شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)-|| کارشناس روابط عمومی، فردی است که مهارت های لازم را در زمینه روابط عمومی آموخته باشد. این مهارت‌ها در اصل همان مهارت‌ها و آموزش‌هایی است که فرد برای فعالیت در روابط عمومی در دانشگاه آموخته است.
علاوه بر تحصیلات و آموزش‌های لازم، فردی که در روابط عمومی استخدام می‌شود باید بتواند سه‌وظیفه مهم تولید اطلاعات و انعکاس به مخاطبان، تصویرسازی مثبت از سازمان و معرفی خدمات‌یا کالاهای سازمان را انجام دهد.
حال این سؤال پیش می‌آید که این مهارت‌های لازم چه مهارت‌هایی هستند و همچنین چه‌خصوصیات و ویژگی هایی کارشاس روابط عمومی باید داشته باشد تا بتواند در انجام وظایفش موفق‌باشد.
کارشناس روابط عمومی برای توفیق در وظایف خود و ایفای نقش مؤثر در روابط عمومی، بایستی ویژگی های مختلفی را داشته باشد.
این ویژگی‌ها به دو دسته ویژگی‌های خاص و اکتسابی(اصلی) و ویژگی‌های عمومی و ذاتی (فرعی) قابل تقسیم است:
1 ـ ویژگی‌های خاص و اکتسابی (اصلی)
ویژگی‌های خاص و اکتسابی کارشناس روابط عمومی شامل:
مهارت های علمی، احساس مسئولیت‌اخلاقی، داشتن آگاهی های روز (جامعه آگاهی)، سازمان آگاهی، قدرت نویسندگی، آشنایی با علوم‌اجتماعی از جمله کلیات مدیریت، روانشناسی و علوم سیاسی، نوآوری و خلاقیت، آشنایی با روزنامه‌نگاری و ایمان به حقانیت افکار عمومی یا مخاطب هستند که در زیر بطور مختصر به هر یک‌اشاره می‌شود:
مهارت‌های علمی ـ منظور از مهارت های علمی، آموختن علوم دانشگاهی در زمینه روابط عمومی است; به عبارت دیگر کارشناس روابط عمومی فردی است که دارای تحصیلات کارشناسی در روابط عمومی‌است. همچنین به افرادی که دارای درجه لیسانس در رشته‌های وابسته همچون ارتباطات، روزنامه‌نگاری، پژوهشگری در رسانه‌ها، تبلیغات، کارگردانی، سینما، گرافیک، طراحی و ... باشند نیز می‌توان کارشناس روابط عمومی اطلاق کرد به شرطی که دوره آموزشی روابط عمومی را در ابتدای کارببینند و با اصول کار در روابط عمومی آشنا شوند.
احساس مسئولیت اخلاقی ـ حساسیت‌های کار در روابط عمومی به خاطر اهمیت کارکردها و پیامدهای آن در حوزه زندگی عمومی و شخصی انسان ها، ایجاب می‌کند کارشناسان روابط عمومی از نظر اخلاق سرآمد و عامل به اصول اخلاقی حرفه روابط عمومی باشند. از جمله خصوصیات اخلاقی‌لازم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
راستی و درستی، امانت، شهامت و شجاعت، صبر و شکیبایی در شنیدن و گوش دادن، تحمل در برابر شکست‌ها و ناکامی ها، مردمداری، علاقمندی به کار، تواضع و فروتنی، خوش برخوردی و اجتماعی بودن.
سازمان آگاهی- داشتن آشنایی کامل با سازمان محل اشتغال، یک‌ضرورت گریزناپذیر برای کارشناس روابط عمومی محسوب می‌شود. آگاهی نسبت به تاریخچه تشکیل، اهداف و وظایف، اقدامات، سیاست ها، برنامه‌ها، مشکلات و سایر اطلاعات سازمان محل اشتغال برای‌کارشناس روابط عمومی ضروری است. بنابراین، به نظر می‌رسد در بدو استخدام، کارشناس روابط عمومی را باید کاملا با سازمان آشنا ساخت و این بر هر کار دیگری برای او ارجحیت دارد.
جامعه آگاهی ـ کارشناس روابط عمومی علاوه بر سازمان آگاهی، بایستی با جریان ها و تحولات جامعه در ابعاد ملی و بین‌المللی آشنایی کلی داشته باشد و بتواند نیازهای جدید جامعه را شناخته و در فعالیت های‌خود به آنها توجه کند. مکمل این اطلاعات داشتن آگاهی‌های روز است.
نوآوری و خلاقیت ـ منظور از خلاقیت، خلق ایده نو است. هرگاه، فردی بتواند ایده را به راه‌کار عملی‌تبدیل کند، نوآوری کرده است. برای خلاق بودن و ایده آفرینی; جذب اطلاعات، الهام، بینش،سختکوشی و توجه به حل مسائل لازم است.
کارشناس روابط عمومی یا بایستی خلاق باشد و یا نوآور و نیاز به نوآوری در روابط عمومی بیش ازسایر مشاغل و حرفه‌ها وجود دارد. چراکه مردم پیام های جدید و قالب های جدید را بهتر از پیام ها وقالب های کلیشه‌ای جذب می‌کنند. برای این منظور، داشتن اطلاعات لازم درباره جامعه، سازمان و تکنیک‌های روابط عمومی، ذهن خلاق، داشتن مطالعات مستمر درباره روابط عمومی، پشتکار شایان‌توجه و آگاهی از سازمان و روابط عمومی و سعی در یافتن راه حل برای آنها، ضروری است.
آشنایی با علوم اجتماعی ـ آشنایی با علوم اجتماعی نظیر مدیریت، روانشناسی، علوم سیاسی، آمار و... کارشناس روابط عمومی را قادر می‌سازد در روابط خود با مردم و یا مددرسانی به مدیریت سازمان ازقابلیت‌های بیشتری بهره‌مند شود.
آشنایی با روزنامه نگاری ـ آشنایی با روزنامه نگاری برای توفیق کارشناس روابط عمومی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این ویژگی او را در کار خبرسازی و ایجاد ارتباط مطلوب با رسانه‌ها که از وظایف اساسی روابط عمومی است، توانمند می‌سازد.
قدرت نویسندگی ـ کارشناس روابط عمومی برای توفیق بیشتر در امور، نیازمند توان نویسندگی شایان‌توجهی است; چراکه نوشتن، بخش عمده‌ای از وقت کارشناس روابط عمومی را به خود اختصاص‌می‌دهد. تهیه و تنظیم متون مختلف نظیر: متون مصاحبه، سخنرانی، مقاله، گزارش، تصویر نامه، آگهی،اطلاعیه، خبر، شرح عکس و ... توسط کارشناس روابط عمومی، اهمیت این ویژگی را روشنتر می‌سازد.
کارشناس روابط عمومی را باید هنرمندی دانست که از هنرهای هفتگانه شامل: شعر، موسیقی، تأتر، نقاشی، مجسمه‌سازی و نویسندگی نهایت استفاده را برای اقناع مخاطب می‌کند و در این بین نویسندگی‌از برجستگی بسیاری برخوردار است. البته توانایی نویسندگی صرفا داشتن قلم مناسب نیست بلکه‌آشنایی با اصول علمی نگارش و گزارش می‌باشد.
گوش دادن مؤثر و همدلی ـ کارشناس روابط عمومی برای رسیدن به تفاهم با دیگران بایستی از دوتوانمندی مهم "گوش دادن مؤثر" و ایجاد "همدلی" بهره‌مند باشد تا از این طریق، ضمن فراهم آوردن‌زمینه آگاهی از دیدگاه های مخاطب یا ارباب رجوع، وارد دنیای او شود و سازمان را از نگاه او بنگرد. این‌باعث یک تعریف جدید از روابط عمومی می‌گردد. در این تعریف، روابط عمومی وسیله تفسیر سازمان‌از نگاه مردم است و جریان اطلاع‌رسانی از درون سازمان به بیرون، بطور عمده، جای خود را به جریان‌اطلاع‌رسانی از بیرون به درون سازمان می‌دهد.
ایمان به حقانیت مخاطب ـ این ویژگی بسیار حساس و مهم، باعث می‌شود که احترام به مردم و عقایدآنان، کارشناس را وامدار مردم سازد و او را از انحرافات رفتاری در حرفه خود در خصوص مخاطبان دورسازد. همچنین او را در موضع پاسخگویی قرار می‌دهد تا همواره پاسخگوی انتظارات افکار عمومی‌باشد.
2 ـ ویژگی‌های عمومی و ذاتی (فرعی)
جدا از ویژگی‌های خاص، اکتسابی و اصلی، کارشناس روابط عمومی بایستی از یک سری ویژگی‌های‌ذاتی نیز بهره‌مند باشد. این ویژگی‌ها شامل: استعداد مدیریت، هیجان و شور داشتن استعداد دگرگونی‌مثبت، فرصت جویی آگاهانه، کارآفرینی، بهره هوشی بالا، کنجکاوی، سرزنده بودن، شوخ طبعی وبزله‌گویی، داشتن بیان خوب از امور، ظاهر مناسب، ذوق و شوق (استعداد طبیعی)، آینده نگری وشخصیت ترغیبی و متقاعد کننده هستند.
یک کارشناس روابط عمومی باید بتواند عوامل مورد نیاز برای پذیرش توسط مخاطب را در خود پرورش دهد. اخلاق پسندیده، انگیزه قوی، مثبت اندیشی و خوش‌بینی و پویایی، در این زمینه تأثیرشگرفی دارد.
بطور کلی، در یک فراگرد ارتباطی، همسویی با مخاطبان، صداقت، حاضر جوابی، خلوص و وضع‌ظاهری مناسب ارتباطگر، نقش بسیار مهمی را در مؤثر بودن جریان ارتباط ایفا می‌کند. مجموعه این‌ویژگی‌ها، کارشناس روابط عمومی را از جایگاه بسیار والایی برخوردار می‌سازد، به گونه‌ای که می‌توان اورا مغز متفکر روابط عمومی نام برد.
بنابراین تربیت کارشناسان روابط عمومی از طریق انتخاب افرادی که ویژگی‌های ذاتی را داشته باشند و در دانشگاه و محیط کار ویژگی‌های اصلی را یاد بگیرند، می‌تواند ضامن کارآمدی روابط عمومی دریک کشور باشد.
منبع: سالنامه روابط عمومی/ شماره اول/ کار مشترک انجمن متخصصان روابط عمومی و موسسه کارگزار روابط عمومی
| 
مقالات
ادوبی و مبارزه با جعل‌های عمیق: تدابیر جدید برای حفظ یکپارچگی انتخابات
متا تولید تصاویر هوش مصنوعی در زمان واقعی را به واتس‌اپ می‌آورد!
برندگان جوایز جهانی عکاسی سونی 2024 معرفی شدند!
لایحه ضد تیک‌تاک در مجلس نمایندگان آمریکا تصویب شد، اما آینده نامشخص است
راهنمای کوتاه بحران
سه درس روابط‌عمومی از مدیریت بحران