسانه‌های اجتماعی با تمام مزایا و معایب‌شان به ابزارهایی مهم و کلیدی در برخورد سریع بشر با همه‌گیری کووید19 تبدیل شدند و ثابت کرده‌اند که قادرند به منابع اطلاعاتی غالب و مورد استفاده اکثر کاربران و استفاده کنندگان از اطلاعات در دنیای امروز تبدیل گردند و جای کانال‌های سنتی و قدیمی اطلاع‌رسانی در دوران بحران را بگیرند.

این تجربه جدید همچنین نشان داد که رسانه‌های اجتماعی می‌توانند به خوبی در راستای اطلاع‌رسانی و معرفی روش‌های پیشگیری و درمان بیماری‌های مهلکی همچون کووید19 عمل کنند و در این میان، نقشی کلیدی و محوری بازی کنند به شرطی که از دامنه اطلاعات نادرست و کذب و ضداطلاعات رایج در این رسانه‌های فراگیر و به شدت پرطرفدار کاسته شود و از تبدیل شدن آنها به عامل ترس و اضطراب و افسردگی در جوامع جلوگیری شود.

بنابراین توصیه می‌شود تلاش‌های جهانی در ارتباط با استفاده از رسانه‌های اجتماعی بر محور استفاده مسولیت‌پذیرانه و متعهدانه از این رسانه‌ها شکل بگیرد و در نهایت این رسانه‌های اجتماعی به منابع اصیل و مورد اعتماد اطلاعات با کمترین حد ضداطلاعات و موارد کذب و ساختگی تبدیل گردند.

نویسندگان

دنیل گونزالس پادیلا، استاد بخش اورولوژی دانشگاه 12 اکتبر مادرید
لئوناردو تورتولرو بلانکو، استاد دانشگاه لامورالجای مادرید
 

مرجع فارسی: شبکه اطلاع رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا)