شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- در حدود سال ۱۹۶۰ پروفسور نیل بوردن از دانشگاه اقتصاد ها روارد مجموعه شرکت هایی را شناسایی کرد که اعمالی را انجام می دادند که می توانست در تصمیم مشتریان برای خرید یک کالا یا خدمات موثر باشد. بوردن پیشنهاد کرد که همه این فعالیتها در شرکت ، بازاریابی مخلوطی را ارئه می دهند. پروفسور ای. جروم مک کارتی باز هم از موسسه بازرگانی در حدود سال ۱۹۶۰ پیشنهاد کرد که بازاریابی مخلوط شامل چهار لغت است : تولید ) (Product، قیمت (Price) ، مکان (Place) ، توسعه(Promotion) ( ارتقا کیفیت )
چهارP عبارتند از:

۱) تولید (Product) : تولید نمودی از خصوصیات کالا یا خدمات داد و ستد شده بازاریابی است و و چگونگی توزیع نیاز و خواسته های استفاده کننده های پایانی است . هدف از تولید به طور کلی شامل حمایت از عناصری همچون ضمانت نامه ، گارانتی و حمایت است .

۲) قیمت گذاری (Price) : به فرآیند تعیین قیمت برای تولید همراه با تخفیف برمی گردد . قیمت نیازی به پولی بودن ندارد بلکه به سادگی می تواند چیزی باشد که با تولید یا خدمات معاوضه گردد برای مثال زمان ، انرژی،روانشناسی یا توجه.

۳) توسعه(ترقی) (Promotion): شامل تبلیغ کردن ، افزایش فروش، آگهی ومارک تجاری و علامت تجا ری است و برمی گردد به روشهای گوناگون افزایش تولید علامت تجاری یا شرکت.

۴) Placement (Distribution) (توزیع) : برمی گردد به چگونگی رسیدن تولیدات به دست مشتریان برای مثال امتیازاتی برای کار یابان یا خرده فروشی ایجادکردن. این p چهارم همچنین بعضی اوقات جایگاه نامیده می شدند که برمی گردد به اینکه بخش هایی برای اینکه کدام تولید یا خدمات فروخته می شد( ان لاین در برابر خرده فروشی ) از بعضی مناطق جغرافیایی یا صنعتی به بعضی قطعات( جوانانان ، خانواده ها ، بازرگانان ) و غیره.

این چهار عنصراغلب مربوط اند به بازاریابی مختلط،که یک بازار یاب می تواند به صورت حرفه ای در طرح های بازاریابی از آنها استفاده کند. مدل چهار p اغلب هنگامی قابل استفاده است که تولیدات برای مشتری از ارزش پایینی برخوردار باشد. در تولیدات صنعتی ،خدمات و تولیداتی که ارزش بالا دارند مستلزم اصلاح این مدل است . بازاریابی خدمات باید برای طبیعت منحصر به فرد خدمات محاسبه گردد. بازاریابی صنعتی یا B۲B باید برای بخش های طولانی از قراردادهایی که مورد توافق قرار گرفته اند و یک نوع از معاملات زنجیره عرضه است مورد استفاده قرار می گیرد روابطه بازاریابی برای انجام این تلاش می کند که مواردی را که بازاریابی از بخش های طولانی روابطی که بیشتر از معاملات فردی دیده می شود پیدا کند.

● مدل هفت P :
درست به مانند جهار P ( قیمت،تولید، مکان و توسعه ) است خدمات بازاریابی معمولا با سه مورد اضافی که مجموعا با هم شناخته می شود در بازاریابی مختلط استفاده می گردد و اینها عبارتند از :
۱) مردم(People): هر کسی که با یک مشتری به پای یک قرار داد می آید می تواند نیرویی داشته باشد که در کل رضایت مندی را در پی داشته باشد . خواه بخشی از یک پشتیبانی خدمات باشد یا اینکه در درگیری با کل خدمات . مردم جزبه جز مهم اند به همین دلیل در نگاه مشتری آنها باید به صورت مناسبی کار آزموده شوند ، تحریک مناسب و نوع حقوق اشخاص. مشتری بعضی اوقات به زیر مجموعه مردم برمی گردد همچنین آنها می توانند بر خدمات تجربی مشتریان تاثیر بگذا رند ( برای مثال در رویداد های ورزشی).
۲)۰ فرآیند(process): فرآیندی (هایی) را شامل می شود که خدماتی را فراهم می کند و رفتار های مردم راکه می تواند تعیین کننده رضایت مشتریان باشد .
۳) اسناد فیزیکی(Physical evidence ): بر خلاف تولید ، خدمات نمی توانند آزموده شوند قبل از اینکه تحویل داده شوند که آنرا می تواند نا ملموس کند بنابراین وسیله ای است برای اینکه مشتریان بتوانند ریسک بیشتری را درک کنند هنگامی که می خواهند از خدماتی استفاده کنند. برای کاهش احساس ریسک به این صورت می توان شانس را برای موفقیت بهبود بخشید و اغلب برای عرضه مشتریان بالقوه که شانسی یرای دیدن آنچه می تواند به آن علاقه داشته باشد حیاتی است و این به وسیله اسناد فیزیکی همچون مطالعه طرح، گواهی نامه یا دمونستراسیون انجام می گردد.

● مدل چهار p جدید
۱) شخصیت محوری(Personalization) : برمی گردد به تولیدات یا خدمات معمول میان استفاده کننده در شبکه جهانی .مثال های واضح آن شامل می شود include Dell on-line and Amazon.com اما این مفهوم بیشتر از میزان مورد نیاز برای طبقه متوسط جامعه است . تکنولوژی های به وجود آمده می توانند این ایده ها را به جلو ببرند.
۲) سهام (Participation): به مشتری این اجازه را میدهد که در چیزی که طرفدار آن است شریک شود چه در تولید مستقیم وچه در اجرا نمودن آن..
۳) جفت به جفت( Peer-to-Peer): برمی گردد به شبکه مشتری و اجتماع مکانی، که با میل از آن طرفداری می کند . این مسائل تاریخی با بازاریابی آن چیزی است که قطع کننده در طبیعت ، تلاش برای اعمال نفوذ یک مارک بر مشتری است.و این اغلب در تبلیغات تلوزیونی به نمایش در می آید. این تاثیر گذاری در بنیاد مشتری سرانجام با اجتماع فعال مشتری جایگزین می گردد . التزام علامت تجاری در گفتگو هایشان رخ می دهد .P۲P اکنون به محاسبه های اجتماعی و احتمالات نیرو های نفاق افکنانه در آینده بازاریابی برگشته است .
۴) مدلساری پیشگویانه Predictive modeling: برمی گردد به شبکه عصبی محاسباتی که در کاربرد مسائل در بازاریابی موفقیت آمیز بوده اند.