شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- دکتر سید محمد صحفی را بیشتر با صبغه مطبوعاتی و به عنوان معاون مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می شناسند، اما او با داشتن بیش از 11 سال سابقه خدمت در پست مدیر کلی روابط عمومی و مشاورت وزیر نفت یکی از مدیران پر سابقه حوزه روابط عمومی است. در ادامه گفت و گوهای مربوط به پروژه تاریخ شفاهی روابط عمومی ایران و در پژوهشگاه صنعت نفت پذیرایمان بود و با گشاده رویی و گشاده دستی در بیان به یاد مانده هایش همچون گذشته تعهدش را به حوزه روابط عمومی و ارتباطات به رخ کشید. آنچه می خوانید بخشی کوتاه از دیدار اول با اوست.

... کار من در روابط عمومی وزارت نفت از زمان وزارت آقای مهندس سید محمدغرضی که بعد از شهید تند گویان،‌ دومین وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران بودند شروع شد.

آقای مهندس غرضی شما را از کجا می شناختند؟
برخی از نزدیکان و همراهان ایشان بنده را ا ز فضاهای فرهنگی و فعالیت های مبارزاتی زمان قبل از انقلاب می شناختند. بخصوص فعالیت و حضور من در مکتب ولی عصر قم که مرکز نواندیشان دینی آن وقت بود و متشکل از دانشجویان و دانش آموزان با انگیزه دینی و انقلابی بود و زیر نظر حاج شیخ حسن نوری همدانی مدیریت می شد و همچنین کتابفروشی مرحوم پدرم به مرکزی برای ارایه کتاب های مهندس بازرگان و دکتر شریعتی و کتاب های انتشارات امیرکبیر و نشریات ادبی – فرهنگی شهره بود و به همین علت محل آمد و رفت بسیاری از جوانان مومن و طرفدار نهضت امام و عاشق تفکرات شریعتی بود و بعضی از مرتبطین به فعالیت های مبارزاتی خارج از کشور من را از آنجا می شناختند و برخی نیز در زمره همکلاسی های دوران دبیرستان من بودند.

آن وقت آقای مهندس غرضی در عراق و سوریه زندگی می کردند و جزو یاران امام (ره) بودند ولی از نزدیک ارتباطی نبود. در فردای پس از پیروزی انقلاب اسلامی که بسیاری از جوانان به دنبال فعالیت های چریکی و پارتیزانی بودند من هم در پادگانی که برای آموزش داوطلبان جنگ چریکی تعیین شده بود (معروف به هنگ نوجوانان در منطقه لویزان) و در مدیریت گروه آقای غرضی و خانم دباغ (که بعدا فرمانده سپاه همدان شدند) مشغول آموزش شدم و در بخش فرهنگی هم فعالیت هایی داشتم. آنجا از نزدیک با آقای غرضی آشنا شدم. این آشنایی سبب شد که این همکاری و همراهی تا سال ها بعد ادامه پیدا کند.

آقای مهندس غرضی سپس به کردستان رفت و من هم با گروهی به اورامانات (پاوه)رفتیم و مسوول بخش فرهنگی جهاد سازندگی اورامانات شدم. بعدا ایشان به عنوان استاندار خوزستان برگزیده شد و به اهواز رفت و من هم توسط ایشان به آقای دوزدوزانی وزیر ارشاد وقت برای سرپرستی ارشاد استان خوزستان معرفی شدم که خودم درخواست کردم سرپرستی را به یکی از دوستانم به نام آقای حاج علی نیکان قمی بدهند و من معاونت ایشان را می پذیرم. من هم که آن زمان حدود 21 سال داشتم،‌ به عنوان معاون اداره کل ارشاد خوزستان مشغول به کار شدم. آن دوران مقارن آغاز جنگ تحمیلی بود و من و دوستانم اداره ارشاد خوزستان را در حالی تحویل گرفتیم که ساختمان آن بر اثر اصابت توپ و خمسه خمسه تخریب شده بود.

