برخی از کارشناسان معتقدند که گروکشی بودجه سازمان صداوسیما توسط دولت عوارض سخت و جبران ناپذیری را در فرهنگ عمومی جامعه و اجبار تلویزیون به آنتن فروشی رسانه ملی را در پی دارد. عدم پرداخت بودجه مصوب صداوسیما توسط دولت یازدهم موجب گردید که حتی رئیس رسانه ملی هم از تریبون عمومی اعتراض خود را نسبت به این رفتار دولت اعلام نماید. در همین خصوص خبرنگار فرهنگی پایگاه 598 در گفتگویی با دکتر وحید یامین پور از کارشناسان و برنامه سازان صداوسیما به بررسی علل مشکلات همیشگی رسانه ملی با دولت ها برای دریافت بودجه مصوب سازمان صداوسیما پرداخته است که متن این گفتگو در ادامه می آید.

مشکلاتی که سازمان صداوسیما برای دریافت بودجه مصوب خود از دولت را دارد ریشه در چه عواملی داشته و پیشنهاد حضرتعالی برای رفع مشکلات مالی رسانه ملی چیست؟
صداوسیما همانند بسیاری از نهادهای دیگر شأن حاکمیتی دارد و دولت مردان باید متوجه باشند که دولت صرفا توزیع کننده بودجه هستند و بودجه کشور ملک طلق دولت نیست که آن را وجه المصالحه بازی های سیاسی خودش قرار دهد و از آن به عنوان اهرمی برای تسویه حساب های سیاسی و یا فشار به صداوسیما برای نقد کمتر دولت استفاده کند و اگر چنین رفتاری از دولت سر بزند نشانه خامی و سیاست زدگی دولت به حساب می آید و رسانه ها و شخصیت های فرهنگی و سیاسی کشور باید این موضوع را مطالبه کنند که دولت وظیفه اش را به درستی انجام دهد.

طبق قانون نهادهای نظارتی مثل مجلس وظیفه توجه به این موضوعات را دارند و باید از رئیس جمهور بپرسند که چرا شان نهادهای حاکمیتی را رعایت نمی کند و با بودجه بازی های سیاسی انجام می دهند و واقعیت این است که نه مجلس و نه دولت متوجه نیستند که رسانه اولا یک امر اولویت دار است و ثانیا یک امر گران است و منظور فقط مجلس و دولت فعالی نیست و شاید مجلس و دولت های گذشته هم همین مسئله را داشته اند.

مدیریت رسانه در کشور ما خیلی ارزان اتفاق می افتد و من شما را توجه می دهم به بودجه ای که برای راه اندازی الجزیره انگلیسی صرف شد. طبق اعلامی که مدیران الجزیره داشتند یک میلیارد دلار هزینه راه اندازی این شبکه می شود و شما این رقم را مقایسه کنید با بودجه صداوسیما، که حدود صد شبکه داخلی، سراسری و بین المللی دارد که تقریبا دو برابر بودجه فعلی صداوسیمای ایران می شود صرفا برای راه اندازی یک شبکه در کشوری مثل قطر هزینه می شود. همه دنیا می دانند که قدرت امروز تابعی از امر رسانه است و هویت و فرهنگ وابسته به رسانه است و رسانه هم به ارزانی بدست نمی آید و این بودجه ای هم که برای صدوسیما تصویب می شود در عرف بودجه های که برای رسانه های دنیا می شود بسیار ناچیز است و با این بودجه نمی شود نقش فوق العاده ای را ایفا کرد.

صداوسیما همیشه مسائلی را داشته است که بودجه مورد نیازش را به درستی مطرح نمی کند آقای سرافراز مدیری بودند که از اول بنا بود که سیاست چابک سازی را صداوسیما پیاده کنند و آن قدری که بنده مطلع هستم در حال حاضر فقط به مقدار هزار میلیارد تومان صرف پرداخت حقوق ماهیانه کارمندان صداوسیما برای یک سال است و بارها شنیده ایم که صداوسیما فربه شده و نیاز به چابک سازی دارد، چرا این حرف زده می شود؟ آنتن که مهمترین ماموریت صداوسیما است در تلویزیون و رادیو خیلی وابسته به این پنجاه یا شصت هزار نفر نیرویی که حقوق بگیر صداوسیما می باشند نیست و صداوسیما از یک طرف هزینه پرداخت نیروهای خودش را دارد و از طرف دیگر هزینه برنامه سازی را به کسانی می دهد که حقوق بگیر او نیستند و این امر ناشی از یک اتفاق نابسامان و اختلال در مدیریت صداوسیما است که بیماری مزمنی هم هست.

برخی از کارشناسان معتقدند که سیاست های اقتصاد مقاومتی در سازمان صداوسیما پیاده نمی شود نظر حضرتعالی چیست؟

اگر توجه کنید به این موضوع که امر رسانه امر گرانی است شاید نظر گفته شده را تعدیل کنیم این نظر را و تکنولوژی هایی که الان برای تولید برنامه تلویزیونی استفاده می شود تکنولوژی های بسیار گرانی است و برای هر دقیقه گزارش زده از یک کشور ثالث به ایران تلویزیون ناچار است که چند هزار دلار پول بپردازد و به روز بودن در پوشش خبری و کیفیت فنی برنامه تلویزیونی کار گرانی است و باید این موضوع را در نظر داشت ولی اگر از بنده به عنوان فردی که حدود 14 سال در صداوسیما فعالیت داشته ام در مورد صرف هزینه صحیح در رسانه ملی معتقدم که در صداوسیما هم مثل همه سازمان ها و نهادها هزینه های غیر لازمی هم دارد و همان طور که اقتصاد مقاومتی سکه رایج هیچ نهادی در جمهوری اسلامی نیست در صداوسیما هم اقتصاد مقاومتی نیست و بعضا هزینه های غیر اولویت داری هم می شود گاهی توسعه های کمی بدون اولویتی هم انجام می شود.
 

ولی در کل بنده مسئله اصلی را همان سیاست آقای سرافراز می دانم که امر چابک سازی است و امیدوارم که در این امر موفق باشد چون تا الان به جز تغییرات ساختاری در برخی از شبکه های تلویزیونی و برخی ازمعاونت ها اتفاق چشم گیری در صداوسیما رخ نداده است و با این حال بنده معتقدم که بودجه فعلی صداوسیما کفاف مدیریت فعالی این سازمان را نمی دهد و هزار و پانصد میلیارد تومانی که گفته می شود بودجه این سازمان است به هیچ وجه برای مدیریت یک سازمانی که می خواهد در جنگ رسانه ای با دنیا حرفی برای گفتن داشته باشد و مخاطبین داخلی اش را راضی نگه دارد کافی و شایسته ای نیست و برای این که کف مخارج سازمان صداوسیما تامین شود حداقل سه برابر این مقدار بودجه نیاز است.

با توجه به مشکلات مالی دولت این کمبود بودجه باید توسط دولت تامین شود یا خود سازمان اقدام به درآمدزایی و جذب بودجه نماید؟
صداوسیما اگر بخواهد درآمد زایی کند مجبور به آنتن فروشی است که این کار علاوه بر تبعات فرهنگی آن، بی رمق شدن رسانه را در پی دارد شما ملاحظه بفرمایید که بسیاری از سازمان های دولتی علاقه مند اند که در ساعات پرمخاطب شبکه های اصلی تلویزیون خودشان را پرزنت کنند و بیلان کار عرضه کنند و تصور می کنند که رسانه ملی روابط عمومی وزارت خانه هاست و برای این کار حاضر به پرداخت هزینه هم هستند و تلویزیون برای رفع مشکلات مالی اش این پول را دریافت می کند و آنتن را در اختیار سازمان های دولتی قرار می دهد و به همین دلیل برنامه های کم مخاطبی تولید می شود و همین می شود که مخاطب به سمت شبکه های ماهواره ای می رود حتی تلویزیون اش را خاموش می کند و اینجا همه ضرر می کنند و باید توجه داشت که صرف مسئله تبلغات بازرگانی نیست و الان مسئله اصلی تلویزیون تبدیل شده به روابط عمومی یک وزارت خانه و نهاد دولتی است و این کاملا آنتن را بی رمق می کند و مخاطبان ناراضی از این گونه اتفاقات هستند.

پس شما معتقدید که دولت موظف به تامین بودجه سازمان صداوسیماست؟
هر چند معتقدم که سازمان باید چابک سازی شود و جلوی مخارج اضافی اش را بگیرد ولی همین سازمان فعلی برای حضور قدرتمند در فضای رسانه ای داخل و خارج از کشور حداقل به سه برابر بودجه فعالی احتیاج دارد و این مبلغی را که عرض کردم کف مخارج یک رسانه در این سطح در دنیا می باشد.

چرا دولت باید هزینه های رسانه ای را تامین کند که بعضا این رسانه او را هم نقد می کند؟
صداوسیما رسانه است و یک نهاد حاکمیتی محسوب می شود و خود این آقایان شعار می دادند که رسانه ها رکن چهارم دموکراسی هستند چطور انتظار دارند که صداوسیما تبدیل شود به روابط عمومی دولت و هیج نقدی را نکند. این کار هم به ضرر دولت است و هم صداوسیما، رسانه ملی دشمنی که با دولت نمی کند و این سازمان متولی اشاره به برخی از کاستی ها است و در هر دولتی این نقش را ایفا نموده کما اینکه متولی پوشش دادن اخبار دولت هم هست و الان هم مشغول به همین کار می باشد و بنظر بنده لطف هم می کند و اگر این چنین تلقی بخواهیم از پرداخت بودجه داشته باشیم گویا دولت پدری است که پول تو جیبی به نهادهای زیر دست پرداخت می کند و هرگز این چنین نیست و این بودجه از منابع عمومی کشور است و دولت موظف به برنامه ریزی و توزیع بودجه با نظارت مجلس است  و این که دولت بپندارد که بودجه ملک شخصی است موضوعی کاملا کودکانه است.

نقد دولت مطالبه مردمی هم دارد؟
آیا مردم انتظار ندارند صداوسیما در بحث اقتصادی دولت را نقد کند؟ قطعا مطالبه اصلی مردم از صداوسیما واقع نگری و نقد منصفانه است و اگر دولت معتقد است که چنین مطالبه ای نیست دولت نظر سنجی از دغدغه ها و مطالبه مردم از رسانه ها را برگزار کند و همین مردمی که به دولت رای دادند انتظار شفاف سازی و نظارت رسانه را دارند و مردم دولت مطلق را که نپذیرفتند؟ و این رابطه بر اساس حقوق شهروندی است و اطلاع رسانی، واقع بینی و شفاف سازی از اقتضائات حقوق شهروندی می باشد.

با تشکر از وقتی که در اختیار ما قرار دادید