شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- رسانه بودن، به معنای دانای کل بودن نیست. اینکه چون ما اهل رسانه هستیم، بیشتر میدانیم هم باور غلطی است. ما اجازه نداریم که شبیه به یک استاد فرهیخته و آگاه به همهچیز با نگاهی از بالا به مخاطب نگاه کنیم و مخاطب را به دلیل ناآگاهی و بیدانشی، مورد سرزنش، تحقیر یا خداینکرده توهین قرار دهیم. تحقیر مخاطب، بیاحترامی به مخاطب، به معنای تحقیر خود و بیاحترامی به خود است.
وقتی در یک برنامه تلویزیونی یا یک برنامه رادیویی یا گزارش یک نشست و یک گفتوگو، با موضعی دانای کل، اخلاق را رعایت نکنیم، سوژه را با تحقیر و توهین مواجه کنیم و احترام و اخلاق را نگه نداریم، یعنی جایگاه رسانه را نمیشناسیم و مهمتر از همه به خود و به رسانهای که در اختیار ما است، احترام نگذاشتهایم. بیاحترامی و تحقیر مخاطب، باعث فراری دادن او میشود.
شرط اول، رعایت حرمت و احترام است تا هم احترام خود را حفظ کنیم، هم احترام رسانه را و هم مخاطب را دچار دلزدگی نکنیم. رعایت اخلاق مهمترین وظیفه ما است، چون ما وظیفه داریم که مخاطب را از آن خود کنیم. بیننده، شنونده و خواننده ما، زمانی با ما همراه میشود و زمانی به کار ما احترام میگذارد و توجه میکند که احساس تحقیر و توهین نکند. اگر با نگاهی از بالا یا نگاهی سرشار از تکبر و برتردانی خود، با مخاطب مواجه شویم و بخواهیم او را در سطحی پایینتر ببینیم، با همین نگاه او را پس میزنیم و فراری میدهیم.
در دنیایی که رسانهها فراگیر هستند و دسترسی آزاد، هیچ مخاطب به پای برنامهای نمینشیند که به او توهین کند، هیچ مخاطبی مطلب و گزارشی را نمیخواند که احساس ناآگاهی و نادانی به او تلقین کند.
در شرایطی که رسانههای رسمی، چه مطبوعات و چه صدا و سیما با بحران مخاطب روبه رو هستند، لزوم رعایت اخلاق و احترام یکی از مهمترین نکاتی است که اهالی رسانه باید به آن آگاه باشند و آن را لحاظ کنند.
ما باید دیده شویم، خوانده شویم، شنیده شویم و این تصور غلطی است که با بیاحترامی و زیرپاگذاشتن اصول اخلاقی و حرفهای میشود مخاطب داشت و مخاطب را نگه داشت. مخاطب محترم است و نگاه محترمانه به مخاطب یک اصل. به جز این، هر رفتاری نه در شأن رسانه است و نه در شأن مخاطبانی که حق دارند اعتماد کنند و بخواهند که محترم شمرده شوند. خطا است اگر راه دیگری برویم و اگر انتخاب دیگری داشته باشیم و در شرایطی که با بحران مخاطب روبه رو هستیم بخواهیم با زیر پا گذاشتن اصل و اصول اولیه رفتار حرفهای، از مسیری اشتباه، مخاطب را درگیر کنیم و در نهایت بیش از پیش از رسانه گریزانش کنیم.
منبع: اعتماد
|