شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)-|| ایلان ماسک و جک ما در حاشیه کنفرانس هوش مصنوعی در چین، مناظره ای کردند که نکات در خور توجهی را از دیدگاه بزرگان دنیای فناوری نشان می داد.

به گزارش زومیت جک ما، رئیس هیات مدیره گروه علی بابا و ایلان ماسک، بنیان گذار و مدیرعامل تسلا، در کنفرانس جهانی هوش مصنوعی (WAIC) در شانگهای با هم مناظره کردند. تمرکز بحث این دو میلیاردر دنیای فناوری بیشتر روی فرصت ها و تهدیدهای هوش مصنوعی برای مردم جهان معطوف بود، اما مسائل دیگری همچون آموزش و جمعیت و موارد مرتبط با جوامع نیز بررسی شدند.

ایلان ماسک و جک ما در موضوع کلی آینده بشر با هم اختلاف نظر دارند. آنها ایده های متفاوتی درباره نگران بودن یا نبودن درباره هوش مصنوعی مطرح می کنند که شاید نشان دهنده اختلاف نظر در سطوح بالای مدیریتی دنیای فناوری باشد. جک ما به هوش مصنوعی دیدگاه خوش بینانه ای دارد؛ درحالی که ماسک بیشتر آینده را آخرالزمانی توصیف می کند. به هرحال، این دو نفر با وجود اختلاف نظر در موضوع هوش مصنوعی، درباره بزرگ ترین مشکل بشر در آینده دیدگاه های موافقی دارند و هر دو کاهش جمعیت را مشکل اصلی بشر می دانند.

ایلان ماسک در بخشی از مناظره خود با جک ما درباره جمعیت انسانی گفت: بسیاری از مردم تصور می کنند اکنون جمعیت زیادی روی کره زمین داریم، اما در واقع چنین نظریه ای قدیمی محسوب می شود. اگر آینده جهان را با هوش مصنوعی امیدوارکننده بدانیم، تنها مشکل انسان در ۲۰ سال آینده سقوط جمعیت خواهد بود.

جک ما در پاسخ به اظهارنظر ماسک درباره کاهش جمعیت گفت: بزرگ ترین مشکل در ۲۰ سال آینده نه انفجار جمعیت، بلکه سقوط جمعیت است. من با این اظهارنظر موافقم. مشکل جمعیت در سال های پیش رو دشواری های بزرگی ایجاد می کند. ۱.۴ میلیارد نفر جمعیت در چین در ظاهر زیاد به نظر می رسد، اما از دیدگاه من، تا ۲۰ سال آینده مشکلات بزرگی در چین رخ خواهد داد و سرعت کاهش جمعیت هم بیشتر خواهد شد. شما [خطاب به ماسک] این وضعیت را سقوط نامیدید و من با آن موافق هستم.

مدیرعامل تسلا در ادامه صحبت هایش به نگرانی از افزایش جمعیت به دلیل مهاجرت اشاره کرد. او چنین اعتقادی را بررسی و نظری کوتاه مدت دانست. از دیدگاه او، افزایش جمعیت با مهاجرت به کاهش جمعیت در مناطقی دیگر منجر می شود.

شاید ایلان ماسک و جک ما در تعریف دوره زمانی از سقوط جمعیت اغراق کرده باشند؛ اما گزارش ها نشان می داد تا سال ۲۰۷۰، وضعیت نگران کننده ای در جمعیت جهانی ایجاد شود. عاملی به نام «جایگزینی نسل» برای بررسی وضعیت رشد جمعیت وجود دارد که تعداد تولد فرزند را برای جایگزینی نسل قبلی بررسی می کند.

 آمارهای Pew Reserach Center از داده های جهانی سازمان ملل متحد نشان می دهد تا سال ۲۰۷۰، تعداد فرزندان متولدشده کمتر از تعداد موردنیاز برای جایگزینی نسل خواهد بود. درحال حاضر، نرخ جایگزینی نسل ۲.۱ تولد گزارش می شود و نرخ تولد ۲.۵ است؛ اما نرخ تولد تا سال ۲۱۰۰ به ۱.۹ کاهش پیدا خواهد کرد.

نرخ زاد و ولد در مناطق گوناگون جهان با هم تفاوت دارد. آمارها نشان می دهد آفریقا بهترین نرخ رشد جمعیت را دارد که تا سال ۲۱۰۰ هم ادامه خواهد داشت. در مقابل، جمعیت اروپا و آمریکای لاتین تا آن زمان با کاهش روبه رو خواهد شد. درباره آسیا نیز پیش بینی می شود جمعیت تا سال ۲۰۵۵ افزایش یابد و سپس، روند کاهشی را شروع کند.

