شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- روابط عمومی الکترونیکی در ارتباط با فیسبوک و وبلاگ فعالیت های مشابهی را انجام می دهد، اما این فعالیت ها باید با توجه به ماهیت این دو رسانه اجتماعی تعریف شوند.

در این نوشتار به تفاوت ماهیت وبلاگ و فیسبوک می پردازیم. به این معنا که می خواهیم بدانیم چگونه می توانیم استراتژی رسانه اجتماعی خود را در قبال فیسبوک و وبلاگ ترسیم کنیم. در ابتدا باید به برخی از ویژگی های وبلاگ روابط عمومی بپردازیم.

• ویژگی های وبلاگ روابط عمومی:
1. مخاطبان آزاد و بدون هویت
2. مخاطبان بدون تعهد از حیث استفاده از محتوا
3. قابلیت محدود سازی پخش نظرات
4. قابلیت ارسال محتوا توسط بازدید کننده به تمام شبکه های اجتماعی اعم از فیسبوک
5. تعاملی بودن محدود
6. استفاده همه مردم، اعم از کسانی که وی پی ان و فیلتر شکن دارند و کسانی که از این ابزارها استفاده نمی کنند.

• ویژگی های فیسبوک روابط عمومی
1. مخاطبان با هویت غالبا مشخص
2. شرایطی برای به اشتراک گذاری متعهدانه از حیث استفاده از محتوا
3. عدم محدود سازی نظرات
4. عدم امکان ارسال مستقیم محتوا به سایر رسانه های اجتماعی
5. کاملا تعاملی
6. استفاده محدود به افرادی که از وی پی ان و فیلتر شکن استفاده می کنند.

با توجه به ویژگی های فوق مشی کارگزار روابط عمومی باید به گونه ای متفاوت برای این دو رسانه تعریف شود. در غیر این صورت شما با مسائل زیادی روبرو می شوید. که حتی در مواردی امکان ایجاد بحران سازمانی می باشد. به ویژه در مورد تولید محتوا، هر کدام از این دو رسانه باید محتوای مختص به خودش را داشته باشد. اگر این اتفاق نیافتد، استفاده از رسانه اجتماعی چیز زیادی برای شما نخواهد داشت.
الف. بی هویت بودن مخاطبان وبلاگ، باعث می شود که افراد بتوانند هر چیزی در نظرات وبلاگ درج کنند. بنابراین باید حتما تایید مدیریت را برای انتشار نظرات را در تنظیمات وبلاگ فعال کنید که محتوای ناخواسته ای در وبلاگ درج نشود. هرچند برخی از وبلاگ ها با اینکه این تنظیم را دارند اما عملا تمام نظرات منتشر می شود. در فیسبوک شما دیگر هیچ کاری از دستتان بر نمی آید. تنها باید گفتگو کنید تا بتوانید به نتایج مشخصی برسید. بنابراین فیسبوک در مقابل فیسبوک به مراقبت بیشتری نیازمند است. به ویژه سعی کنید که هر روز به فیسبوک سر بزنید تا در صورتی که نیاز بود پاسخی بدهید، حتما این کار را به سرعت انجام دهید.

ب. در مورد اشتراک گذاری متعهدانه، یکی از مزایای فیسبوک بر وبلاگ این است که در صورتی که افراد بخواهند به راحتی می توانند بدون مشکل از طریق دکمه به اشتراک گذاری، محتوای شما را از قول خودتان به اشتراک بگذارند و همین مساله سبب جذب بازدید کننده به صفحه فیسبوک شما می شود. اما در وبلاگ، افراد معمولا محتوای شما را در سایت خود کپی می کنند. بنابراین استفاده از لینک سردبیری برای محتوای وبلاگی اهمیت بیشتری می یابد. دیده شده است که برخی از روابط عمومی ها در انتهای مطلب خود منبع را زده اند و آدرس لینک خود را نیز در آنجا قرار داده اند که این کار از نظر حرفه ای بسیار شایسته است.

