شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- ظهور اخبار دورغ روی وبسایت‌ها و رسانه‌های اجتماعی محرک محققان برای تولید واکسنی علیه اخبار دروغ بوده که افراد را در برابر این خبرها ایمن می‌کند

ساختن عمدی اخبار غلط برای گول زدن و یا سرگرمی چیز جدیدی نیست. اما با ظهور رسانه‌های اجتماعی این اخبار با چنان شدتی رواج می‌یابند و چنان با برخی حقایق در هم تنیده شده است که تشخیص آن‌ها از هم ممکن نیست. روی اینترنت صدها وبسایت اخبار دروغ وجود دارد که با اهداف مختلفی می‌توانند خبرهای دروغ را بازنشر کنند. مقابله با این پدیده حالا به یک مسئله مهم تبدیل شده و مطالعه درباره آن موضوع روز است.

محققان دانشگاه کمبریج یک ابزار روانی ابداع کرده‌اند که هدفش مبارزه با تحریف حقایق است. این محققان می‌گویند درست همانند واکسن‌های واقعی که مقداری ویروس ضعیف شده را به بدن تزریق کرده تا بدن پادتن مناسب را تولید کند، برای واکسیناسیون علیه اخبار دروغ هم کافی است، تا افراد را به طور عمدی و پیشگیرانه در معرض اخبار دروغ قرار دهید تا در مقابل تحریف سازمان یافته حقایق واکسینه شوند. داستان‌های غلط در انتخابات آمریکا و تحریف حقایق علمی توسط جمهوری‌خواهان آمریکایی باعث ایجاد نگرانی‌هایی شده است. « اخبار دروغ می‌توانند بسیار سریع ومانند ویروس پخش شده و همه‌گیر شوند». این را محقق ارشد دانشگاه کمبریج دکتر« سندر وندر لیندن» می‌گویدو ادامه می‌دهد:« ایده ایجاد یک مجموعه شناختی برای افراد است که کمک می‌کند مقاومت علیه اخبار دروغ است. در نتیجه دفعه بعد که چنین خبرهایی پخش می‌شود، آن‌ها کمتر حساس هستند».

نتایج این مطالعه در نشریه مخاطرات جهانی یا Global Challenges منتشر شده، به عنوان یک آزمایش پنهانی انجام شده است. در این آزمایش بیشتر از 2000 شهروند آمریکایی را در معرض 2 ادعا درباره گرمایش جهانی قرار دادند. محققان می‌گویند وقتی اخبار به صورت متوالی بیان می‌شوند، نفوذ حقایق اثبات شده علمی توسط اخبار دروغ ساخته و پرداخته کمپین‌ها از بین می‌رود». اما وقتی اطلاعات با اطلاعات غلط در حالت هشدار مخلوط می‌شود، اخبار غلط کمتر شیوع می‌یابند».

داستان‌های ساختگی درباره فروش سلاح‌های آمریکایی به دولت اسلامی توسط هیلاری کیلینتون در مبارزات انتخاباتی که توسط کمپین ترامپ ساخته یا به هواداری از کمپین او ساخته شده بود، در فیس‌بوک میلیون‌ها بار به اشتراک گذاشته و خوانده شد. بزرگترین شبکه اجتماعی جهان بعدتر ابزاری برای مبارزه با اخبار دروغ ابداع کرد و همچنین فشاری مشابهی روی گوگل و توییتر برای چنین کاری وجود دارد. در همین حال مقامات آلمانی گزارش کرده‌اند در حال سازماندهی یک واحد ویژه دولتی برای مبارزه با اخبار دروغ در آستانه انتخابات این کشور هستند.

علی رنجبران/ روزنامه نگار علم/ سیناپرس