شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- امروزه شبکه های اجتماعی مجازی بیش از سه و نیم میلیارد کاربر در جهان دارند. کاربرانی که فارغ از جنسیت، ملیت، نژاد، زبان، عقیده، شغل و ثروت به واسطه این فناوری در ارتباط، تبادل علائق و تشریک مساعی با یکدیگرند. این شبکه های اجتماعی چنان در تاروپود زندگی ما تنیده شده اند که تصور جهانی بدون اینترنت، شبکه های اجتماعی و تلفن های هوشمند، ناممکن شده است.

همین واقعیت ها جامعه شناسان را به برداشت ها و تعابیر متفاوتی از ماهیت و کارکرد این پدیده فرامدرن کشانده است.

در حالی که شماری از جامعه شناسان این شبکه ها را فناوری جنبش عدم خشونت در جهان نامیده اند، گروهی دیگر نیز بر تاثیرات زیان بار ناشی از وابستگی همه جانبه کاربران به این شبکه ها و صرف انرژی در فعالیت ها و ارتباطات مجازی که جایگزین کنش ها و تماس های واقعی اجتماعی شده انگشت گذارده نسبت به رواج بیماری اعتیاد به این شبکه ها هشدار داده اند.

هرچند اندیشه ورزان اجتماعی همچون «آلیس مارویک» استادیار ارتباطات دانشگاه فوردهام نیویورک و نویسنده کتاب«روزآمدی شمار نخبگان، همگانی شدن شبکه های اجتماعی» بر وجه مثبت فرآیند دمکراتیک ابزارهای شبکه های اجتماعی همچون «فیس بوک» یا «یوتیوب» تاکید کرده و آن را به سود رشد آگاهی اجتماعی و توسعه خرد جمعی در جوامع بشری دانسته و بر شفافیت بخشیدن به خبررسانی و کارکرد دولتمردان و صاحبان صنایع تاکید کرده اند؛ با این همه، آنان نیز بر پیامدهای زیانبار افراط در وابستگی به این شبکه ها و گسترش بیماری های روحی و روانی کاربرانی هشدار داده اند.

 کاربرانی که همه تلاششان پیروی از الگوهای رفتاری و معیارهای ارزشی رایج در این شبکه هاست. در مقابل اندیشه ورزانی نیز هستند که این موج توفانی را پدیده ای گذرا و کوتاه مدت دانسته و بر این باورند که امواج توفانی این رشد بزودی فروکش کرده و تنوع فرهنگی و زیستی در جهان بیش از گذشته امکان حیات می یابد.

از شبکه های سنتی نیز نباید غافل شد، زیرا مثلا رادیو تا همین زمانه اخیر و بهتر گفته باشیم هنوز و همچنان، چونان رسانه ای تخیل برانگیز، همگانی و فراگیر، برخوردار از جایگاهی ویژه در میان بخش های بزرگی از مردم جهان (باسواد و بی سواد، فقیر و غنی، زندانی و زندانبان و ...) است.

کارشناسان ارتباطات می گویند: رادیو، چونان رسانه ای شنیداری، در دوران پسااینترنتی، از صفحه روزگار حذف نخواهد شد؛ بلکه تغییر شکل می دهد زیرا شهروندان جامعه هنوز به هنگام رانندگی، پیاده روی، کار در اداره و خانه و بیرون آن، نیازمند بهره مندی از وقت، برای ارتقای آگاهی، سرگرمی و نیرو گرفتن برای ادامه کار هستند و رادیو تنها رسانه ای ست که با پخش گزارش های خبری، موسیقی های دل انگیز و پیگیری مسابقات ورزشی، مخاطبان خود را در عالم خیال به سراسر جهان برده، با نشر دانش و آگاهی مخاطبانش را برای زندگی بهتر یاری می دهد. حالا گرچه جعبه های سنتی رادیو از بین رفته و جای آن را تلفن های هوشمند گرفته؛ اما این دستگاه های جادویی چونان شکل های مدرن همان جعبه های جادویی صدساله اخیر رادیو هستند.

آگاهی رسانی یعنی دفاع از حقوق اجتماعی شهروندان جهان و در این میان فراموش نشود که شبکه های اجتماعی از جمله رادیو، سریعترین و آسانترین رسانه آگاهی رسانی به همه اقشار جامعه است.

منبع مرجع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)