30 ژوئن، روز رسانه های اجتماعی (Social media day) است.
رسانههای اجتماعی، رسانههایی برای تعامل اجتماعی هستند که از تکنیکهای ارتباطی بسیار در دسترس و گسترشپذیر (scalable) استفاده میکنند.
رسانه اجتماعی دو سویه است و این تفاوتی مهم با رسانه هایی است که تا به حال بشر تجربه کرده است. این دو سویه بودن اثر بخشی آنرا به میزان شگفت انگیزی گسترش داده است.
آندره کاپلن و مایکل هانلین رسانههای اجتماعی را این گونه تعریف میکنند:
"گروهی از برنامههای کاربردی (applications) متنی بر اینترنت هستند که با اتکا به بنیانهای تکنولوژیک وب 2، امکان ایجاد و تبادل محتوای تولیدشده بوسیله کاربران را میدهند"
شبکههای اجتماعی اینترنتی، نخستین بار مفهومی با عنوان شبکههای اجتماعی اینترنتی با قالب امروزی در سال 1960 اولین بار در دانشگاه ایلی نویز در ایالت متحده امریکا امریکا مطرح شد.
پس از آن در 1997 نخستین سایت شبکه اجتماعی اینترنتی به آدرس SixDegrees.com راهاندازی شد. این سایت به کاربرانش اجازه ایجاد پروفایل داد تا آنها بتوانند لیستی از دوستانشان ایجاد کنند. البته این سایت در آن موفق نشد و بعد از سه سال متوقف شد.
بعد از آن، انفجار تجارت در وب سایتهای اجتماعی در سال 2002 باعث به وجود آمدن شبکههای اجتماعی فرنداستر (Friendster)، اورکات (Orkut) و لینکداین (LinkedIn)) شد و باعث شکوفایی قارچ گونه وب سایتهای شبکههای اجتماعی در اینترنت شد.
در سال 2004، سایت های شبکه اجتماعی فرنداستر با 7 میلیون کاربر و مای اسپیس با 2 میلیون کاربر صاحب بیشترین کاربران در این حوزه بودند. در همین سال سایت شبکه اجتماعی فیس بوک توسط مارک زوکربرگ در خوابگاه دانشگاه هارواد راه اندازی شد.
سال 2006، سال گسترش روزافزون کاربران و بازدیدکنندگان وب سایتهای شبکههای اجتماعی بود. در این سال دسترسی عمومی مردم به فیس بوک آزاد شد. زیرا در دو سال قبل، این سایت تنها به صورت پایلوت در دانشگاه هارواد استفاده میشد، همچنین توییتر نیز در این سال پا به عرصه وب سایت های اجتماعی گذاشت.
تاکنون تعاریف گوناگونی از شبکههای اجتماعی اینترنتی یا مجازی ارایه شده است. آخرین تعریفی که دقیقتر به نظر میرسد میگوید: شبکههای اجتماعی اینترنتی عموما سرویسهای مبتنی بر وب هستند. سرویس آنلاین، پلتفرم یا سایتی محسوب میشوند که مردم در آنها می توانند، نظرات، علاقهمندیها و در یک کلام محتوا ایجاد و با دوستان و سایرین به اشتراک بگذارند.
یک شبکه اجتماعی،، یک ساختار اجتماعی است که از گرههایی (که عموما فردی یا سازمانی هستند) تشکیل شده است که توسط یک یا چند نوع خاص از وابستگی به هم متصلاند. به بیان دیگر، یک شبکه اجتماعی سایت یا مجموعه سایتی است که به کاربرانی که دوست دارند علاقهمندیها، افکار، فعالیت های خودشان را با دیگر به اشتراک بگذارند و دیگران هم با آنان به اشتراک بگذارند.
شبکههای اجتماعی اینترنتی، بهخصوص آنهایی که کاربردهای معمولی و غیرتجاری دارند، مکانهایی در دنیای مجازی هستند که مردم خود را بهطور خلاصه معرفی میکنند و امکان برقراری ارتباط بین خود و همفکران شان را در زمینههای مختلف مورد علاقه فراهم میکنند.)
رسانه های اجتماعی و تاثیرات آن
پیشرفت های بشر در عرصه بکارگیری فناوری های ارتباطی، زندگی او را دستخوش تحولات جدی ساخته است.
ظهور پدیده های اینترنت و وب و امکان برقراری ارتباط در فضای مجازی با سرعت زیاد و نیز رشد و توسعه سریع این فضا در جای جای کره خاکی، در کنار تبدیل شدن رایانه به یک جزء لاینفک در زندگی انسان مدرن، گونه ای متفاوت از تعاملات انسانی و تبادل افکار را رقم زده است.
تعاملی شدن فضای وب با ایجاد وبلاگ ها و شبکه های اجتماعی، آغازگر فصلی جدید در ظهور و بروز استعدادهای بشری در قالب بهره گیری از این فضای دوسویه بود و عرصه های جدیدی از ارتباط را در برابر بشر گشود. با انتقال اخبار، اطلاعات و یافته های علمی و به بحث و بررسی گذاشته شدن آرا و نظرات در این فضای تعاملی، رشدی دو چندان در عرصه علم و فناوری نصیب بشر شد.
اما این گسترش فضای ارتباطی، تبعاتی را نیز برای بشر به همراه داشته است. ارتباط در فضای مجازی موجب آن شد که انسان، خود را بی نیاز از معرفی هویت حقیقی خود در همه عرصه ها بداند و در این فضای مجازی، هویتی مجازی را نیز برای خود تعریف کند. لذا انسانی که هویتی مبتنی بر حضور در زمان و مکان و ارتباطات حقیقی اجتماعی را به صورت اکتسابی به دست می آورد، به جعل هویت و تعریف یک "من" جدید از خود پرداخت.
از این پس، انسان تلاش کرد تا برخی آرا و عقاید خود را که نوعا به دلیل همان هویت حقیقی واکتسابی و برخی محدودیت های ناشی از آن، امکان ابراز و عرضه آن را نداشت، فارغ از نقاب سانسور و خودسانسوری و با هویتی جدید، در فضای مجازی مطرح سازد.
اما این همه ماجرا نبود. انسان مجازی، با قرارگرفتن در موقعیت های مختلف و بر حسب نیاز، به تولید "من" های جدید از خود پرداخت که گاه هیچ سنخیتی با هم نداشته و متعارض می نمودند. لذا با نوعی بحران هویت مواجه شد که البته این بحران با در نظر گرفتن هویت حقیقی فرد، او را به یک انسان فاقد تعلقات و ارزش ها در زندگی حقیقی مبدل ساخته است.
در این نوشتار، ابتدا سعی بر آن است تا با رویکرد زندگی فرد در جامعه قزاقی ، به بیان تعاریف، ابعاد، سطوح و شاخص های هویت پرداخته شود. پس از آن، نگاهی به شکل گیری فضای مجازی و رسانه های اجتماعی داشته و به بیان ویژگی های آن خواهیم پرداخت و در نهایت، کارکردهای این رسانه های جمعی را در تعامل با شاخصه های هویت قزاقی مورد بررسی قرار خواهیم داد.
رسانه های اجتماعی در روابط عمومی
صنعت روابط عمومی با ظهور و استفاده گسترده از سایت های رسانه های اجتماعی مانند فیس بوک و توییتر، دستخوش تغییرات اساسی شده است. این اولین باری نیست که صنعت روابط عمومی ناگزیر به انطباق با یک روش جدید برای انجام کسب و کار شده است.
ارتباطات در سال های اخیر فراتر از تشخیص به سوی بهتر شدن تغییر کرده است. در حالی که تفسیرهای بسیاری تمایل دارند بر چالش ها و خطرات جهانی که در آن کنترل دیگر امکان پذیر نیست تمرکز نمایند. در سوی دیگر در حال حاضر فرصت های بی حد و حصری برای گوش دادن، درک و تعامل با مخاطبان و ایجاد طرفداران و جوامع وجود دارد - چیزی که می تواند برای مارک ها و سازمان ها قدرت زیادی ایجاد کند.
رسانه های اجتماعی نقش کارگزاران روابط عمومی را دستخوش تغییراتی زیادی کرده است. نه تنها کار ما را با درخواست و انتظارات بیشتری مواجه کرده بلکه ما باید بیش از هر زمان دیگر قادر به حرکت و تفکر سریعتر باشیم.
خلاقیت و تاکتیک همان چیزی است که همواره موجب موفقیت روابط عمومی می شود. به همین دلیل، صنعت روابط عمومی همواره در خط مقدم استفاده از پیشرفت های تکنولوژیکی و تجربه کار با ابزار ها و تکنیک های جدید برای تولید نتایج بهتر و توسعه یافته بوده است.
|