شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)، از سال 2004 کارمندان نتفلیکس هر وقتی را که خواسته اند مرخصی گرفته اند. آنها این حق را دارند که هروقت دوست دارند سر کار حاضر شوند و هر وقت می خواهند بروند و هرچقدر خودشان صلاح می دانند برای انجام وظایف محول شده به آنها وقت بگذارند. تا آنجا که من می دانم این شیوه ذره ای به پیشرفت نتفلیکس لطمه ای وارد نکرده است.

از زمان اجرای این قانون ارزش نتفلیکس به بیش از 51 میلیارد دلار رسیده است. انعطاف در برنامه کارکنان نتفلیکس به معنی غیر قابل اتکا بودن آنان نیست. آنها باید مدیرشان را در جریان امور قرار بدهند و کمپانی از آنان بالاترین سطح عملکرد کاری را توقع دارد.

کارکنان نتفلیکس تعطیلات نامحدود دارند چون هیچ کس ساعت کاری آنان را محاسبه نمی کند. به جای نظارت دقیق بر اینکه هرکس چگونه کارش را انجام می دهد مدیریت این سازمان توجهش را تنها به مهم ترین مسئله معطوف می کند؛ نتیجه کار آنها. آنان در نتفلیکس به این نتیجه رسیده اند که دادن قدرت بیشتر به مردم باعث به وجود آمدن حس مسئولیت پذیری قوی تری می شود. بدون مزاحمت قوانین خفقان آور، کارمندان دقیق تر و مولد تر عمل می کنند.

چرا باید تعطیلات سنتی در شرکت ها از بین برود

وقتی نتفلیکس هنوز سیستم سنتی تعطیلات را داشت کارمندان سوال مهمی را پرسیدند: ما ساعت هایی را که خارج از محیط کار صرف امور کاری می کنیم-مانند ایمیل هایی که از خانه پاسخ می دهیم یا بعضی از کارهایی که شب ها یا آخر هفته ها انجام می دهیم- حساب نمی کنیم پس چرا باید زمان های تعطیلات مان را محاسبه کنیم؟ مدیریت کمپانی به حرف آنها گوش کرد. آنها نمی توانستند منطق ساده پشت این بحث ها را انکار کنند.

قبل تر در زمان اقتصاد صنعتی وقتی کارگران از ساعت 5 تا 9 در خط تولید زحمت می کشیدند پرداخت دستمزد بر مبنای ساعت کار منطقی بود. با پیشرفت تکنولوژی این روند دیگر جوابگو نیست. زمانی را  که مردم صرف کار می کنند محدود تر است و از خارج از محیط کاری شان هم می توانند وظایفی را که به آنها محول شده به سرانجام برسانند. در این زمانه واقعا چیزی به اسم اضافه کاری وجود ندارد.

اکنون ما در اقتصاد مشارکتی به کار مشغولیم؛ جایی  که مردم در ازای فعالیت تولیدی شان دستمزد دریافت می کنند اما الان وقتی بحث به مرخصی می رسد ما هنوز به باقی مانده های اقتصاد صنعتی متوسل می شویم؛ روزگاری که مردم برای ساعات کاری شان پول می گرفتند. این مسئله برای کارمندان ضد انگیزه است.

ریشه های قانون تعطیلات نامحدود در برزیل

نتفلیکس یکی از نخستین کمپانی های معروف آمریکایی بود که تعطیلات نامحدود را اجرا کرد، اما این ایده ابداع نتفلیکس نبود. کمپانی برزیلی Semco تقریبا 30 سال است که سیاست تعطیلات نامحدود را به کارکنانش پیشنهاد می دهد. ریکاردو  سملر، فرزند بنیانگذار این کمپانی پس از تجربه بیماری سن 21سالگی دریافت برنامه کاری اش دارد به آرامی او را می کشد و اگر این برنامه می تواند او را از پا در بیاورد پس برای سایر کارمندان نیز خطرناک است.

بنابراین او تصمیم گرفت برنامه کاری و مرخصی های سنتی را کنار بگذارد. برخلاف نگرانی هایی که درباره کاهش عملکرد کمپانی وجود داشت سملر دریافت که از زمان اجرای این طرح کارمندان مولد تر و به شدت وفادار تر به شرکت شده اند و اگر کارمندان رشد کنند قطعا کمپانی هم رشد خواهد کرد.

وقتی سملر این قانون را برای نخستین بار در سال 1981 به اجرا گذاشت Semco  فقط یک کمپانی 4میلیون دلاری بود و الان این کمپانی بیش از یک میلیارد دلار ارزش دارد. با وجود موفقیتی که طرح تعطیلی نامحدود داشته است کمتر از یک درصد از کمپانی های آمریکایی این قانون را اجرا کرده اند. وقتی درباره فرهنگ اعتیاد ما به آمریکایی ها به کار فکر  کنید درک این موضوع برای شما آسان تر می شود.

کارکنان آمریکایی کمتر از هر کشور دیگری در دنیا (غیر از کره جنوبی) مرخصی دارند. درواقع کمپانی های آمریکایی از نظر قانونی موظف نیستند هیچ مرخصی بدون حقوقی بدهند. درحالی که این موضوع در بسیاری از کشور ها یک اجبار قانونی است. به عنوان مثال کارگران در بریتانیا 28 روز از سال را که شامل تعطیلات ملی نیز می شود مرخصی با حقوق دارند.
 
آیا کارمندان از تعطیلی های نامحدود سوءاستفاده می کنند

کمپانی ها با این منطق که کارمندان شان از هر نوع سیستم تعطیلات دیگری سوءاستفاده خواهند کرد از تعطیلات سنتی دفاع می کنند اما آنهایی که این طرح را اجرایی کرده اند دقیقا ضد این فرضیه را تجربه کرده اند. این آزادی به کارکنان چنان حسی از مالکیت و قابل اعتماد بودن می بخشد که همانند صاحبان کمپانی ها بسیاری از این کارمندان از هیچ زمانی برای مرخصی رفتن استفاده نمی کنند.

کارفرمایانی که طرح مرخصی نامحدود را به اجرا گذاشته اند مجبورند سیاست های مشوقانه ای وضع کنند تا کارمندان را به مرخصی رفتن ترغیب کنند. به عنوان مثال شرکت Evernote به کارکنانش هزار دلار داده است تا در تعطیلات شان خرج کنند و FullContactبه کارمندانش مبلغ حیرت انگیز 7500 دلار می دهد.

هرچند روی کاغذ داشتن کارمندانی معتاد به کار ایده خوبی به نظر می رسد، اما این چیزی نیست که کمپانی های هوشمند به دنبال آنند. کمپانی ها می دانند که کارکنان شان به زمانی جهت تجدید قوا نیاز دارند، به ویژه اگر مختار باشند این زمان را هروقت که می خواهند استفاده کنند و وقتی سر کار باز می گردند خلاق تر و مولد تر هستند. 

این غم انگیز است که اکثریت قریب به اتفاق ما هنوز مانند کارگران مشاغل صنعتی حقوق می گیریم. ما هروقت و در هر مکانی کار می کنیم تا وظایف مان را به درستی انجام دهیم و باید بر همان اساس به ما حقوق پرداخت شود.

منبع: روزنامه دنیای اقتصاد - شماره 4000