شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- هدف اولیه این تحقیق ارائه توصیفی از شیوه استفاده کاربران ایرانی از وایبر بود و در مرحله دوم آزمون فرض وجود رابطه بین سرمایه اجتماعی و کاربری وایبر.

یافته های تحقیق نشان داد که اغلب اعضای نمونه زن، دارای مدرک کارشناسی ارشد و فارس هستند. بر اساس نتایج این تحقیق می توان گفت اکثر کاربران ایرانی وایبر را در میان اپ های پیام رسان ترجیح می دهند، البته این نتیجه در زمان تحقیق صادق بوده و باید مجددا در زمانهای دیگر مورد پرسش قرار گرفته و تغییرات انتخاب کاربران تبیین شود. خصوصا با توجه به مسائل عنوان شده در بخش برنامه های کاربردی پیام رسان لحظه ای به نظر می رسد که ترجیح کاربران به سمت تلگرام رفته باشد. همچنین مهمترین دلیل استفاده از وایبر توسط کاربران برقراری ارتباط- با دوستان و اعضای خانواده- است. تقریبا 70 درصد کاربران این هدف را ذکر کرده اند که بر کارکردهای ارتباطی این اپ ها صحه می گذارد. یافته بعدی نیز این امر را تایید می کند. بیشتر کاربران اعلام کرده اند که در گروه های خانوادگی و دوستان عضویت دارند، البته انتظار من با توجه به مشاهده مشارکتی در وایبر انتخاب گروه های جک و سرگرمی بود اما بنظر می رسد تلفیق این هدف با هدف برقراری ارتباط با دوستان و اعضای خانواده موجب افزایش درصد این گزینه شده است. در واقع کاربران با عضویت در گروه های دوستان و خانواده هم می توانند با افرادی که مایل اند در ارتباط باشند و هم به ارسال و دریافت جک و مطالب سرگرم کننده بپردازند.

یافته های تحقیق نشان می دهد که اکثریت کاربران کمتر از یک سال در وایبر عضو شده اند و این مسئله نیز با توجه به محبوب شدن وایبر در یک سال گذشته منطقی بنظر می رسد. همچنین کاربران اغلب در طول روز چندین مرتبه آنلاین شده و پیام هایشان را چک می کنند و تعداد کمی از آنها همیشه آنلاین هستند و یا هرگاه فرصت کنند پیام هایشان را چک می کنند. کاربران اعلام کردند که برای برقراری ارتباط اغلب از اپ های پیام رسان استفاده می کنند که با توجه به جمعیت اماری منطقی است، همچنین تعداد کمی از کاربران در صورت عدم استفاده از وایبر احساس سردرگمی و ناراحتی می کنند و اغلب آنها این مسئله را مهم نمی دانند. یکی دلیل این مسئله را می توان وجود اپ های پیام رسان جایگزین دانست و باید دید آیا در صورت حذف تمامی اپ های پیام رسان کاربر باز هم این نتیجه تکرار می شود یا خیر.

آزمون فرضیه تحقیق نیز گرچه به تایید آن انجامید اما نشان داد که همبستگی ضعیفی بین سرمایه اجتماعی و کاربری وایبر وجود دارد که با انتظارات محقق ناسازگار بود. انتظار می رفت همبستگی بالاتری بین این دو متغیر وجود داشته باشد، ضعیف بودن این همبستگی می تواند بدلیل وجود برخی محدودیت ها در تحقیق رخ داده باشد.

این تحقیق در مدت زمان کمی انجام شد و تعداد اعضای نمونه پایین بود. البته با توجه به اینکه این یک تحقیق مقدماتی است و برای آشنایی بیشتر با موضوع تحقیق که تاکنون در تحقیقات حوزه علوم ارتباطات اجتماعی به آن پرداخته نشده است انجام شد تعداد اعضای نمونه قابل پذیرش است و هدف تحقیق را که پر کردن این خلا و فراهم کردن زمینه نظری و تحقیق مناسب در این حوزه است فراهم می سازد اما استفاده از نمونه بزرگتر از جامعه آماری وسیع تر می تواند نشان دهد که آیا این همبستگی واقعا ضعیف است یا این نتیجه بدلیل کوچک بودن نمونه رخ داده است. علاوه بر این کوچک بودن حجم نمونه باعث می شود که نمونه تحقیق معرف نبوده و در نتیجه نتایج این تحقیق قابل تعمیم نباشد. محدودیت دیگر این تحقیق مشخص نبودن جهت اثرگذاری دو متغیر سرمایه اجتماعی و کاربری وایبر است، لازم است در تحقیق دیگر مشخص شود که کدام متغیر اثر علّی دارد و علاوه بر این متغیرهای مزاحم کنترل شوند. با انجام اینکار نتایج تحقیق اعتبار و پایایی بیشتری خواهند یافت.

علیرغم محدودیت های تحقیق، نتایج بدست آمده در حوزه های مختلف می تواند بکار رود. سرمایه اجتماعی مفهومی است که با اعتماد اجتماعی، رعایت هنجارها و انزوای فردی در ارتباط است بنابراین تقویت آن می تواند اثرات مثبتی در جامعه داشته باشد. این تحقیق نشان می دهد که استفاده از اپ های پیام رسان موجب تقویت سرمایه اجتماعی می شود، همچنین اغلب کاربران هدف از استفاده از این اپ ها را برقرای ارتباط و در تماس بودن با دوستان و اعضای خانواده معرفی می کنند بنابراین صحبت هایی که در سطوح مختلف در کشور در مورد نگرانی های اخلاقی بوجود آمده بر اثر استفاده از این اپ ها موجه نیست.

همچنین توصیفی که این تحقیق از کاربری وایبر در ایران می دهد و نتایج آن می تواند در سیاستگذاری های اجتماعی و همچنین بازاریابی شبکه های اجتماعی مورد استفاده قرار بگیرد چرا که نوع گروه های کاربران، مدت زمان استفاده و ... را مشخص ساخته است.

منبع: لینکدین