مقدمه

شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- اینکه شرکت ‏ها چگونه عمل می کنند و چگونه به آنها گزارش ارائه شده و در نتیجه دیدگاه گروه‏ های اجتماعی نسبت به آنها چگونه است، احتمالا یکی از مهمترین عوامل در اعمال سیاست ‏های مدیریتی در فرایند کسب شهرت و وجه اجتماعی محسوب می ‏شود.

به راستی مسئولیت اجتماعی شرکت چیست؟ چرا شرکت‏ ها باید به مسئولیت ‏های اجتماعی خود توجه کنند؟ آنها چگونه مسئولیت ‏های خود را به خوبی و به شکلی موثر انجام می دهند؟ شرکت ‏ها به هنگام اجرای برنامه ‏های مربوط به مسئولیت ‏های اجتماعی خود چه مسائل اخلاقی را باید رعایت کنند؟ بحث و تبادل نظر در خصوص پرسش ‏های مذکور، پایه و اساس این مقاله را تشکیل می ‏دهد.

مسئولیت اجتماعی شرکت ‏ها

مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها، به روش‌هایی گفته می‌شود که مبتنی بر ارزش‌های اخلاقی و احترام به کارکنان، جامعه و محیط‌زیست باشد. مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها به این منظور برنامه‌ریزی می‌شود که برای جامعه به طورکلی و برای سهامداران به‌طور خاص، حامل ارزش پایدار باشد. حوزه مربوط به روش یا رویه کسب‌وکار دربرگیرنده یکی از پویاترین و چالش‌پذیرترین موضوع‌هایی است که امروز رهبران شرکت‌ها با آن روبه‌رو هستند. شرایط امروز جهان و فضاهای جدید کسب‌وکار ایجاب می‌کند تا رهبران و مدیران سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ که در بازارهای جهانـی یا بازارهای درحال جهانی شدن نقش فعال و موثر دارند، تمام تلاش خود را متوجه ایجاد ارزش برای تمامی ذی‌نفعان خود کنند و نوعی تعادل میان بخش‌های اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی کسب‌وکارشان ایجاد کنند.

شرکت ها و سازمان ها با سرمایه گذاری در حوزه مسئولیت اجتماعی هم به جامعه سود می رسانند و هم خودشان نیز از این رهگذر سود می برند؛ یک روابط سودمند متقابل میان شرکت و جامعه که انعکاس دهنده انتظارات ذینفعان و اعتماد و اعتبار شرکت و سازمان است.

لذا مدیران شرکت ها و سازمان ها درک می کنند که مسئولیت شان فراتر از امور خیریه می باشد. در حالی که از شرکت ها انتظار نوع دوستی و امور خیریه می رود اما این به تنهایی انتظارات ذینفعان را در حوزه مسئولیت اجتماعی برآورده نمی سازد؛ بر این اساس تعریف مسئولیت اجتماعی فراتر از انسان دوستی و پیروی از قانون است.

تحقیقات متعددی به آثار مثبت رعایت مسئولیت اجتماعی بر عملکرد و موفقیت سازمان‌ها پرداخته‌اند و این تحقیقات به موارد زیر اشاره می‌کنند:
* افزایش مشروعیت سازمان و اقدامات آن
* التزام اخلاقی در توجه به اهمیت ذی‌نفعان
* افزایش درآمد، سودآوری و بهبود مزیت رقابتی
* کاهش هزینه‌های ناشی از کنترل
* بهبود روابط، افزایش جو تفاهم و کاهش تعارضات
* افزایش تعهد و مسئولیت‌پذیری بیشتر کارکنان
 

مسئولیت اجتماعی در مفهوم نوین را می‌توان به اشکال زیر تعریف کرد:
- برنامه و ابزاری است برای گفتمان دربخش اقتصاد، سیاست و جامعه با هدف ایجاد ارتقای اعتماد عمومی به سرمایه‌گذاران و بنگاه‌های اقتصادی آنان.
- مسئولیت اجتماعی روشی است در مدیریت اقتصادی برای توانمندکردن بنگاه و ایجاد رشد و توسعه پایدار در سه بعد اقتصاد، محیط‌زیست و اجتماع.
- مسئولیت اجتماعی ایجاد فرصت برای بنگاه‌های اقتصادی است که مطالبی را که برای آنها از درجه اهمیت زیادی برخوردار است در جامعه مطرح کنند.
- مسئولیت اجتماعی باعث ایجاد باور در بنگاه‌ها می‌شود که خود را عضوی مسئول در جامعه بدانند.
- مسئولیت اجتماعی جا انداختن این مبحث در اقتصاد سیاسی برای ایجاد یک بازار جهانی است.
- مسئولیت اجتماعی به مفهوم ارتباطی پویا و پایدار بین بخش‌های اقتصادی و سیاسی جامعه است.
 

تأثیر مسئولیت اجتماعی بر عملکرد شرکت‌ها
بیش از سه دهه است که محققان زیادی به دنبال بررسی رابطه میان مسئولیت اجتماعی بنگاه و عملکرد مالی شرکت‌ها بوده‌اند و توانسته‌اند در این میان به نتایج بسیار مثبتی نیز دست یابند. این بهبود، منجر به کاهش هزینه و افزایش درآمد شرکت‌ها می‌شود. از منظر هزینه، روابط شرکت بهبود یافته و میان دو طرف معامله اعتمادسازی می‌شود. از بعد درآمدی، روابط میان ذی نفعان شرکت بهبود یافته و فرصت‌های سرمایه‌گذاری و استفاده از قیمت‌های ترجیحی مهیا می‌شود.

همچنین تصویر ضعیف مسئولیت اجتماعی می‌تواند بر سهم فروش شرکت مؤثر باشد که نهایتاً تأثیر منفی آن بر عملکرد مالی شرکت خواهد بود. پیمایش جهانی مؤسسه مک‌کنزی نشان می‌دهد که حدود 76 درصد از مدیران اجرایی شرکت‌ها بر این باورند که مسئولیت اجتماعی بنگاه‌های اقتصادی به‌طور مؤثری در ارزش بلندمدت سهامداران آنان مؤثر بوده و 55 درصد مدیران اجرایی با این گفته موافق بوده‌اند که مسئولیت اجتماعی بنگاه به طور مؤثری به ایجاد شهرت پایدار شرکت‌های‌شان کمک کرده است.

تحقیقات نشان می‌دهد که مسئولیت اجتماعی بنگاه بر رضایت مشتریان آنان نیز تأثیر داشته که این خود یکی از عوامل موفقیت سازمان‌هاست که می‌تواند منجر به شهرت بیشتر شرکت شده و به‌نوعی تبلیغات افواهی را برای شرکت در برداشته باشد. محققان مصرانه از مدیران می‌خواهند که در فعالیت‌های مسئولیت اجتماعی مشارکت کنند که این مسئله به درک خریداران‌شان کمک خواهد کرد.

یک ضرب‌المثل قدیمی چینی می‌گوید «کارهای خوب انجام بده و اجازه نده که دیگران در جریان آن قرار گیرند.» هرچند این ضرب‌المثل عکس آن چیزی است که امروزه به مدیران بنگاه‌های اقتصادی پیشنهاد می‌شود. واکنش مستقیم مصرف‌کنندگان کالاها و خدمات به محرک‌های مسئولیت اجتماعی بنگاه همچون واکنش‌هایی نیست که به فعالیت‌های ترفیعی و ترویجی (همچون تبلیغات) شرکت‌ها نشان می‌دهند.

تفاوت مهم میان محرک‌های مسئولیت اجتماعی بنگاه و فعالیت‌هایی همچون تبلیغات، در این است که مصرف‌کنندگان خودشان از محرک‌های مسئولیت اجتماعی بنگاه برداشت کرده و پیام مستقیمی از طرف شرکت دریافت نمی‌کنند و این نکته جالب توجه است که تأثیر مسئولیت اجتماعی بنگاه بر پیامدهای داخلی همچون آگاهی مصرف‌کننده، بیشتر از پیامدهای خارجی آن همچون قصد خرید است.

این حقیقت که مسئولیت اجتماعی یک اولویت غیر قابل اجتناب برای مدیران کسب و کار و بنگاه‌هاست، بر کسی پوشیده نیست. از سویی مشاهده می‌شود که برندها در کسب و کارها و بازارها به میزان بی‌سابقه‌ای در حال سرمایه‌گذاری هستند. لازم به ذکر است که عملکرد یک برند عبارت‌است از عملکرد مالی که به‌ واسطه درک برند توسط خریداران به‌دست می‌آید. تحقیقات زیادی به طور کاربردی رابطه میان مسئولیت اجتماعی و شهرت شرکت و همچنین میان مسئولیت اجتماعی و ارزش برند را ثابت کرده‌اند.

محرک‌های مسئولیت اجتماعی بنگاه به یک شرکت کمک می‌کنند محصولات و خدماتش را به واسطه ایجاد تصویر نام مثبت تجاری و حفاظت از شهرت شرکت متمایز سازد. این نگرش، مسئولیت اجتماعی بنگاه را به عنوان عنصری جدایی ناپذیر از استراتژی‌های تمایز شرکتی و شکلی از سرمایه استراتژیک، همچون تحقیق و توسعه و تبلیغات می‌شناسد. بسیاری از تحقیقات در حوزه بازارهای مصرفی مشخص می‌کنند که مسئولیت اجتماعی بنگاه‌ها و شهرت آنها، ادراکات مثبت برند و محصولات شرکت را برمی‌انگیزاند و براین اساس، شانس موفقیت این شرکت‌ها بیشتر خواهد بود.

ارتباطات در حوزه مسئولیت اجتماعی بنگاه‌ها تنها به دلیل افزایش تعداد موارد مربوط به قصد خرید نیست، بلکه این مورد مربوط به ارزیابی مردم نسبت به شرکت و برند، عرضه محصولات جدید، عرضه سایر محصولات موجود در سبد محصولات شرکت نیز می‌شود. مسئولیت اجتماعی می‌تواند منجر به پاسخ‌های بهتر بازار به شرکت، افزایش وفاداری و رفتارهای حمایتی شود. (فرصت امروز)

چرا سازمان‏ ها باید به مسئولیت‏ های اجتماعی خود توجه کنند؟
"فریدمن" معتقد است که شالوده و زیربنای یک جامعه آزاد و مترقی وقتی مستحکم خواهد بود که مسئولان موسسات تجاری و اصناف به جای گرایش به کسب سود هرچه بیشتر برای سهامداران خود به مسئولیت‏ های اجتماعی خود بیندیشند. (فریدمن – 1962). اگرچه، "دیویس" (Davis – 1962) بر این باور است که عدم توجه به مسئولیت اجتماعی یا حس «بی مسئولیتی»، با عدم برخورداری از قدرت یا «ناتوانی» برابر است. اگر سازمان ‏ها تمایل دارند که در یک جامعه ائتلافی و پلورالیستی به جایگاه قدرتمندی دست یابند، باید پذیرای مسئولیت های اجتماعی خود باشند. دلایل دیگری نیز وجود دارد که موسسات تجاری باید به مسئولیت‏ های اجتماعی خود بسیار بها دهند ازجمله دستیابی به حُسن شهرت و وجهه اجتماعی. «حس مسئولیت اجتماعی» بهترین روش و بهترین عامل در جلوگیری از دخالت‏ های دولت در امور اجرایی موسسات تجاری بوده، بدیهی است افکار عمومی نیز به نفع اینگونه موسسات خواهد بود. بیایید به هریک از این دلایل بهتر و دقیق تر بپردازیم:

1. پلورالیسم (حکومت ائتلافی)
ما در یک جامعه پلورالیستی زندگی می کنیم که در آن گروه‏ های مختلف زندگی می کنند و قدرت و مسئولیت بین افراد تقسیم می‏شود. هر موسسه تجاری از قدرت معینی برخوردار است و در قبال سهامداران و کارکنان خود مسئول است و این گروه ‏ها (سهامدارن و کارکنان) نیز به نوبه خود در قبال موسسه تجاری مسئول هستند، مسئولیتی که از قدرت تاثیرگذاری آنان بر موسسه ناشی می‏ شود. این مسئولیت آمیخته با قدرت را می ‏توان مسئولیت اجتماعی موسسه تجاری تشریح کرد که میزان مسئولیت با میزان قدرت موسسه در ارتباط است. نگرش از این دیدگاه به مسئولیت اجتماعی، به ارائه تصویری روشنی از تعهدات اجتماعی کمک می‏ کند.

2. شهرت
شهرت شرکت را می ‏توان در میزان باور مردم نسبت به آن سنجید که این باور از تجربیات شخصی یا گفته ‏ها و شنیده ‏های سایرین در خصوص کالا و خدمات ارائه شده از سوی موسسه تجاری مورد نظر به دست می آید. البته در این میان نباید رفتار کارکنان شرکت را نسبت به مشتری یا مشتریان از نظر دور داشت. بنابراین یک سازمان ممکن است به دلیل سرعت در ارائه خدمات، کیفیت خوب محصولات و رفتار مناسب و شایسته با مشتریان ارتباط صادقانه با سهامداران خود از حُسن شهرت برخوردار باشد. شرکت‏ ها ممکن است به خوبی یا بدی مشهور باشند یا اصلا مشهور نباشند، زیرا مردم آنها را خوب نمی شناسند.
حسن شهرت باید به دست آید. در پژوهشی که از سوی دانشگاه "لوبورو" (Loughborough) برای مجله "اکونومیست" (Economist) در سال 1991 صورت گرفت، از 1800 تاجر بریتانیایی این پرسش به عمل آمد که در دستیابی به حسن شهرت چه عوامل کیفی تاثیرگذار هستند. آنها در پاسخ فهرست زیر را ارائه دادند که حاوی عناصر مسئولیت اجتماعی و محیطی است. (هریسون [Harrison] – 1995).
 
مسئولیت اجتماعی و محیطی؛
کیفیت مدیریت؛
موقعیت مالی؛
کیفیت کالا و خدمات؛
ارزش سرمایه گذاری بلندمدت؛
ظرفیت و توان بدعت و نوآوری؛
کیفیت بازاریابی؛
توان جذب استعداد‏های درخشان و استفاده از آنان.

"مارکس" و "اسپنسر" از جمله شرکت هایی بود که احساس می کرد از بهترین حسن شهرت برخوردار است. M & S خصوصا به خاطر اکتساب شیوه ای که به واسطه آن توانست نام خود را به عنوان یک تولید کننده خوب پوشاک و محصولات غذایی و ارائه دهنده خدمات مالی به جهانیان معرفی کند، مورد تحسین قرار گرفت. اعتماد مصرف کنندگان به این شرکت دلیل شهرت نیکوی آن بوده است.
در پژوهشی که در سال 1993 در بین رهبران افکار و اندیشه در شهر لندن به عمل آمد، شش کیفیت برتر یک موسسه تجاری ایده آل که نشانگر حس مسئولیت اجتماعی آن است، به قرار زیر اعلام شد:
 
برخورداری از استانداردهای بالای ارزش ‏های اخلاقی صنفی؛
کارکنان خوب؛
توجه به مسائل آموزشی؛
توجه به برخورداری از فرصت ‏های و موقعیت ‏های مناسب به طور مساوی؛
سرمایه گذاری در پژوهش و توسعه؛
احترام به توزیع اجتماعی.