پس از یک سال و نیم کار و تلاش در خوزستان و به دنبال تاسیس معاونت فرهنگی در وزرات ارشاد به مسولیت آقای مهندس زنگنه از ارشاد خوزستان به وزرات ارشاد فراخوانده شدم زمان گذشت و بعد از رفتن آقای زنگنه از ارشاد به وزرات جهاد سازندگی و استقرار آقای مهندس غرضی به عنوان وزیر نفت و شرکت نفت ( که آن زمان در هم ادغام بودند) من را هم برای ریاست اداره کل روابط عمومی وزارت نفت، به این وزارتخانه دعوت شدم.

22 یا 23 سال بیشتر نداشتم که من بر اساس یک اتفاق و آن هم در مورد مسائلی مانند بحران جنگ و انقلاب در کنار وزیر نفت جمهوری اسلامی قرار گرفته بودم و حالا با چنین سابقه و زمینه ای باید مسئولیت اداره روابط عمومی وزارت نفت را که در تشکیلات جدید پسوندی با عنوان ارشاد هم بدان اضافه می شد عهده دار می شدم.

... فضای کلی وزارت نفت و بخصوص فضای روابط عمومی آن را چگونه دیدید؟
فضایی که ما در آن شرایط وارد کار شدیم این بود که شرکت ملی نفت ایران یک غول اقتصادی و صنعتی به حساب می آمد که اقتصاد کشور را که متکی به فروش نفت بود اداره می کرد به همین دلیل فوق العاده بر تخصص و فن سالاری تکیه داشت. میراث و گذشته تاریخی این سازمان هم چنین می گفت. صنعت نفت اولین سازمان در ایران بود که در آن واحد روابط عمومی تاسیس شده بود. شاید هم ازخوش شانسی من بود که در جایی وارد شده شدم و مدیر روابط عمومی سازمانی شدم که واحد روابط عمومی آن، سابقه اولین روابط عمومی کشور را در پرونده خود داشت.

این در حالی بود که تا آن زمان حتی معادل کلمه روابط عمومی در زبان اصلی آن یعنی (Public Relations) به گوشم نخورده بود. یعنی من باید در محاورات خارجی خودم را به عنوان مدیر (Public Relation) و شاغل در (National Iranian Oil Company) معرفی می کردم. شرکت ملی نفت ایران در آن زمان در تولید و فروش نفت در منطقه خاورمیانه سرآمد بود و هنوز موازنه تولید و فروش نفت در این منطقه و بخصوص در ارتباط با ایران این گونه به هم نخورده بود و ما در مقام دوم منطقه قرار داشتیم و این گونه نبودکه مثل وضعیت فعلی بعد از کشوری مثل عراق قرار گرفته باشیم.

وزارت نفت هم در میان وزراتخانه ها سرآمد بود و کار کردن در آنجا رشک برانگیز و افتخار آفرین بود ضمن اینکه از نظر ساختاری از انسجام و هماهنگی و قدرت به مراتب بیشتری برخوردار بود و از نظر هزینه کردن دست ما کاملا باز بود اما تابع مقررات و آیین نامه مالی شرکت نفت بودیم. این حکایت شتر مرغ بود که در سیستم وزرات نفت دست ما بسته بود ولی در شرکت نفت دستمان باز بود این گونه بود که همیشه کار در قالب شرکتی معقول تر، روانتر و سهل تر بود.

باید بگوییم که انگار جمهوری اسلامی ایران وضعیت و شرایط را تازه و شاداب از دست انگلیسی ها تحویل گرفته باشد همه کارهای اجرایی و عملیاتی در استاندارد فرنگی پیش می رفت. تعداد پرسنل خیلی اندک بود، شرح وظایف پرسنل معلوم بود. برای هر چیز آیین نامه و دستورالعمل وجود داشت و انجام کارها به شیوه هیاتی و بزن و در رو امکان نداشت و نیروهای شاغل هم به نسبت از کیفیت کاری بالایی برخوردار بودند ...

از این مجموعه قبلا بخش هایی کوتاه از یاد مانده های زنده یاد استاد کاظم متولی و استاد میرزابابا مطهری نژاد در شارا منتشر شده است.

 منبع مرجع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)