اگر استاد يا دانشجو هستيد، ويكيپديا در شانزدهمين سالگرد تولدش بيش از پيش مشتاق مشاركت شماست. گره زدن فرايند آموزشي دانشگاه با ويكيپديا هدف بنياد آموزشي ويكيپديا است.
ويكيپديا اكنون ۱۶ ساله شده است اما همچنان مساله اعتبار مقالات توليدي از چالشهاي اصلي اين بزرگترين دانشنامه اينترنتي جهان است. اگرچه ويكيپديا همواره به علت رايگان بودن، مشاركتي بودن و تلاش در زمينه گسترش دانش ستوده شده است، اعتبار مقالات اين دانشنامه همچنان از نظر شماري از منتقدان زير سوال است.
پشتيبانان دانشنامه ويكيپديا خود به چالش اعتبار مقالات معترف هستند. ليانا ديويس، معاون بنياد آموزشي ويكيپديا، در شانزدهمين سالگرد تولد اين بنياد گفته است ۱۶ سال است كه ويكيپديا با اخبار و اطلاعات نادرست دست و پنجه نرم كرده است.
اما وجود بنياد آموزشي ويكيپديا خود يكي از ابتكارهايي است كه براي ارتقاي اعتبار و دقت مقالات ويكيپديا انجام شده است. ماموريت اصلي اين بنياد درگير كردن هر چه بيشتر اساتيد دانشگاهها و دانشجويان در توليد و تكميل مقالات ويكيپديا است. ايدهاي كه خصوصا با توجه به تعداد تقريبا اندك مقالات فارسي و حجم كم اطلاعات بسياري از اين مقالات ميتواند انگيزه خوبي در توليد محتوا در فضاي وب فارسي نيز باشد.
پيشينه شكلگيري بنياد آموزشي ويكيپديا
در سال ۲۰۱۰ مشخص شد آن دسته از اساتيدي كه از نويسندههاي ويكيپديا هستند در كلاسهاي درس خود از دانشجوها ميخواهند به عنوان تكليف به جاي ارائه مقاله به آنها، مقاله را در ويكيپديا توليد كنند.
بنياد ويكيمديا كه مالك ويكيپدياست بر اساس اين اقدام، يك طرح آزمايشي براي استفاده از بيشتر از نيروي اساتيدي كه پيشتر از اديتورهاي ويكيپديا نبودند، تنظيم كرد.
ويكيمديا از طريق اجراي اين طرح آزمايشي در پي پاسخ به اين سوال بود كه آيا اساتيدي كه خود از نويسندههاي ويكيپديا نيستند اگر حمايت كافي از ويكيپديا دريافت كنند ميتوانند ويكيپديا را به فرايند تدريس خود وارد كنند يا خير؟ پس از انجام اين طرح آزمايشي مشخص شد پاسخ به اين سوال مثبت است.
از آن زمان بنياد آموزشي ويكيپديا شكل گرفته است. اين بنياد به اساتيد كمك ميكند تا فرايند يادگيري دانشجويان را در تركيب با فرايند پربار كردن ويكيپديا پيش ببرند.
از آن زمان دانشجويان بيش از ۲۵ ميليون كلمه به محتواي ويكيپديا افزودهاند. پيشبيني ميشود در ترم بهار امسال نيز هفت هزار و ۵۰۰ دانشجو در پروژه يادگيري دانشگاهي از طريق ويكيپديا شركت كنند.
فوايد همراهي اساتيد و دانشجويان
يكي از اساتيدي كه با ويكيپديا همكاري دارد به رسانهها گفته است نكتهاي كه دانشجويان را به توليد مقاله در ويكيپديا به جاي ارائه آن به استاد مربوطه ترغيب ميكند اين است كه مقالهشان فورا مخاطبان زيادي مييابد و از اين رو نتيجه كارشان صرفا در اختيار استاد قرار نخواهد گرفت.
به گفته او همچنين چون دانشجويان ميدانند كه مقالهشان ميتواند از سوي ويكيپديا رد شود تلاش بيشتري براي صحت و تكميل مطلب به كار ميبرند و اين براي آنها به كل متفاوت از "گرفتن يكي دو نمره كم يا زياد از استاد" است.
ليانا ديويس، معاون بنياد آموزشي ويكيپديا، نيز اين نكته را تاييد ميكند: «وقتي شما در حال نوشتن مقالهاي هستيد كه قرار است از سوي ميليونها نفر خوانده شود، اين دليل بهتري برايتان خواهد شد كه واقعا كار خوبي ارائه دهيد، به كتابخانه برويد و سعي كنيد فهم عميقي از موضوعي كه ميخواهيد دربارهاش بنويسيد پيدا كنيد.»
به گفته ديويس اينكه كسي ميتواند از گوشي هوشمند خود استفاده كند به معني باسوادي ديجيتال نيست. او ميگويد از طريق مشاركت در توليد محتوا در ويكيپديا، "تفكر انتقادي دانشجويان، مهارت ارتباطات آنلاين و مهارتهاي نوشتاري آنها ارتقا مييابد."