شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- امنیت و فرهنگ امنیت،عموما با موضوع منافع گره خورده است و بحران با تهدید منافع ایجاد می شود، تهدید منافع اقتصادی یک شرکت، منافع سیاسی یک مسئول ارشد دولتی و یا تخریب وجهه وی از مصادیق تهدید امنیت است. بطور کلی فقدان امنیت بدنبال تهدید ایجاد می شود. تهدید، منافع را به خطر می اندازد و ناامنی ایجاد می کند، تهدید می تواند معطوف به زمان حال باشد و یا آینده را نشانه رود، زمانی که یک رسانه ادعا می کند اخباری دارد که در ارتباط با فساد و زد وبند های یک شرکت بزرگ تجاری است، در عمل دست به تهدید صاحبان منافع در آن شرکت زده است، بنابراین هرجا پای منافع در میان هست هم تهدید وجود دارد و هم موضوع به نوعی امنیتی است،در مقابل، فرهنگ، مجموعهای در هم پیچیده از اعتقادات و باورها، ارزشها، الگوهای رفتاری یا هنجارها، رفتارها ، آداب و رسوم، اخلاقیات، نمادها، مصنوعات، هنر و علم و دانش است که در بهره گیری از ظرفیت فرهنگ و فرهنگ سازی در همه زمینه ها به ویژه بخش های کلیدی از جمله مقابله با تهدید و کمک به ایجاد امنیت با استفاده از نهاد های مدنی نظیر روابط عمومی می تواند زمینه ساز شرایط مناسب باشد. اما لغت نامههای معتبر بینالمللی تعاریف کمابیش مشابهی از تهدید ارائه داده است.
لغت نامه «وبستر» تهدید را «بیان و ابراز قصد آسیب رساندن، نابودی یا تنبیه کردن دیگران از روی انتقام یا ارعاب میداند.» لغتنامه آکسفورد نیز در تعریف تهدید، آن را «قصد ابراز شده برای صدمه، یا آسیبرسانی یا دیگر اقدامات خصمانه علیه کسی معرفی میکند.»
در اصطلاح نیز تهدید عبارت است از وضعیتی که در آن، خطر یا آسیب جدی، ارزشهای اساسی و حیاتی نیز تهدید یک بازیگر را مورد هدف قرار میدهد.برخی از تهدیدات طبیعی هستند مانند زلزله ، سیل ، طوفان و ... برخی از تهدید ها منشا انسانی دارند که خود 2 نوع است . تهدید سخت و تهدید نرم .اگر کشوری ، کشور دیگر را تهدید به حمله نظامی کند در این حالت می گوییم تهدید از نوع سخت است اما اگر ارزش ها و باور ها و اعتقادات یک جامعه مورد هدف قرار بگیرد می گوییم تهدید از نوع نرم است .
تهدیدات نرم با این هدف صورت می گیرد که یک ملت دست از ارزش های خود برداشته و به ارزش های دیگران تمایل پیدا کند . پس اکنون دانستیم تهدید در مقابل امنیت قرار دارد . زیرا هدف از تهدید از بینبردن امنیت می باشد . در واقع تهدید برای تاثیرگذاشتن بر اراده ، اعتقادات و افکار دیگران به منظور تسلیم کردن آن ها در برابر خواست تهدیدکنندگان است .
انـواع تهـدیـد
1 – تهـدیـد سـخت : نظـامی توسط هجوم نیـــروهای نظامی یا گروههای معارض ، مسلح داخلی – خارجی واقع می شود .
تهدید سخت به روشهای فیزیکی – رفتار خشونت آمیز – براندازی آشکار – حذف دفعی ، اشغال سرزمین همراه با عکس العملهای فیزیکی می باشد
2 – تـهدیـد نیـمه سـخت تمامی اقداماتی که حاکمیت نظام سیاسی و امنیت ملی کشور را از لحاظ سیاسی امنیتی(مانند : نفوذ – کودتا – ترور و ...) به خطر اندازد یا براندازی با روشهای غیرفیزیکی یا ترکیبی از روشهای سخت و نرم مواجه نماید .
3 – تـهدیـد نـرم : (تبـلیغاتـی – فـرهـنگی) با هدف تغییر و تحول در باورها و ارزشهای فرهنگی (استحاله فرهنگی)
تهدید نرم همان براندازی خزنده و خاموش و آرام و تدریجی است .
