شارا، مریم غضنفری- سبک وسلوک رفتاری و منش اجتماعی در حوزه کاری روابطعمومی برگرفته از ماهیت ساختاری حاکم بر آن است که رعایت مجموعهای از اصول که در اصطلاح حرفهای به آن تشریفات در روابطعمومی اطلاق میشود را در پی دارد، به عبارتی تشریفات در روابطعمومی مجموعهای از آداب و رفتارهای پسندیده را شامل میشود نظیر رعایت احترام به دیگران، تقدم در سلام دادن، خوش خلقی و خوش بیانی و حتی حرکات دست و بدن که به زبان بدن معروف است که هدف از آن نیز برقراری ارتباط موثر با مخاطب و تاثیرگذاری است. دکتر احمد یحیایی ایلهای، دکترای ارتباطات، یکی از اساتیدی است که در رابطه با روابطعمومی تالیفات و مقالات علمی فراوانی داشته و به خصوص در زمینه لزوم و اصول تشریفات در روابطعمومیها دیدگاههای بدیعی ارائه کرده است که در پیشبرد اهداف این بخش برای مدیران و دستاندرکاران این مجموعه مفید و موثر واقع شده است.
یحیایی ایله ای با اشاره به اینکه اصولاً تشریفات مجموعهای از احترام است که وارد روابطعمومی شده و متشکل از شکل پوشش مدیران و مهارتهای کلامی و غیر کلامی که جزء الزامات و ویژگیهای یک مدیر روابطعمومی است به عنوان بخشی از اصول تشریفات یاد میکند و میافزاید: مدیر روابطعمومی که مهارت نوشتن، گفتن، سخنرانی و آداب و سلوک خاص این حرفه که همان برخورد ارتباطی مناسب با مخاطب است را نداشته باشد شرایط ورود با این حرفه را نیز ندارد و درنتیجه نمی تواند به عنوان یک مدیر موفق در ارتقای سازمانش تاثیرگذار باشد.
وی با تفکیک معنای تشریفات از حوزه تجملات میگوید: در واقع تشریفات شامل یکسری آداب و قوانین و مقرارتی است که در حوزههای مختلفی کاربردهای مشخص پیدا میکند مثلاً در روابط بینالملل اصولی را شامل میشود که در دیپلماسی و مبادلات بین دولتها کاربردهای مشخصی دارد.
البته از هزاران سال پیش تشریفات بخشی از زندگی بشر را تشکیل میداد که نشانگر مجموعهای از مقررات و قوانین برای اداره امور بوده است.
وی دیوار نوشتهها و نقاشیهای حک شده بر روی سنگها و آثار برجا مانده از دوران گذشته در تختجمشید و سایر مناطق باستانی را نشانه توجه بشر به این مقررات میداند که البته در طی سالیان متمادی به خاطر تحول جوامع بشری دستخوش تغییرات بوده است.
ایلهای در ادامه به بیان آسیبشناسی روابطعمومیها در شرایط فعلی پرداخته و میگوید: اساساً فعالیت روابطعمومی ها در بستر سیاسی به ساختار و عملکرد آن لطمه وارد میکند و این اتفاق بیشتر در سازمانهای دولتی ایجاد که به نحوی باعث شده روابط عمومی دولتی سیاسی شود و ماهیت اصلی خود که همان ارتباط با مردم و مخاطبان سازمان است را از دست بدهد و این موضوع بزرگترین آسیبی است که متوجه حوزه روابطعمومی شده است.
همچنین وی از آسیب دیگری که شاید بسیاری نسبت به ادامه این طریق در مجموعههای روابطعمومی اظهار نگرانی کرده بودند، نام می برد که همان بهکارگیری افراد غیرحرفهای و غیرمتخصص در حیطه روابطعمومی های بخشهای دولتی است. وی پیام این حرکت را بکارگیری مدیران غیرمتخصص در نهادهای دولتی عنوان کرده و می افزاید: بدون رویکرد علمی و افراد متخصص هرگز شاهد توسعه روابطعمومی در ایران و نه در هیچ کجای دنیا نخواهیم بود.
آسیب سومی که دکتر یحیایی ایلهای برشمرد، قطع ارتباط دانشگاه و دانشآموختگان این رشته چه در سطح اساتید و چه شاگردان با بخشهای اجرایی جامعه، صنعت و سازمانهای مختلف است، که در نتیجه این اقدام موضوعات و بحثهای علمی وارد مجموعههای اجرایی کشور نشده و مدیران نیز تمایلی برای بهکارگیری این افراد نداشته و در نتیجه اداره روابطعمومیها به افراد غیرحرفهای و بعضاً ناکارآمد راندهشده از سایر بخشها محول میشود که هیچ فایدهای برای روابطعمومی و کل سازمان به همراه ندارد.
در پایان این گفتگو دکتر ایلهای اظهار امیدواری کرد در دولت جدید بر پایه شعار شایستهسالاری توسط رییس دولت، یکبار هم شده در حوزه ارتباطات و روابطعمومی به متخصصان اعتماد شود و از هرجایی هر فکر بیکاری را برای تصدی پست روابطعمومی انتخاب نکنند و اگر دولت در وزارتخانهها از افراد متخصص استفاده کند نماد کامل توجه به شایستهسالاری خواهد بود چرا که شایستگی در تخصصگرایی امکانپذیر است.
منبع: هفته نامه ایران و جهان
|