3. اجتناب از دخالت
«کمیسیون رسیدگی به شکایات مطبوعاتی» (P.C.C) از تمامی امکانات بهره می گیرد تا نشان دهد که می ‏توان صنعت مطبوعات را سر و سامان بخشید و به این ترتیب نیازی به دخالت دولت در امور مطبوعاتی و فعالیت‏ های مرتبط نیست. از سال 1993، مطبوعات مجبور بودند نگران تهدیدی باشند که از سوی لایحه “Privacy” مطبوعات متوجه آنها بود، اهرمی که از قدرت تحمیل جریمه و سایر محدودیت‏ ها برخوردار بود. «کمیسیون رسیدگی به شکایات مطبوعاتی» تاکنون توانسته است با ایجاد این اطمینان که به امور مطبوعاتی اشراف کامل دارد، از تحمیل اینگونه محدودیت ‏ها جلوگیری به عمل آورد. کمیسیون مذکور هدایت امور را با صنعت تبلیغات آغاز کرد و صنعت مذکور به نوبه خود توانست از تبعیت از قوانین ایستای سال‏ های 1970 خودداری کند. امور تبلیغاتی این مرکز را می‏توان به سه بخش زیر تقسیم کرد:
 
تمامی تبلیغات باید قانونی، بی نقص، حقیقی و صادقانه باشد؛
تمامی تبلیغات باید با احساس مسئولیت نسبت به مصرف کننده و جامعه همراه باشد؛
تمامی تبلیغات باید با اصول رقابت سالم که عموما در موسسات تجاری پذیرفته شده است هماهنگی و همخوانی داشته باشد و

اگرچه، همانگونه که رئیس سازمان استانداردهای تبلیغات بیان کرد بین صنعت تبلیغات و مطبوعات به نوعی تنش وجود دارد، او طی سخنرانی خود در جلسه مربوط به ارائه گزارش سالانه مربوط به سال 4-1993 گفت که بعضی از رسانه‏ های گروهی تمایلی به چاپ آگهی ‏های تبلیغاتی را داشتند که نباید چاپ می‏شد. جای بسی تاسف است که اگر میل به نقض قوانین در بعضی از مناطق ارزش ‏های کل سازمان یا صنعتی را زیر سئوال برد که از سیستم منظم و پیشرفته ای برخوردار است و یا اینکه نام نیکوی آن را خدشه دار سازد.

4. خواسته ‏های افکار عمومی
در بررسی مبحث مدیریت امور، یک شرکت منافع خود را به گونه ای که با منافع عموم مرتبط باشد، به تصویر می کشد و به بیان این نکته می پردازد که مسائل آتی چگونه بر منافع و شهرت یا وجهه شرکت تاثیر می گذارند.
اگرچه، گاهی اوقات، ممکن است که گروه ‏های اجتماعی رفتار یک موسسه تجاری را به عنوان یک موضوع مورد توجه قرار دهند. بنابراین، شرکت ‏ها باید به عکس العمل افکار عمومی در قبال نحوه عملکرد خود توجه داشته باشند. برای شرکت‏ های چند ملیتی مانند "نستله" (Nestle) و "شل" (Shell)، این مسئله می‏تواند از اهمیت ویژه ای برخوردار باشد.
شرکت نفتی "شل" (Shell) تاثیر افکار عمومی را به قدر کافی تجربه کرده است (خرید فراورده ‏های نفتی شرکت شل دوبار در یک سال به دلایل مختلف بایکوت شد) اولین مورد طرح انهدام سکوی نفتی "برنت اسپار" (Brent Spar) در آب های دریای شمال بود. شرکت "شل" می خواست سکوی نفتی "برنت اسپار" را در اعماق آب غرق کند که نتیجه کار به شکست منتهی شد. گروه «صلح سبز» گروهی که در راستای حفظ محیط زیست فعالیت می‏ کند، طی یک رشته عملیات حساب شده به کمک رسانه ‏های گروهی مردم را از اثرات سوء غرق سکوی نفتی آگاه کردند و در نهایت شرکت "شل" مجبور شد تا "برنت اسپار" را به نروژ انتقال دهد تا کار انهدام سکو در زمین صورت گیرد. اگرچه در نهایت مشخص شد که "شل" روش مناسبی را بر انهدام سکوی "برنت اسپار" (غرق ساختن در اعماق آب) انتخاب کرده بود، اما به دلیل بایکوت شدن خرید محصولات این شرکت در آلمان و سایر کشورهای اروپایی، ظاهرا مجبور به پذیرش افکار عمومی ‏شد.