در عین حال توصیه می کنیم که دارندگان وبلاگ نیز از دکمه های به اشتراک گذاری، برای توییتر و فیسبوک، لینکداین استفاده کنند.

ج. نظرات مخاطبان وبلاگ کاملا محدود می شوند. شما می توانید انتشار را قبل از تایید مدیر محدود کنید و با این کار بگذارید که خودتان متن را پایش و پالایش کنید و سپس اجازه انتشار به آن بدهید. در عین حال در نظر داشته باشید که در این کار افراط نکنید. سعی کنید که نظرات افراد را به چیز دیگری بدل نکنید. مدل هایی نیز از وبلاگ هستند که به شما اجازه می دهند کلمات کلیدی خاصی اجازه انتشار در وبلاگ پیدا نکنند. البته در این مورد نیز گاهی اوقات بهتر است ریسک نکنید. چراکه زبان فارسی پیچیدگی هایی دارد و می توان به راحتی از سد این فیلترها عبور کرد.

در فیسبوک شما باید سعی کنید محتوایی تولید نکنید که برایتان درد سر تولید شود. سعی کنید اخبار خود را محافظه کارانه در فیسبوک منتشر کنید. اگرچه کسانی که بخواهند از شما انتقاد کنند در هر حالت این فضا را پیدا می کنند اما بهتر است شرط احتیاط را از دست ندهید.

د. برای کسانی که از وبلاگ استفاده می کنند، استفاده از عکس و متن در مقام بالاتری قرار می گیرد. اما در فیسبوک پیشنهاد می شود که از اینفوگرافیک استفاده کنید. اینفوگرافیک ها در فیسبوک و سایر شبکه های اجتماعی عکس محور از جایگاه به مراتب بالاتری برخوردارند. شما می توانید برای یادگیری نحوه استفاده و تولید اینفوگرافیک از مقالات ما در شارا دیدن کنید.

ه. مشی افرادی که به وبلاگ سر می زنند اساسا با کسانی که به فیسبوک می آیند متفاوت است. شما در وبلاگ طیفی متناسب از افراد موافق و مخالف را دارید اما در فیسبوک، افراد عموما معترض هستند. آنها با فیلتر شکن و وی پی ان و پرداخت هزینه های مضاعف وارد شده اند و بنابراین دوست دارند که خودشان را از نظر ناکامی ها و شرایط ناخوشایندی که پیرامونشان است تخلیه روانی کنند. ممکن است گاهی در این شرایط شما با مخاطبانی روبرو شوید که دقیقا بدون دلیل خاصی به روابط عمومی شما بپردازند و آن را مورد نقادی قرار دهند. بنابراین باید بسیار هوشمندانه عمل کنید. به ویژه در روابط عمومی سازمان های بزرگ، این افراد می توانند خطر بزرگی به شمار آیند. استفاده از ترول نیز بر خطر این افراد می افزاید. سعی نکنید که با این افراد جبهه گیری کنید. در واقع باید با تعامل مسالمت آمیز مشکل را حل کنید.

و. تعامل در فیس بوک بسیار بیشتر از وبلاگ است بنابراین به محتوای تعاملی نیاز دارد. همچنین به خاطر داشته باشید که مخاطبان از صفحات فیسبوک انتظار محتوای کاملا مرتبط ندارد. یعنی بهتر است برای اینکه حوصله مخاطبان خودتان را از محتواهایی که کاملا مرتبط با فعالیت کسب و کارتان است سر نبرید، به محتواهای دیگری نیز که جنبه تعاملی بیشتری دارند بپردازید. این جنبه از کار برای شما بسیار اهمیت دارد.

با رعایت موارد بالا می توانید مطمئن شوید که در محیط فیسبوک و وبلاگ، مدیریت بهتری را برای فضای گفتمانی اعمال می کنید.
مطالب ما را در شارا دنبال کنید.

نویسنده: عادل میرشاهی (مدرس روابط عمومی اینترنتی)
منبع مرجع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)