شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)-  تردیدی نیست که جام‌جهانی توجهات زیادی را به خود جلب می‌کند و همراه با آن شور و شوق فراوانی به وجود می‌آید. اما آیا این مساله تاثیری بر بازارهای سهام دارد؟

 به نظر ما جام‌جهانی بر بازارهای سهام دست‌کم برای یک دوره کوتاه تاثیرگذار است. با توجه به بررسی‌های تاریخی، یک الگوی مشخص از عملکرد بهتر از انتظار قهرمان جام‌جهانی در هفته‌های پس از فینال وجود دارد. به طور متوسط، کشور قهرمان در ماه نخست پس از فینال تا 5/3 درصد بهتر از بازار جهانی عمل می‌کند. البته این عملکرد بهتر از انتظار به طور قابل توجهی پس از سه ماه ازمیان می‌رود. به طوری که کشور قهرمان تمایلی برای ادامه دادن این برتری ندارد و به طور متوسط بازار سهام آن طی سال پس از فینال حدود 4 درصد ضعیف‌تر از بازار جهانی عمل می‌کند. 

الگوی عملکرد بهتر از انتظار پس از قهرمانی در جام‌جهانی در طول زمان نسبتا ثابت بوده است. از سال 1974، همه قهرمانان(آنهایی که آمار بازار سهام‌شان موجود است) در ماه پس از فینال عملکرد بهتر از انتظاری داشته‌اند. تنها استثنای این مساله قهرمانی برزیل در جام‌جهانی 2002 است. اما در این مورد خاص مسائل اقتصاد کلان(رکود عمیق و بحران ارزش پول) تاثیر قهرمانی در زمین فوتبال را تحت‌الشعاع قرار داد. بحران اقتصادی باعث شد بازار سهام برزیل در اولین ماه پس از فینال نسبت به شاخص جهانی 19 درصد سقوط کند. اما این مساله به این معنی نیست که برزیل از تاثیر مثبت قهرمانی بر بازارسهام بی‌بهره بوده است. بازارسهام این کشور یک ماه پس از قهرمانی در جام جانی 1994 به میزان 21 درصد از شاخص جهانی ام‌اس‌سی‌آی پیشی گرفت و این پیشتازی ادامه یافت به طوری که طی سه ماه بازار سهام این کشور 38 درصد رشد کرد. این در شرایطی است که طی یک سال منتهی به جام‌جهانی 1994 بازارسهام برزیل 39 درصد رشد کرده بود. بنابراین در غیاب بحران اقتصادی، کشور قهرمان دست‌کم برای یک دوره کوتاه از موفقیت در بازار سهام بهره‌مند می‌شود. 

اما وضعیت نایب قهرمان چگونه است؟ البته طرفداران همیشه از باخت در آخرین مرحله ناامید می‌شوند و جالب اینجا است که بازار سهام نیز همین‌گونه عمل می‌کند. در مقایسه با رشدی که قهرمانان پس از جام‌جهانی از آن بهره‌مند می‌شود، به نظر می‌رسد نایب قهرمانان غم و اندوه پس از فینال را تجربه می‌کنند. متوسط عملکرد نسبتا بهتر از انتظار نایب قهرمانان طی ماه اول 0/2 درصد است. اما استثنای این مورد آرژانتین در سال 1990 است که در ماه پس از فینال بازار سهام این کشور با رشد 33 درصدی رو به رو شد. به جز این مورد، از میان 9 نایب قهرمان، بازار سهام 7 نایب قهرمان طی ماه اول پس از فینال به طور متوسط 4/1 درصد کاهش یافته است و این عملکرد ضعیف در اینجا متوقف نشده است. اکثر نایب قهرمانان جام‌جهانی شاهد تداوم عملکرد ضعیف بازارهای سهام‌شان بوده‌اند به طوری که طی سه ماه نخست پس از فینال بازار سهام آنها به طور متوسط با کاهش 6/5 درصدی رو به رو شده است. 

تاثیر جام‌جهانی بر بازار سهام میزبان چگونه است؟ همچون قهرمان، جام‌جهانی بر بازارسهام کشور میزبان نیز تاثیر مثبتی می‌‌گذارد که تا چند هفته باقی می‌ماند. در همه موارد، کشور میزبان از عملکرد بهتر از انتظار بازارسهامش در ماه پس از جام‌جهانی بهره‌مند شده است. متوسط رشد بازارسهام کشورهای میزبان 7/2  درصد است، اما این روند به سرعت ازمیان می‌رود. درصورتی که کشور میزبان، قهرمان جام‌جهانی نیز شود، بازارسهام آن کشور به مدت یک ماه عملکرد بسیار خوبی خواهد داشت، اما الگوی ثابتی برای تداوم این عملکرد وجود ندارد. 

یک نمونه اخیر عملکرد خوب بازارسهام پس از جام‌جهانی، اسپانیا است که در حدود 6 درصد بیش از شاخص جهانی رشد کرد.

منبع: روزنامه دنیای اقتصاد - شماره ۳۲۱۴