5. مشتری اخلاقی
توجه به «مشتری اخلاقی» در طی ده سال گذشته روند رو به رشدی را داشته است. اصلی که بر اساس آن مشتری ترجیح می‏ دهد که به محیط یا به جامعه در کل آسیب نرساند. این گزارش باعث گسترش هرچه بیشتر ارتباطات دوستانه در فرایند تولید و رشد مسائل اخلاقی در سرمایه گذاری شده است. رشدی بی سابقه در تولید کالاهایی وجود داشته است که تولیدکنندگان آنها تلاش کردند تا نمودی دوستانه به محصولات خود از پودر لباسشویی تا حشره کش متغیر است، ببخشند.
"بادی شاپ" از جمله موسسات تجاری است که در بازار شلوغ لوازم آرایشی به نمایش درآوردن توجه خاص شرکت به مسئولیت‏ های اجتماعی آن جایگاه ثابتی را به دست آورد.
در سال 1990، ما شاهد حضور متخصصان امور اخلاقی در امر تجارت در زمینه آموزش مدیریت بودیم. سمیناری نیز اخیرا در زمینه کاربرد ارزش ‏های صنفی برای جلب مشتری اخلاقی، حفظ و ارضاء خواسته‏ های موردنظر وی با مشارکت در تحول و توسعه شیوه ای مناسب آمیخته با روح مسئولیت پذیری برگزار شد. راهکار مذکور در پی آن است تا به این پرسش پاسخ دهد که: چگونه موسسه تجاری انتظارات اخلاقی مصرف کننده یا مشتری را برآورده می سازد؟

6. تاییدیه ای برای فعالیت
"دیویس" (Davis) می گوید که «کسانی که در قبال قدرت در اختیار، احساس مسئولیت نمی کنند، در نهایت قدرت خود را از دست می دهند.» (دیویس و بلوم استروم [Blomstrom] – 1966). «انجمن روابط عمومی آمریکا» در این خصوص مورد مشابهی را بیان می ‏کند: «موفقیت تجاری تنها وقتی به دست می آید که محیط از فعالیت‏ های به عمل آمده حمایت کند.» (انجمن روابط عمومی آمریکا – 1994).
رفتارهای فردی : مشتری، کارپردازان، مصرف کنندگان، کارکنان، سرمایه گذاران و جامعه
 

مسئولیت اجتماعی و پاسخگویی
جهانی شدن کسب و کار و ارتباطات بدان معنی است که فعالیت های شرکت ها بر کسی پوشیده نمی ماند. همچنین ذینفعان به طور معمول به تاثیرات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی فعالیت های شرکت های بزرگ توجه دارند.
شاید عملکرد زیست محیطی یکی از برجسته ترین کانون های اقدامات مسئولیت اجتماعی است. نشت نفت اکسون والدز در سال 1989 در آلاسکا یکی از این نمونه هاست که گروه های طرفدار محیط زیست را گردهم آورد. در برابر این فشارها و واکنش ها، شرکت ها، سیاست هایی را در مورد مدیریت منابع طبیعی و حفاظت از محیط زیست تنظیم کردند.
بر این اساس، مدیران اجرایی با استفاده از مانورهای زیست محیطی، حس انسان دوستی و امور خیریه به منظور جلا دادن به اعتبار شرکت ها و بهبود روابط استفاده می کنند. امروزه، مقبولیت و مشروعیت، موضوعاتی هستند که سازمان ها و شرکت ها برای تعامل با جامعه و مشتریان به آن نیاز دارند. با این حال شرکت هایی که مسئولیت اجتماعی را جدی تر می گیرند و آن را به شکل گسترده تر تعریف نموده و برای اقدامات خود موقعیت تجاری ایجاد می کنند می توانند بر فشارهای درون و برون شرکت غلبه نمایند.

