شارا- روابط عمومی در هر سازمانی به عنوان بخشی که بیشترین ارتباط را با مردم و سایر نهادها و سازمانها دارد، طبعاً لازم است از نیروی انسانی برگزیده و مجربی تشکیل شده باشد تا ضمن رعایت شأن آن سازمان، بهترین تأثیر را بر روی مخاطبان خود نیز بگذارد.
از این رو کارکنان این بخش علاوه بر برخورداری از تخصص و تجربه کافی، باید از تواناییهای شخصیتی برتری نیز، بهرهمند باشند و آنها را مستمراً در خود تقویت کنند. در این مقاله به بحث گزینش کارکنان بخش روابط عمومی میپردازیم، با بررسی اصطلاح «شخصیت» آغاز میکنیم و سپس کلیت آن را با تأکید بر موضوع اصلی ادامه میدهیم.
شخصیت، ضرورت نخستین
از اصلاح شخصیت در موارد گوناگونی استفاده میشود. یکی از این موارد هنگامی است که موضوع مهارتها و کارآییهای اجتماعی مطرح باشد. در این صورت شخصیت یک فرد بر اساس کارآیی و فعالیت وی ارزشیابی میشود.
از این رو تخصص و تجربه لازم در زمینه روابط عمومی، به عنوان یک ضرورت و اولویت مطرح است، به طوری که مهارتها و کارآیی اجتماعی که به دنبال آگاهی از شیوههای علمی کار روابط عمومی به میان میآید، متضمن ظهور شخصیت شایستهای از فرد باشد.
از سوی دیگر، واژه شخصیت هنگامی به کار میرود که از تواناییهای فرد برای تحت تأثیر قرار دادن، سخن به میان میآید. در اینجا شایان یادآوری است که مردم به شخصیت از جهت تأثیری که فرد بر دیگران میگذارد و یا مهمترین تأثیری که در دیگران بر جای مینهد، نظر میکنند و بر همان اساس نیز قضاوت میکنند.
برخی از ویژگیهایی که کارکنان روابط عمومی باید داشته باشند، عبارت است از: لباس مناسب، صحبت مؤدبانه، سخن گفتن آگاهانه و مستدل، با اطمینان حرف زدن، انعطافپذیری و ...
خودپنداری مثبت، ضرورت ثانویه
یکی از شرایط شخصیت شایسته و تأثیرگذار، بهرهمندی فرد از «خودپنداری مثبت» است. در حقیقت خودپنداری به معنای نگرش، ادراک و برداشتی است که شخص از خود دارد.
به عقیده روانشناسان، محور اصلی این تصور عبارت است از: نام شخص، احساساتش نسبت به وضعیت اندامی و جسمی خود، جنسیت، سن، شغل، تجربه، نظر دیگران درباره وی، موفقیتها و شکستهایش در زندگی گذشته، وضع و موقعیت اقتصادی و اجتماعی، هوش، پذیرش اجتماعی و مقبولیت در نزد دوستان، همکاران و خویشان و ...
فردی که از خودپنداری مثبت برخوردار است، این ویژگیها را دارد:
1- در اکثر زمینههای زندگی، خود را موفق میداند.
2- توان مهرورزی بالایی دارد.
3- بیشتر به نکات مثبت افراد تکیه میکند.
4- در بیشتر موارد احساس موفقیت میکند تا شکست.
5- در زندگی شغلی، خانوادگی و اجتماعی خود موفقتر است.
یکی از روانشناسان به نام «کارل راجرز»، خصوصیات دیگری را به این فهرست اضافه میکند:
1- ارتباط خوب با دیگران.
2- پذیرش احساس دیگران.
3- عزت نفس.
4- زندگی کامل در زمان حال.
5- ادامه یادگیری چگونه آموختن.
6- داشتن ذهن باز نسبت به افکار خود.
7- توانایی تصمیمگیری مستقل.
8- خلاقیت.
بدیهی است بهرهمندی کارکنان روابط عمومی از چنین خصوصیاتی در ایجاد تأثیرات مثبت در ارتباطات داخلی و خارجی سازمان بسیار مفید است و به کمک یک شخصیت سالم و رشد یافته، ارتباط مؤثر شکل میگیرد.
به عبارت دیگر طی یک فرآیند، معنی و مفهومی که در ذهن فرستنده است به بهترین و مطلوبترین شکل عرضه شده و گیرنده آن را مطابق با هدف فرستنده دریافت کند و از اطلاعات دریافت شده- هر چند مغایر با خواست وی باشد- خرسند شود.
در حقیقت شخصیت سالم بهتر میتواند وظایف خود را در زمینه ارتباطی انجام دهد و در زمینههای ذیل موفق باشد:
- وظایف پیوستگی: هدف از آن پیوند با دیگران و سازگاری با دگرگونیهای حادث از پیوند است.
- وظیفه اطلاعاتی: موجب افزایش استدراک از طرف مقابل جریان ارتباطات یا افزایش اطلاعات میشود.
- وظیفه تأثیرگذاری: به منظور نفوذ در دیگران.
- وظیفه تصمیمگیری: برای تصمیمگیری درست، در جهت منافع فردی یا سازمانی.
- وظیفه تصدیق: دربرگیرنده پذیرش مداوم یا غیر مداوم یک فکر، باور، رفتار، محصول، تصمیم و ... است.
به هر حال روابط عمومی از جایگاه ویژهای در سازمان اداری برخوردار است، از این رو باید مدیران سازمانها بیش از پیش توجیه شوند تا در گزینش کارکنان این بخش، علاوه بر تخصص و تجربه مناسب، به خصوصیات شخصیتی آنان نیز توجه کنند و آینه تمامنمای فعالیتهای خود را به دست کسانی بدهند که بتوانند با بهرهمندی از صفات مطلوب خود، آن را شفافتر و مؤثرتر نشان دهند.
منابع
- فرهنگی، علی اکبر؛ «ارتباطات انسانی»، جلد اول.
- رضازاده، حمیدرضا؛ «درآمدی به روانشناسی خود» |