شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)-|| روابط عمومی با اسـتفاده از فنـاوری هـای اطلاعـاتی و ارتباطی با اطلاع رسانی های سریع و بهنگام و توجه به اصل مخاطب محوری می تواند فعالیت های خود را با سنجش برنامه های دقیق استوار کند. به طوری که با ارائه خدمات بهینه، شفاف سازی اطلاعات، حس اعتماد و تصویر ذهنـی مطلـوبی در ابعـاد درون و بـرون ســازمان از خــود بــر جــای گــذارد. اما از طرفی رسیدن به این اهداف دارای مشقات بسیار خواهد بود. شرایط ویژه ایران و نگاه های مختلف موجود در خصوص روابط عمومی و تنوع در افکار و تفکرات می تواند دنیایی از ایده، معیار، نیازها، فرصتها و تهدیدها را مقابل روی ما قراردهد.

روابط عمومی و ارتباطات امروزه فناوری های نوین تمام زندگی و محیط کار ما را تحت شعاع قرار داده و بشر امروز بدون بهره گیری از تبعات آن امکان عملی برای ادامه حیات خود ندارد. شتاب انتشار اطلاعات ناشی از عصر دیجیتال و الکترونیک به حدی اسـت کـه می توان از آن به انفجار اطلاعات تعبیر کرد. در این بین روابط عمومی که به عنوان حلقه واسط و اتصال دهنده نهادها و سازمانها در جامعه عمل می کند، نخستین و مؤثرترین نهادی است که وظیفه شفاف سازی و پاسخگو بودن سازمانهـا را بر عهده دارد.

با گذشت‌ نیم‌ قرن‌ از پایه‌گذاری‌ علمی‌ روابط‌ عمومی‌ در ایران ماهیت‌ این‌ حرفه‌ دچار دگرگونی‌های‌ اساسی‌ شده‌ است‌. در این‌ دوره‌، جهت‌گیری‌ اصلی‌ ماموریت‌ روابط‌ عمومی‌ در ایران‌ از تشریفات‌ به‌ تبلیغات‌ و سپس‌ به‌ مرحله‌ ارتباطات‌ تغییر کرده‌ است‌. این‌ در حالی‌ است‌ که‌ پیشگامان‌ روابط‌ عمومی در عرصه‌های‌ جهانی‌ ‌نیز، کارکرد این‌ حرفه‌ را در ایفای‌ فعالیت‌های‌ تخصصی‌ ارتباطی‌ می‌دانند.

این‌ سیر تحول‌، در طول‌ زمان‌ بی‌ تاثیر از عملکرد، نقش‌ و جایگاه‌ سازمان‌ روابط‌ عمومی‌ نبوده‌ است‌ و به‌ جز موارد محدود، تلقی‌ اغلب‌ مدیران‌ سازمان‌ها و دستگاه‌ها نسبت‌ به‌ روابط‌ عمومی‌، به‌ جای‌ مشاوره‌ و اجرای‌ برخی‌ از اعمال‌ مدیریت‌، بیشتر در زمینه‌ فرمانبری‌ از مدیریت‌ ارشد سازمان‌، نمود پیدا می‌کند. استمرار چنین‌ دیدگاهی‌ به‌ مرور زمان‌، سبب‌ افزایش‌ محدودیت‌ها و کاهش‌ ثمربخشی‌ روابط‌ عمومی‌ها شده است که‌ در نهایت امروز به‌ جای‌ دفاتر روابط‌ عمومی‌ پویا، فعال‌ و خلاق‌ با نوعی‌ روابط‌ عمومی‌ کم‌ تحرک‌ و غیر حرفه‌ای‌ مواجه‌ایم‌.

اعمال مدیریت شایسته در جامعه، در درون شبکه هاى ارتباطى گسترده نیاز به اطلاعات و آگاهى هاى متقن، به روز، واقعى و کارآمد از جامعه دارد. دستیابى به چنین اطلاعات و آگاهى ها نیاز به روابط عمومى قوى و پایدار را محرز مى کند. از عمده وظایف روابط عمومى مى توان به این موارد اشاره کرد:
 

مطلع کردن و خبر دادن
ترغیب، تشویق، ترویج و تبلیغ
انجام تحقیقات اجتماعى و افکارسنجى و پیوند آن به منابع سازمان و عموم مردم
هماهنگى موارد نیاز سازمان

برقرارى ارتباط با فرد، گروه، عموم و سازمان ها به نحوى که براى آن مؤسسه یا سازمان اهمیت دارد یا در آینده خواهد داشت.

متصدیان روابط عمومى، باید ضمن آشنایى با عناصر و اجزاى تشکیل دهنده ارتباط یعنى معنى و مفهوم انواع ارتباط از نظر نماد، کلامى و غیر کلامى، به طور کامل از جریان ارتباطى در تبیین اهداف و استمرار و پایدارى وظایفشان شناحت کافى داشته باشند. روابط عمومى در ایران قبل از انقلاب، در شرکت نفت پا گرفت. آنچه ما اکنون به عنوان روابط عمومی، چه از نظر اصطلاح و چه از نظر حرفه روابط عمومی باز می شناسیم، برای نخستین بار در شرکت نفت ایران پدیدار گشته است.

در شرکت سابق نفت ایران و انگلیس تا سال 1330 یک دفتر اطلاعات و مطبوعات وجود داشت و این دفتر رابط بین این شرکت و مطبوعات بود. پس از ملی شدن صنعت نفت، دفتری تحت همان عنوان در شرکت ملی نفت ایران تشکیل گردید و عنوان همین دفتر بود که بعدا به روابط عمومی تبدیل شد.

پس از تشکیل واحدهاى روابط عمومى در ایران، نیاز به آموزش مسئولان روابط عمومى و کارمندان این واحدها احساس شد. نخستین بار تشکیل کلاس هاى کوتاه مدت آموزش روابط عمومى در وزارت اطلاعات و جهانگردى سابق شکل گرفت و پاره اى از وزارتخانه ها مثل امور خارجه آموزش آن را به کارمندان و وابستگان خود در اکثر کشورهاى خارج رأساً با تشکیل دوره هاى کوتاه مدت شکل دادند با توجه به شرایط خاص و ویژه روابط عمومی ها در ایران و نوع نگرش موجود به این نهاد مهم و تاثیرگذار برخی شاخص ها و الزامات توسعه روابط عمومی ها و رفع مشکلات عرصه روابط عمومی در ایران را می توان به صورت ذیل برشمرد:

تدوین یک استراتژی هماهنگ و جامع در زمینه روابط عمومی
ایجاد مقررات مناسب وجامع در جهت بکارگیری ظرفیت ها
تامین منابع مورد نیاز مادی و معنوی اعم از نیروی انسانی، بودجه، آموزش و...
در اختیار قرار دادن ابزار و تجهیزات مناسب و به روز
تغییر نگاه و نگرش به روابط عمومی در سازمان ها
داشتن اطلاعات به روز و تازه در عرصه خبر و اطلاع رسانی
ارتباط‌ تنگاتنگ‌ با موسسات‌ تخصصی‌ در سطح‌ ملی‌ و بین‌المللی‌
ایجاد سیستم‌های‌ مناسب‌ آموزشی‌، مسوولیت‌پذیری‌، بازخورد، اطلاع‌رسانی‌
عدم انحراف از رسالت وجودی روابط عمومی
رعایت اخلاق حرفه ای
تخصص گرایی در روابط عمومی
ایجاد یک سیستم باز خبری و اطلاع رسانی در روابط عمومی ها
برنامه محور بودن روابط عمومی ها
خلاقیت و نوآوری در عرصه روابط عمومی
پرهیز از تغییرات مداوم روابط عمومی ها
توجه به اقوام و قومیت ها و فرهنگ های مختلف در کشور
تدوین قانون جامع روابط عمومی ها
فعال بودن روابط عمومی های بخش خصوصی
عدم وابستگی روابط عمومی ها به مدیر ارشد سازمان
و...

روابط عمومی بروز تغییر واقعیتی است که روابط عمومی‌ها با آن روبه‌رو هستند. از این رو روابط‌عمومی‌ها در جریان و مسیر رودخانه‌ای قرار گرفتند که آنها را به سمت دریایی بزرگ می‌کشاند. اگر خود را با جریان آب رودخانه همسو کردند و توانستند تغییر را در سازمان ایجاد کنند، موفقند وگرنه خلاف جریان آب شنا کردن بی‌فایده است.

شاید به کارگیری فناوری در امور جاری روابط‌عمومی را بتوان شروع مناسبی برای مدیریت تغییر دانست. اما برای به وجود آوردن این تغییر باید فرایندی طی کرد. فرایند تغییر در روابط‌عمومی‌ها از جایی آغاز و طی برنامه‌ای منظم و منسجم، در جایی پایان می‌پذیرد، یعنی کاملاً سیستمی و منطبق بر فرآیند است. این همان شرط رسیدن به یک روابط‌عمومی ایده‌آل و مطلوب است.

 بدون تردید امروز روابط عمومی به عنوان یک بخش جدایی ناپذیر و بسیار حساس در هر سازمان مطرح بوده و به در واقع پلی ارتباطی میان سازمان و اهداف تعیین شده آن با مردم و جامعه و سازمان های دیگر می باشد و این پل به عنوان عامل ارتباط سازمان با سازمان های دیگر و جامعه و مردم همواره از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است که متاسفانه به صورت مناسب مورد توجه نبوده است.

توجه به نیازها، ضرورت ها و فرصت های عرصه روابط عمومی در کنار توانمندی های موجود در این عرصه اعم از تجربیات، تجهیزات و نیروی انسانی متخصص می تواند به عنوان یک مزیت بسیار مهم در عرصه توسعه روابط عمومی در ایران مطرح گردد که امید است با تغییر در نگرش به روابط عمومی ها و وظایف این نهاد مهم و تاثیر گذار درکنار به کاریری امکانات خوب موجود شاهد شکوفایی و توسعه بیش از پیش در عرصه روابط عمومی در کشور باشیم.