تعریف لغوی امنیت :
امنیت در زبان فارسی به معنای در امان بودن از آسیب ها ، در پناه بودن ، نداشتن دلهره ونگرانی و ترس و ... است در ساده ترین تعریف امنیت یعنی دور بودن از خطراتی که علیه منافع مادی ( جان، مال ، سرزمین و ... ) و ارزش های معنوی ( دین ، فرهنگ ف اعتقادات و ... ) ما وجود دارد.
مفهومهای مرتبط با امنیت در فارسی کلاسیک با واژههای زِنهــار و زینهاری ادا میشددر فرهنگ انگلیسی آکسفورد، امنیت به معنای : «در حفظ بودن، فراغت از خطر یا اضطراب و تشویش» آمده است.در فرهنگ فارسی معین، امنیت به «ایمن شدن، در امان بودن و بی بیمی» معنا شده است(معین،1360: 157).در لغت نامه دهخدا،«امنیت» به معنای بی خوفی و امن بودن، بی بیمی، ایمنی، ایمن شدن و در امان بودن آمده است(دهخدا،2894).
برای افزایش امنیت اقداماتی چون حفاظت، حراست، کنترل، تقویت، تسلیح، مهار و بیمه انجام میشود و اگر فرد یا مجموعهای قصد کاهش امنیت فرد یا مجموعه دیگر را داشتهباشد از فرایندهایی چون تحریم، تضعیف، خلع سلاح، آسیبرسانی، تفرقهافکنی و تهدید استفاده میکند.
ابعاد امنیت
امنیت دارای دو بعد داخلی و خارجی است که با یکدیگر مرتبط هستند . در بعد داخلی تهدید های آشکار و پنهان در درون مرزها ناامنی بوجود می آورد از قبیل تهدیدات سیاسی ( شورش ، جدایی طلبی ، انقلاب ...) ، بحران های اقتصادی ، نظامی ( جنگ داخلی و ...) و آشوب های اجتماعی که هر کدام مردم را تحت فشار قرار می دهند. در بعد خارجی نیز امنیت می تواند از ناحیه مسائل سیاسی ، نظامی و اقتصادی (تحریم های اقتصادی ، تعرفه ها ...) تهدید شود.
امنیت میتوان به چند گروه تقسیم نمود:امنیت فردی: حالتی است که در آن فرد فارغ از ترس آسیب رسیدن به جان یا مال یا آبروی خود یا از دست دادن آنها زندگی کند.خانواده:هنگامی که خانواده و اعضای آن برای ایجاد رفاه و آسایش و امنیت شان از هر گونه مشکل و خطر بیندیشند و به حل هر چه سریع تر آن بپردازند.امنیت اجتماعی: حالت فراغت همگانی از تهدیدی است که کردار غیرقانونی دولت یا دستگاه یای فردی یا گروهی در تمامی یا بخشی از جامعه پدید آورد. در نظام حقوقی جدید، فرض بر این است که قانون، با تعریف و حدگذاری آزادیها و حقوق فرد و کیفر دادن کسانی که از آن حدود پافراتر گذشتهاندف امنیت فردی و اجتماعی را پاسبانی میکند.
امنیت انسانی:امنیت انسانی، دور بودن از همه تهدیدهایی است که بقای انسانی، زندگی روزمره و شخصیت او را به مخاطره می اندازد. تهدیدهایی از قبیل تخریب محیط زیست، نقض حقوق بشر، جرایم سازمان یافته، قاچاق مواد مخدر و تلاش مستمر برای مبارزه با این تهدیدها جزیی از فرایند امنیت انسانی است.» امنیت انسانی به محافظت مردم از خطرات جدی مربوط می شود که زندگی را تهدید می کنند.امنیت ملی: حالتی است که ملتی فارغ از تهدید از دست دادن تمام یا بخشی از جمعیت، دارایی، یا خاک خود به سر برد.