ارزیابی سطح اهمیت مدیران به مقوله مسئولیت اجتماعی
مدیران اولویت بسیار بالایی برای مسئولیت اجتماعی قائل هستند و از آنجا که بحران های مالی، اعتماد عمومی به شرکت ها را به پایین ترین میزان خود در تاریخ کاهش داده است، توانایی نشان دادن مسئولیت اجتماعی معنادار، به نیازی حیاتی در مدیریت اجرایی تبدیل شده است.
با ین حال، برقراری مسئولیت اجتماعی برای شرکت ها مجموعه ای منحصر به فردی از چالش ها را فراهم آورده است. ممکن است شرکت ها به جای بهبود عملکرد به برقراری ارتباط وسوسه بشوند؛ بدین ترتیب که صرفاً چیزی را گزارش دهند که از نظر قانونی مورد نیاز است، و یا اصلاً گزارشی ارایه نکنند. اما چنانچه شرکت منتقدان را نادیده بگیرد انجام مسئولیت اجتماعی ممکن نخواهد بود.

مخاطبان مسئولیت اجتماعی شرکت ها
مخاطبان مسئولیت اجتماعی شامل همه ذینفعان می شود و فرقی نمی کند که به چه صنف و گروهی تعلق دارند. رسانه ها، سرمایه گذاران، قانون گذاران، سیاست گذاران، سازمان های مردم نهاد و مجموعه وسیعی از گروه های غیر دولتی که در این مسایل فعال هستند در این حوزه قرار می گیرند. به همین دلیل، شرکت های پیشرو، انتظارات تمامی مخاطبان کلیدی خود را در نظر گرفته و اطمینان می یابند که ذینفعان تلاش آنها را درک می کنند.
 

عوامل کاهش‌دهنده مسئولیت اجتماعی
در یک بررسی کلی می‌توان گفت که عواملی نظیر - بزرگ بودن ابعاد و اندازه سازمان‌ها و موسسات و تبعیت از قوانین و مقررات ناکارآ در دستیابی به اهداف زیست محیطی و اجتماعی و همچنین عدم امکان جایگزینی روش‌های نوین غیراجباری با قوانین و مقررات دست و پاگیر - افشانشدن اطلاعات و عدم شفاف‌سازی شرکت‌ها در راستای تامین منافع مشتریان، کارکنان، اجتماعات، سرمایه‌گذاران و فعالان سازمانی - حاکمیت نداشتن مشتری در بازار و بی‌تاثیر بودن تصمیمات آنها در رفتار شرکت‌ها – در نظر نگرفتن ملاحظات زیست‌محیطی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی در ارزیابی سرمایه‌گذاران - رقابتی نبودن شرایط بازار و عدم انجام اقداماتی توسط شرکت‌ها برای مسئولیت‌پذیری شرکا و سهامداران - در کاهش مسئولیت‌پذیری اجتماعی سازمان‌ها موثر است.

نقش روابط عمومی در زمینه مسئولیت‏ اجتماعی
سازمان‏ هایی که به ضرورت وجودی مسئولیت‏ های اجتماعی خود پی بردند، باید در زمینه نحوه انجام آن تصمیمات لازم را اتخاذ کنند. آنها در آغاز باید دو کار انجام دهند. «یکی از وظایف اصلی روابط عمومی حرفه ای ارائه راهکارهای مناسب در زمینه نحوه ایجاد موازنه در منافع گروه‏ های مختلف که با آنان سروکار دارد، است. البته در کنار این مهم، روابط عمومی باید همواره اهمیت منافع عموم را به آنان خاطرنشان کند.»

نتیجه گیری: راهکارهای ارتقای مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها
برخی راهکارهایی که می‌تواند در تحقق و تقویت مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها منشا اثر باشد به شرح زیر می‌توان بیان کرد:
- تدوین بیانیه اصول اخلاقی و دستورالعمل‌ها برای سازمان‌ها.
- برقراری سیستم‌هایی برای شفافیت و تعهد سهامداران.
- تدارک شیوه‌های بسیج کارکنان یا پشتیبانی از آنان در اقدامات ابتکاری مربوط به جامعه.
- تعریف و اندازه‌گیری معیارهای اصلی که ازطــریق این معیارهای عملکرد اجتماعی و زیست‌محیطی اندازه گیری و گزارش می‌شود.
- برقراری خط‌مشی و سیستم نظارت برای زنجیره عرضه مفاهیم مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها.