شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- روابط عمومی الکترونیک یک سامانه یا نظام مستقل از روابط عمومی در سازمان‌ها نیست کما‌‌‌ ‌اینکه دولت الکترونیک نیز جدا از دولت مستقر و واقعی نیست و بانکداری الکترونیک نیز همان بانکداری معمولی است که به ابزارهای الکترونیک مجهز شده است. فناوری‌های اطلاعاتی که در روابط عمومی الکترونیک مورد استفاده قرار می‌گیرند طیف وسیعی را شامل می‌شوند از ساده ترین آنها که ایمیل است تا پرکاربردترین آنها که پیامک است.

در روابط عمومی الکترونیک فناوری هایی مثل خبرنامه الکترونیک، سامانه‌های جمع‌آوری الکترونیکی اخبار، پایگاه‌های اطلاع‌رسانی چند رسانه ای، وبلاگ، شبکه‌های اجتماعی، نسخه موبایل وب سایت، سامانه‌های بریده الکترونیکی اخبار، پادکست، ویدئوکست، سامانه‌های افکار سنجی و نظرسنجی الکترونیک و سامانه‌های ارسال پیامک استفاده می‌شود.

به کارگیری این فناوری‌ها، روابط عمومی‌ها را پاسخگوتر، در دسترس تر و فراگیرتر کرده است. در واقع با استفاده از این فناوری‌ها می‌توان اطلاعات سازمانی را بسرعت به طیف بزرگی از مخاطبان یا مشتریان و مشترکان ارسال کرد، بسرعت از آنان بازخورد گرفت و با آگاه کردن افکار عمومی نسبت به بهبود عملکرد دستگاه مربوط اقدام کرد.

در حال حاضر که با گسترش نسل‌های جدید تلفن همراه موسوم به نسل سوم و چهارم تلفن همراه ضریب نفوذ اینترنت در ایران به میزان زیادی ارتقا یافته و با توجه به آمار رسمی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بیش از 43 درصد از مردم ایران دسترسی به اینترنت دارند، می‌توان نتیجه گرفت که بخش اعظمی از مردم یعنی دریافت کنندگان خدمات و اطلاعات از دستگاه‌ها و بانک‌ها، به این فناوری‌ها دسترسی دارند پس طبیعی است که انتظار داشته باشند دستگاه‌ها و بانک‌ها خدمات خود را بر این بستر به آنها ارائه دهند. به عبارتی اگر سازمان یا دستگاهی خدمات خود را بر این بسترها به مردم ارائه ندهد از نظر افکار عمومی از قافله تکنولوژی و تمدن دور افتاده است.

پیاده‌سازی فناوری‌های روابط عمومی الکترونیک در سازمان‌ها، منجر به توسعه مهارت‌های نیروی انسانی دستگاه‌ها نیز می‌شود چرا که مجبورند با این فناوری‌ها به مردم خدمات ارائه دهند. البته این امر مستلزم توسعه تجهیزات و زیرساخت‌های الکترونیک دستگاه‌ها، توسعه بسترهای خدمات الکترونیکی بین دستگاه‌ها و ارتباط الکترونیک میان آنها است. اما ازهمه مهمتر، ضرورت الزام پیاده‌سازی EPR توسط شورای اطلاع‌رسانی دولت و اصلاح آیین نامه فعالیت روابط عمومی‌ها مبتنی بر اقتضائات روز است.

البته چالشی عمومی در دستگاه‌های دولتی در ایران وجود دارد که باعث اصطکاک میان بخش‌های IT (فناوری اطلاعات) و روابط عمومی شده است و آن هم این است که مدیریت پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان به عنوان مهمترین مصداق فناوری‌های اطلاعاتی برعهده بخش IT است یا روابط عمومی؟ هرچند آیین نامه فعالیت روابط عمومی مصوب هیأت وزیران در سال 1385، تأکید دارد که مدیریت پایگاه‌های اطلاع‌رسانی دستگاه‌ها بر عهده روابط عمومی‌ها است اما بخش‌های آی تی دستگاه‌ها به طور سنتی، این فعالیت‌ها را بر عهده داشته و براحتی مایل به واگذاری این اختیار یا به عبارت بهتر «قدرت مدیریتی» نیستند.

با وجود این به نظر می‌رسد برای استقرار و پیاده‌سازی نظام روابط عمومی الکترونیک در کشور نیازمند تصمیم و عزم قاطع مدیریتی و اتخاذ راهبردهای قاطعانه مبتنی بر قوانین موجود هستیم. راهبردی که در آن تجدید ساختار نهاد روابط عمومی متناسب با مقتضیات جدید دنیای تکنولوژیک نیز دیده شود.

حمید ضیایی پرور
رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگیٰ، صنایع دستی و گردشگری