امروزه، کمابیش در همهٔ کشورها نوعی پلیس سیاسی یا امنیتی وجود دارد که مقصود از آن بنا بر فرض، جلوگیری از نفوذ عوامل محرک و ویرانگر و جاسوس به داخل کشور و سرکوبی کسانی که از راههای غیرقانونی تهدید کنندهی نظم سیاسی موجود به شمار میآیند. هرچه نظامی تمامیتخواهتر باشد قدرت پلیس سیاسی و شدت و خشونت آن در آن نظام بیشتر است. این گونه نظامهای سیاسی که مجالی برای مخالفت علنی و قانونی نمیگذارند، مخالفان یا دشمنان خود را همواره به نام «دشمنان امنیت ملی» یا نامهای دیگر سرکوب میکنند
مولفه های امنیت ملی
* حفظ جان مردم
* حفظ تمامیت ارضی
* حفظ سیستم اقتصادی و سیاسی (اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی)
* حفظ استقلال و حاکمیت کشور
امنیت بینالملل: حالتی است که در آن قدرتها در حالت تعادل و بدون دستیازی به قلمرو یکدیگر به سر برند و وضع موجود در خطر نیفتد. هرگاه یکی از قدرتها از محدودهخود پافراتر گذارد، از لحاظ قدرت (و یا قدرتهای) مخالف، امنیت بینالمللی «در خطر افتادهاست.امنیت اطلاعات یعنی حفاظت اطلاعات و سیستمهای اطلاعاتی از فعالیتهای غیرمجاز. این فعالیتها عبارتند از دسترسی، استفاده، افشاء، خواندن، نسخه برداری یا ضبط، خراب کردن، تغییر، دستکاری. امنیت فیزیکی حفاظت از پرسنل , اجزای سخت افزاری , برنامه ها , شبکه ها و داده ها از شرایط و رخدادهای فیزیکی می باشد که ممکن است باعث ایجاد آسیب جدی به یک سازمان یا موسسه یا آژانس شود . این امنیت فیزیکی شامل حفاظت از آتش و بلایای طبیعی , دستبرد , سرقت , خرابکاری و تروریسم نیز می شود .
امنیت سایبری: با ظهور فضای (دنیای) سایبری، کاربران یا همان شهروندان سایبری نیاز به احساس امنیت در فضای سایبری برای انجام امور خود دارند که این امنیت ابتدا با افزایش سطح آگاهی و دانش خود کاربران و سپس با کمک شرکتهای امنیتی و مراجع قانونی و پلیسهای سایبری فراهم میشود.امنیت منطقهای: هنگامی که یک کشور اطراف کشور دیگری را مورد حمله و تهاجم قرار میدهد در این صورت امنیت منطقهای آن کشور به هم خورده است
• امنیت اقتصادی ،امنیت فرهنگی ،امنیت روانی،امنیت ملی،امنیت فرامحلی،امنیت شهری
کارکرد روابط عمومی درتقویت فرهنگ مقابله با تهدید و کمک به ایجاد امنیت
جامعه برای وصول به کارآمدی نیازمند تعامل بین تشکل های مردمی و دولت است و از سوی دیگر انبوه مخاطبان مردمی هر روز نیاز به پاسخگویی داشته و سوالات جدیدی را در خصوص عملکرد سازمان ها و تشکیلات اداری مطرح می سازند.برقراری پیوند میان دولت وملت به عنوان یکی از وظایف روابط عمومی در عصر جهانی شدن قدری متفاوت از گذشته است، گسترش شبکه های اطلاع رسانی ضرورت شفاف سازی در عملکردها رابیشتر نمایان می سازد و از سوی دیگر دستگاه های اداری برای حفظ و استمرار بقای خود در شرایط حساس و پر رقیب نیازمند مشارکت، همفکری و همیاری توده های مردمی برای پیشبرد اهداف خود هستند.
روابط عمومی در عصر جهانی شدن نه تنها باید جوابگوی سوالات و مسایل ایجاد شده قبلی باشد، بلکه بایستی توان برآورد تغییرات آینده و بلند نظری متناسب در راه کارهای آتی را نیز برای سازمان متبوع خود با بهره گیری از امکانات متعدد فراهم سازد.
نقش هدایت گرانه روابط عمومی در همسو کردن افکار عمومی با اهداف سازمان می تواند از چالش ها و بحران ها جلوگیری کند و طبیعی است که این مهم جز از طریق دریافت بازخورد ادعا وانعکاس آن به مدیریت عالی سازمان جهت تصمیم گیری و برنامه ریزی حاصل نمی شود. بهره گیری از فناوری اطلاعات در حوزه روابط عمومی به عنوان ابزارهایی است که جهت اثر بخشی در تسریع انجام امور و جلوگیری از مخاطرات باید به آن توجه جدی شود.
عصر حاضر در حقیقت عصر بی حوصلگی در دریافت اطلاعات است، اگر روابط عمومی هادر انجام این امر خطیرکوتاهی ورزند، مطبو عات و سایر مخاطبان اطلاعات خود را از سایر مبادی دریافت خواهند کرد.امروزه رشد سریع شبکه های ارتباطاتی و افزایش دانش و آگاهی عمومی ایجاب می کند که افراد جامعه که افراد جامعه در اداره امور نقش و دخالت داشته باشند و دولت ها نیز بر اساس رویه های دمکراتیک تلاش دارند بستر مشارکت مردم در این زمینه را فراهم سازند .
یکی از نهادهایی که به مشارکت مدنی مردم در تصمیم گیری ها کمک شایسته خواهد کرد، روابط عمومی است.عملکرد اثر بخشی و کارآیی دولت ها نیازمند جدیت وتوجه به موضوع پاسخگویی به خواست های عمومی جامعه است. شناخت نیازها و ضروت پاسخگویی و تقویت آن در مجموعه مدیریت و با توجه به این که دولت در عصر جهانی شدن بیشتر به یک نهاد خدمتی گرایش دارد و در حقیقت قدرت خود را از طریق دمکراسی اعمال می کند، بنابراین تقویت ساختارهای دمکراتیک و پیوندهای اجتماعی میان مردم و دولت ضرورتی اجتناب ناپذیر است .به همین دلیل ارایه گزارش های لازم از عملکرد بخش های مختلف دولت توسط روابط عمومی به شفاف سازی جریان اطلاعات میان دولت و مردم کمک کرده و با برقراری ارتباط لازم میان دولت و مملت امکان گسترش خدمات عمومی و بهره گیری از مشارکت مردم در تحقق اهداف سازمانی بیشتر میسر خواهد شد.
روابط عمومی در جهانی که هم به سمت باز شدن از نظر سیستماتیک می رود و هم با مهارت و تیز بینی تاثیر گذاری می کند، نیازمند این است که علاوه بر تولید اطلاعات به اطلاع رسانی آن چنان مبادرت نماید که حوزه ای امن برای سازمان و تشکیلات خود به ارمغان آورد. امروزه و در عصر در جهانی شدن چه بخواهیم و چه نخواهیم بقای سازمان ها ونهادها در گرو تایید مردم است، بنابراین ضرورت ایجاب می کند که روابط عمومی جهت تایید اهداف سازمانی خود به افکار عمومی با دیده احترام بنگرد تا با جلب رضایت مخاطبان به اهداف خود دست یابد و در حقیقت می توان گفت بازتاب های مردمی سرلوحه اهداف و سیاست گذاری های موسسه است و طبیعی است عرصه رقابت در میان سازمان های اقتصادی کار روابط عمومی را در هدف گیری مخاطبان و کارزارهای تبلیغاتی و تحلیل درست اوضاع بیشتر از گذشته دشوار می سازد.
باید گفت روابط عمومی در عصر جهانی شدن بایستی موازنه ای میان اطلاعات وارتباطات فراهم سازد و در حقیقت می توان گفت روابط عمومی در دنیای جدید و عصر جهانی شدن بایستی این درک را در مجموعه سازمانی ایجاد نماید که این عصر فرصتی است که در آن ارتباطات مبنای امنیت و ثبات هستند. بنابراین یکی از نیازهای اساسی واحدهای روابط عمومی ، دسترسی ، طبقه بندی ، پردازش و انتشار مناسب اطلاعات از طریق رسانه های جمعی و دیگر ابزارهای اطلاع رسانی برای افزایش آگاهی و اثر بخشی بر روی مخاطبان یک مجموعه سازمانی است و آنچه در حال حاضر در فرایند اطلاع رسانی به مخاطبان از اهمیت بسزایی برخوردار شده است ضرورت آشنایی دست اندرکاران روابط عمومی ها با مدیریت اصولی انتشار و توزیع اطلاعات است .
چرا که هم اکنون به مدد توسعه تکنولوژی های توین ارتباطی و اطلاعاتی نظیر اینترنت و... شاهد انبوه بمبارانی از اطلاعات و داده هایی هستیم که به تعبیری اضافه بار اطلاعاتی را ایجاد کرده اند که اگر به درستی اطلاعات موجود مدیریت نشود نه تنها اثربخش و آگاهی رسانی نخواهد بود بلکه جنبه تخریبی و سردرگمی و گمراهی مخاطبان را فراهم خواهد آورد. بنابراین ، طبقه بندی ، حذف اطلاعات زاید و پردازش مناسب و استفاده از ابزار مناسب انتقال اطلاعات می تواند یکی از ماموریت های مهم روابط عمومی را که اطلاع رسانی صحیح و اثر بخش به مخاطبان درون و برون سازمانی است با موفقیت روبروکند .
نتیجه گیری:
1) کوچکترین سطح امنیت فری یا جسمی و بزرگترین آن امنیت جهانی است. اما مهمترین آنها امنیت ملی است.
2) بنا به گفته روا شناسان بزرگی همچون مازلو ، پس از نیاز های فیزیولوژیک ، امنیت ، اساسی ترین نیاز انسان است . انسان برای رسیدن به اهداف والای انسانی و پیشرف تحقیقات خویش به آرامش و امنیت نیاز دارد
3) توسعه و تکامل جامعه ، شکوفایی استعداد ها ، توسعه اجتماعی ، خلاقیت و فعالیت های مؤثر در جامعه نیز به امنیت نیازمندند ؛ به عبارت دیگر بدون امنیت نمی توان رشد مؤثری را در جامعه انتظار داشت.
4) آحاد مردم و مسئولان در تأمین امنیت نقش اساسی دارند. ناامنی ممکن است زاییده عدم توجه فرد ، جامعه یا مسئولان امور باشد و به طور قطع با وجود ناامنی ، افرادی نیز وجود خواهند داشت که از این بستر سوء استفاده کنند و به آن دامن بزنند.
5) شناخت امنیت و مؤلفه های آن ، به فرد و جامعه کمک می کند که با ریشه های بروز ناامنی به طور مؤثر مبارزه کنند.
6) ناامنی می تواند در خانواده ، جامعه ، منطقه جغرافیایی یا در سطح بین المللی اتفاق بیفتد. فوت یکی از اعضای خانواده، شیوع مواد مخدر در جامعه، در گیری های نظامی در یک منطقه ، آلودگی محیط زیست و هزاران ناامنی دیگر از مصادیق ناامنی در خانواده ، جامعه ، منطقه و سطح بین المللی هستند.
7) وجود یک نوع ناامنی موجب بروز ناامنی در زمینه های دیگر خواهد شد . مثلاً ناامنی اقتصادی حتماً ناامنی فرهنگی و اجتماعی را بدنبال خواهد داشت.ثروت در بیشتر مواقع بعنوان یک پدیده اقتصادی زمینه های موفقیت در جامعه را افزایش می دهد و مصرف مواد مخدر موجب بروز ناهنجاری های اقتصادی می شود .
8) در عصر حاضر تهاجم نظامی دیگر جایگاهی ندارد چون ضرر آن بیشتر از منفعت آن است. یعنی کشته شدن نیروهای دو طرف ، از بین رفتن امکانات نظامی ، از بین رفتن تاسیسات ، شهر و ... غیر منطقی است . هم اکنون اکثر کشور ها به این اعتقاد دارند که اگر بخواهند در کشوری نفوذ کنند باید جنگ نرم یعنی تهدید و تهاجم به فرهنگ و ارزشها را نشانه بگیرند و نوک این پیکان هم به سوی نوجوانان و جوانان است. چرا که با این کار اراده و اعتقادات و افکار افراد گرفته می شود و مردم بدون هیچ درگیری تسلیم خواست های کشور های بیگانه می شوند.
9) بنابراین تهدید نرم، امروزه مؤثرترین، کارامدترین و کمهزینهترین و در عین حال خطرناکترین و پیچیدهترین نوع تهدید علیه امنیت ملی یک کشور است، چون میتوان با کمترین هزینه با حذف لشکرکشی و از بین بردن مقاومتهای فیزیکی به هدف رسید؛ زیرا با عواطف، احساسات، فکر و اندیشه و باور و ارزشها و آرمانهای یک ملت و نظام سیاسی ارتباط دارد. ابعاد این جنگ و تهدید، گستردهتر و مخربتر است زیرا دین، فکر و آرمان ملتها را آماج تهاجم خود قرار میدهد. تهدید نرم به روحیه، به عنوان یکی از عوامل قدرت ملی خدشه وارد میکند، عزم و اراده ملت را از بین میبرد، مقاومت و دفاع از آرمان و سیاستهای نظام را تضعیف میکند. فروپاشی روانی یک ملت میتواند مقدمهای برای فروپاشی سیاسیـامنیتی و ساختارهای آن باشد.
10) آرامش سیاسی اجتماعی نمیتواند بدون امنیت فکری و فرهنگی یا ذهنی و روانی بوجود آمده و یا پایدار بماند. از نظر روانشناختی حرکات بیرونی و فیزیکی انسان منبعث و مبتنی است بر حرکات درونی که همان اندیشه و فکر اوست. بنابراین آشفتگی فکری و درونی نمیتواند نمودی جز بینظمی بیرونی داشته باشد و از این رو حفظ نظام فکری و فرهنگی آدمیان و انسجام آن مقدم بر ایجاد نظم اجتماعی آنان است.
|