شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- اصطلاح "اطلاع رسانی" مدتی است که برای ما آشنا است در نشریه: Annual Review of Information Science روبرت.س. تایلور تحت عنوان "جنبه های حرفه ای دانش اطلاع رسانی و تکنولوژی" سه تعریف برای دانش اطلاع رسانی آورده است.
این سه تعریف دارای نکات مشترکی هستند اما هر یک به نکته ای خاص تاکید بیشتری کرده اند. تعریفی که خواهیم داد از ترکیب این سه تعریف بدست آمده است.
دانش اطلاع رسانی عبارت است از رشته ای علمی که درباره کیفیت و کاربرد اطلاعات، نیروهای حاکم بر جریان اطلاعات و همه ابزارهای آماده سازی اطلاعات برای دسترسی و استفاده مطلوب، تحقیق میکند.
کار دانش اطلاع رسانی پرداختن به آن بخشی از دانش است که به تولید گردآوری، سازمان دهی، ذخیره، بازیابی، ترجمه، انتقال، تبدیل، کاربرد اطلاعات مربوط میشود. دانش اطلاع رسانی همچنین درباره ارائه اطلاعات به روش طبیعی و مصنوعی و کاربرد قالب ها برای انتقال کامل اطلاعات و شیوه های آماده سازی اطلاعات و ابزارهای و فن های آن مانند ماشین های حسابگر و روش های برنامه ریزی آن به پژوهش می پردازد.
دانش اطلاع رسانی علمی است ترکیبی که به رشته های دیگر مثل ریاضیات، منطق، زبان شناسی، فن ماشین های حسابگر، تحقیق در عملیات و هنر گرافیک، ارتباطات، دانش کتابداری، مدیریت و سایر رشته های مشابه نیز بستگی دارد.
این علم هم دارای جنبه نظری است که موضوع را صرف نظر از کاربرد آن به مطالعه می گیرد و هم دارای جنبه عملی که خدمات و محصولات را ایجاد میکند.
در حال حاضر دانش اطلاع رسانی کار اختصاصی هیچیک از سازمانها نیست لیکن بر حسب سنت کار انستیتوی امریکائی دکومانتاسیون مطالعه درباره دکومانتاسیون و اطلاع رسانی بوده است. ضمنا" باید دانست که کتابداری و دکومانتاسیون جنبه های عملی علم اطلاع رسانی است و خط مشی ها و فن هائی که کتابداران و دکومانتالیست در کار خود دارند بایستی مبنی بر اصل نظری علم اطلاع رسانی باشد و متقابلا صاحب نظران علم اطلاع رسانی بایستی فن های آزموده شده دست اندرکاران را مورد مطالعه قرار دهند.
نیاز به اطلاع رسانی
هدف اطلاع رسانی بعنوان یک رشته علمی تهیه مجموعه اطلاعاتی است که سبب پیشرفت نهادها گوناگون و روش هائی میشود که وقف گردآوری و انتقال دانش هستند. این نهادها بر چند دسته اند از جمله: کتاب برای ثبت دانش مدرسه برای تعلیم دانشی که در طول چند نسل گرد آمده است، کتابخانه برای ذخیره و انتشار دانش، سینما و تلویزیون برای بنمایش در آوردن دانش، مجله برای انتقال مکتوب آخر پیشرفت های فنی در زمینه معین و سرانجام کنفرانس برای انتقال شفاهی اطلاعات.
این نهادها وظیفه مهمی را که بر عهده داشته اند انجام داده و می دهند ولی برای برآوردن نیازهای ارتباطی جامعه امروز کافی نیستند بعضی از عواملی که به نارسائی آنها کمک میکند عبارتند از:
رشد شفگت انگیز علوم و تکنولوژی و سرعتی که با آن دانش نو عرضه میشود و دانش گذشته کهنه و منسوخ میگردد.
سرعت کهنه شدن دانش فنی، بطوریکه فارغ التحصیلان قدیمی مجبورند برای نو کردن مهارت های خود بمدرسه برگردند.
فراوانی دانشمندان دست اندرکار و وجود مجلات علمی و فنی بسیار
افزایش تخصص که تفهیم و تفهم و مبادله اطلاعات را بین رشته های مختلف علمی مشکل میکنند.
فاصله زمانی اندک بین پژوهش و کاربرد آن که احتیاج به کسب اطلاع را آنی تر و شدیدتر میکند.
در نتیجه این گونه نیازهای مبرم، روش های موجود برای مبادله اطلاعات ناقص تشخیص داده شده اند. اطلاع رسانی همگام سایر علوم رشد نکرده است و حال وقف آن است کوشش بسیار وقف این کار شود. تا این عقب ماندگی جبران گردد. اگر شیوه های ارتباط و مبادله اطلاعات بهبود نیابند مانعی بزرگ در راه سایر علوم ایجاد میشود و عدم ارتباط سبب دوباره کاری و پائین آمدن میزان پیشرفت خواهد شد.
بدین ترتیب اهمیت اطلاع رسانی و دلایل تاکید امروزه بر این رشته علمی واضح است انجمن اطلاع رسانی امریکا بیان محسوس این حقیقت است که باید هر چه بیشتر کوشش خود را هم آهنگ کنیم و با مشکلات تازه ای دست و پنجه نرم نمائیم.
منبع: ویکیپدیا
|