افزایش جمعیت در برخی مناطق ضعیف تر جهان موجب افزایش فشار بر جوامعی می شود که عموما با مسائل و دشواری هایی هم دست وپنجه نرم می کنند. ناگفته نماند در کشورهایی همچون چین، کاهش رشد جمعیت نگرانی محسوب می شود. به عنوان مثال، به دلیل محدودیت های تولد در چین که از دهه ۱۹۷۰ تا سال ۲۰۱۵ اعمال شد، اکنون جمعیت این کشور وضعیت نامتقارنی دارد. به بیان ساده، نیروی کار جوان برای خدمت رسانی به جامعه مسن در حال رشد وجود ندارد. به هرحال، سازمان های محلی چین هم درباره مشکلات کاهش جمعیت هشدارهای متعددی داده اند.

هوش مصنوعی و اشتغال
بخش مهم دیگری از مناظره جک ما و ماسک به موضوع هوش مصنوعی اشاره می کرد. ایلان ماسک انسان ها را در وضعیت کنونی به دلیل وابستگی زیاد به گوشی های هوشمند و کامپیوترها به سایبورگ تشبیه کرد. به علاوه، از دیدگاه او انسان در هماهنگ کردن سرعت و رسیدن به هوش مصنوعی شکست می خورد:

حتی اگر سناریویی خوش بینانه را با هوش مصنوعی در نظر بگیریم، ما انسان ها بسیار کُند خواهیم بود. صحبت کردن انسان برای کامپیوتر بسیار آهسته به نظر می رسد و به نوعی شبیه به صدای وال ها برای انسان است.

جک ما در مقابل ماسک، نظریه ای خوش بینانه درباره آینده انسان با هوش مصنوعی دارد و آن را برای انسان مفید می داند. او هوش مصنوعی را تهدید یا چیزی وحشتناک تصور نمی کند. درمقابل، ماسک بازهم روی نظر خود پافشاری می کند و اعتقاد دارد نرخ توسعه فناوری بیش از سرعت درک انسان از آن است.
اختلاف نظر جک ما و ایلان ماسک در بخش دیگری از مناظره با موضوع آموزش مجددا دیده شد. در آن بخش، جک ما رویکرد انسان گرایانه ای در پیش گرفت و تمرکز بر هنر و حکمت را مسیری مناسب برای آینده آموزش دانست:

کامپیوتر فقط اسباب بازی است. کامپیوتر تراشه دارد و انسان قلب. حکمت و دانش از همان قلب سرچشمه می گیرد.

فاصله میان دیدگاه های ما و ماسک زمانی بیشتر شد که رئیس هیات مدیره گروه علی بابا هرگونه فاجعه مرتبط با هوش مصنوعی را رد کرد. او می گوید انسان ها هیچ گاه تحت کنترل ماشین ها قرار نخواهند گرفت. درمقابل، ماسک به مثال هایی از پیروزی هوش مصنوعی در بازی های شطرنج و گو اشاره کرد و آنها را نشانه ای از سلطه هوش مصنوعی دانست.

جک ما در پاسخ به ادعای ایلان ماسک مبنی بر سلطه هوش مصنوعی به خاطر پیروزی در بازی هایی همچون شطرنج، پاسخ جالبی داشت. او اعتقاد دارد استفاده از چنین مثال هایی برای اثبات هوشمندتربودن ماشین ها از انسان اصلا منطقی نیست. چنین مقایسه ای از دیدگاه او مانند مقایسه سرعت اتومبیل با انسان است. انسان ها اتومبیل را اختراع کرده اند، اما هیچ گاه نمی توانند سریع تر از آن حرکت کنند. آیا می توان ادعا کرد اتومبیل از انسان هوشمندتر است؟ او در پایان این بخش از صحبت هایش گفت: «هیچ گاه نمی بینیم کامپیوتر، انسان اختراع کند.»

در ادامه مناظره میلیاردرهای فناوری، اشاره ای هم به سکونت انسان روی کره مریخ شد. ایلان ماسک مانند همیشه این اقدام را الزامی و حتی اجتناب ناپذیر دانست؛ درحالی که جک ما اعتقاد دارد تلاش برای بهبود وضعیت در کره زمین ارزش بیشتری خواهد داشت.

بحث اشتغال در ادامه فرصت ها و تهدیدهای هوش مصنوعی مطرح شد. جک ما با اشاره به پیشرفت های علمی کنونی می گوید افزایش طول عمر و انجام بسیاری از وظایف به کمک هوش مصنوعی، فرصت انسانی تر زندگی کردن را در اختیار انسان ها قرار می دهد. او برخلاف طبیعت کسب وکاری خود اعتقاد دارد انسان ها باید ۱۲ ساعت در هفته کار کنند. چهار ساعت در روز و سه روز در هفته بهترین دوره کاری از نظر جک ما است. چنین رویکردی به انسان ها کمک می کند شادتر باشند و از انسان بودن خود لذت ببرند.

مناظره تاریخی دو کارآفرین بزرگ فناوری، در بخش هایی به اختلاف نظرهای جدی رسید؛ اما بخش های دیگر عموما تأیید دیدگاه های یکدیگر بود. به هرحال، چنین مناظره هایی درک جامع تری از برنامه غول های فناوری برای آینده در ذهن کاربران و کارشناسان ایجاد می کند و شاید در تصمیم گیری ها درباره عملکرد شرکت های فناوری هم مؤثر باشد.