شارا - شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران : نگاهي به زواياي خوب، بد، زشت پيامك‌ها
یکشنبه، 28 مهر 1392 - 12:24 کد خبر:6261
شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- اين مسئله كه پيامك توانسته در سطح گسترده اي در طبقات مختلف جامعه جاي خود را باز كند قابل انكار نيست وقتي هزينه هاي ارتباط افراد با يكديگر تا حد قابل ملاحظه اي افزايش پيدا مي كند از پديده ارزان، آسان و سريعي مثل پيامك، استقبال زيادي مي شود.SMS
به گزارش شارا به نقل از باشگاه خبرنگاران،  در حال صحبت كردن با همكارم در محل كارم هستم كه صداي رسيدن پيامك وادارم مي كند تلفن همراهم را نگاه كنم، پيامكي كه منتظر دريافت آن هستم، هنوز نرسيده است ولي دوست عزيزي پيامك تبريك عيد قربان برايم فرستاده كه لبخندي به من هديه كرد.

هنوز چند جمله ديگر از صحبت نگذشته است كه دوباره تلفن همراه خبر از رسيدن پيامك ديگري مي دهد و من كه همچنان منتظر خبر خاصي هستم، خيلي زود به گوشي نگاه مي كنم و اين بار اخم هايم در هم مي رود. اين پيامك نه تنها، خبر مورد انتظارم نبود بلكه براي چندمين بار پيامك تبليغاتي بود كه گاهي در روز بارها ارسال مي شود.

نتيجه ارسال اين همه پيامك اين شده كه به محض ديدن اين پيامك ها بلافاصله آن را حذف مي كنم! راستي اين موضوع پيامك هم براي خودش عالمي دارد! در طول روز ارتباطات زيادي از طريق تلفن همراه و به ويژه ارسال پيامك برقرار مي شود، نقش و كاركرد اين پيامك ها چيست؟ چه تاثيري بر روابط افراد گذاشته است؟ و آيا فناوري پيامك كمكي براي انسان بوده است يا خير ؟

نظرات مردم

اكرم ۳۲ ساله ترجيح مي دهد ارتباطاتش را براساس ارسال پيامك تنظيم نكند، او مي گويد: معمولاً در طول روز و در حد بسيار محدودي براي همسرم پيامك مي فرستم آن هم براي يادآوري نكته يا مسئله اي مهم و ترجيح مي دهم به صورت تلفني با او يا افراد ديگر گفت وگو كنم. اكرم گاهي در مناسبت هاي مذهبي براي افراد محدود و خاصي پيامك تبريك يا تسليت مي فرستد و بيشتر در عيد نوروز اين كار را مي كند.

 همسر او نيز بيشترين پيامك هاي مناسبتي را در آغاز سال جديد و عيد غدير براي ديگران ارسال مي كند. اكرم يك خاطره خوب هم از ارتباطات پيامكي اش دارد و آن را اين طور بيان مي كند: از طريق يكي از دوستانم شماره تماس يكي از معلمان قديمي را پيدا كردم و الان مدت هاست كه با پيامك هايي بسيار كوتاه از حال ايشان باخبرم و بدون اين كه با گذشت سال هاي زياد صداي او را بشنوم با او ارتباط دارم تا حدي كه به تازگي در مراسم سوگواري و فوت مادرم شركت كردند و اين براي من بسيار ارزشمند بود.

محمد، ۴۲ ساله بخش زيادي از ارتباطش از طريق گفت وگو با تلفن همراه است و چندان از ارسال پيامك استقبال نمي كند. مهدي، پسر ۱۸ ساله نيز به جاي فرستادن پيامك، ترجيح مي دهد با گوشي همراهش بازي كند چون جذاب تر است.

محبوبه، ۳۰ ساله نيز مي گويد: گاهي مجبور مي شوم پيامك زيادي براي ديگران بفرستم و اين اجبار شايد در ارسال پيام هاي تبريك باشد ولي اين كار فقط به خاطر حفظ ارتباطم با ديگران است وگرنه چون تعدادشان زياد است از هزينه هايي كه برايم ايجاد مي كند واقعاً نگرانم، چون من با افراد زيادي در ارتباط هستم.محتواي پيامك ها هم نكته قابل توجهي است. اكرم در ادامه صحبت هايش مي گويد: اصلا اهل لطيفه فرستادن نيستم مگر مورد خاصي باشد كه مطمئن باشم اين لطيفه مورد توجه يكي از دوستانم قرار مي گيرد و برايش مي فرستم ولي اين كار بسيار به ندرت اتفاق مي افتد.

مريم ۲۵ ساله و دانشجوست، او مي گويد: اگر لطيفه جالب و جذابي به دستم برسد حتماً براي بقيه مي فرستم و با دوستانم مدام در حال رد و بدل كردن پيامك هستيم.

اين مسئله كه پيامك توانسته در سطح گسترده اي در طبقات مختلف جامعه جاي خود را باز كند قابل انكار نيست وقتي هزينه هاي ارتباط افراد با يكديگر تا حد قابل ملاحظه اي افزايش پيدا مي كند از پديده ارزان، آسان و سريعي مثل پيامك، استقبال زيادي مي شود.

هزينه ارتباط افراد با يكديگر تنها شامل هزينه قبض تلفن همراه يا ثابت آن ها نيست. امروزه به خاطر مشغول بودن شديد افراد و گرفتاري هاي روزمره زندگي گاهي حتي با گذشت زمان طولاني، آن ها نامي هم از يكديگر نمي برند و حلقه ارتباط خواهران و برادران كه اعضاي يك خانواده اند هر روز گسسته تر مي شود، گاهي براي برقراري ارتباط ساده مجبور مي شوند از وقت و زمان خود و ناديده گرفتن بخشي از كارهايشان هزينه كنند كه البته اگر نگرش هاي ما كمي متفاوت بود درمي يافتيم اين گونه هزينه ها در واقع سرمايه گذاري براي روابطي استوار در زندگي است.

پيامك گاهي مانعي براي ديدار حضوري شده است

متاسفانه برخي نيز ارتباط را با دعوت و مهماني يكي مي دانند و هزينه هاي حاصل از تشريفات اين نوع ارتباط را زياد برآورد مي كنند و به اين ترتيب به نظر مي رسد پيامك مي تواند نقش تسهيل كننده اي در اين ميان ايفا كند. از سوي ديگر بهره مندي از پيامك با همه كاركرد هاي مثبتي كه در تسهيل ارتباطات دارد گاهي مانعي براي ديدار حضوري يكديگر شده است.

بي ترديد پيامك ها بايد حدود آداب اجتماعي و اخلاقي را پاسداري كند و اگر پيامك بر عمق بخشيدن به روابط اجتماعي موثر افتد و در بالا رفتن آگاهي جمعي كارساز باشد مي توان نقش تعيين كننده براي آن قائل بود اما اگر تبعاتي مثل گسست هاي خانوادگي، كاستن از ديد و بازديدها و صله رحم را در پي داشته باشد آسيب هاي اجتماعي و عاطفي به دنبال خواهد داشت ضمن اين كه رعايت نكردن حريم خصوصي، هرزه گرايي و متن هايي كه آثاري چون تهمت، افترا، غيبت و امثال آن را ترويج مي كند از پيامدهاي منفي و مخرب پيامك خواهد بود كه البته ظاهرا هنوز به طور گسترده پژوهشي در اين زمينه انجام نشده است و متاسفانه جاي خالي آن در جامعه احساس مي شود.

خوب و بد هاي پيامك

براي گفت وگو با كارشناسي در اين باره با هر فردي صحبت مي كنم در پاسخم مي گويد: متاسفانه در اين زمينه مطالعه كافي و جامع انجام نشده است!

با وجود اين دكتر مجيد حيدري با نگاهي مثبت به مقوله پيامك به خراسان مي گويد:«تحقيقي در اين زمينه انجام نشده است ولي همانند اينترنت در مورد پيامك نيز يك پيش فرض منفي در ذهن افراد وجود دارد.» وي تاكيد مي كند:« هر وسيله اي كه ارتباط بين افراد را بيشتر و آسان تر كند، ارزشمند است.»

اين پژوهشگر اجتماعي با اشاره به هزينه پايين ارسال پيامك كه موجب كاهش هزينه ارتباط مي شود، ادامه مي دهد:«اگر افراد بخواهند در مناسبت ها يا اعياد به يكديگر از طريق تلفن و گفت وگو تبريك بگويند شايد با بيش از ۴ يا ۵ نفر تماس نگيرند ولي با ارسال پيامك همزمان به تعداد زيادي از افراد مي توان پيام تبريك فرستاد، بنابراين پيامك توانسته است سطح ارتباط را در جامعه گسترش دهد. البته گسترش ارتباط الزاما به معناي عمق بخشيدن به ارتباط نيست.

حيدري در پاسخ به سوالي درباره ارسال لطيفه از طريق پيامك خاطرنشان مي كند: ارسال لطيفه لزوما بد نيست و موجب مي شود در يك لحظه شادي فرد مقابل بيشتر شود، نكته اي كه در ارتباط افراد وجود دارد، اين است كه دريافت كننده پيامك مي تواند هر زمان خودش تشخيص داد متن پيامك را بخواند.

اين جامعه شناس با بيان اين كه برخي افراد با وجود حضور در جمع باز هم تنها با گوشي تلفن همراه خود مشغول اند و معمولا به ارسال پيامك مي پردازند، تصريح مي كند: اگر افراد نمي دانند چه زماني و چگونه از تلفن خود استفاده كنند به اين معنا نيست كه تلفن همراه وسيله بدي است اگر فردي در جمع ترجيح مي دهد خود را به ارسال پيامك مشغول كند نشان از تنهايي او در بين جمع است و او با اين كار تنهايي خود را پر مي كند.

در اين شرايط بايد پرسيد اگر اين افراد واقعا تنها بودند و زمينه ارسال پيامك برايشان نبود، چه مي كردند؟ در واقع اين وسيله تا حدي ضعف، مشكلات ، آسيب ها و بيماري هاي جامعه را آشكار مي سازد و نشان مي دهد. حيدري از «افزايش خبر رساني» به عنوان يكي ديگر از كاركردهاي مثبت پيامك ياد مي كند. در كدام مقطع زماني در تاريخ اين امكان وجود داشت كه مثلا طي ۲ ساعت بتوان با يك نظرسنجي پيامكي يا اجراي يك مسابقه ديدگاه ۴ ميليون نفر را به دست آورد؟ اين از جمله خدماتي است كه پيامك آن را فراهم كرده است.

در ورود فناوري به جامعه قبل از فرهنگ سازي براي استفاده ، سخت افزار آن وارد شده است

وي با اشاره به فرهنگ استفاده از پيامك مي افزايد: همواره در ورود فناوري به جامعه اين مسئله وجود داشته كه ابتدا سخت افزار آن وارد شده است بدون آن كه فرهنگ استفاده از آن در بين افراد وجود داشته باشد.

حيدري دليل اين امر را سودي كه نصيب تاجران سخت افزار فناوري مي شود، مي داند و تاكيد مي كند: ما هنوز در جامعه سازوكار و برنامه تربيت و آموزش افراد را در قبال فرهنگ استفاده از اين وسايل نداريم و اين كار بسيار زمان مي برد.

متاسفانه كسي در جامعه ما متولي اين كار نيست.وي مي گويد: همچنين بايد هزينه تماس هاي تلفني را كاهش داد تا سطح ارتباط پيامكي كاهش پيدا كند. اين كارشناس تاكيد مي كند: تلفن همراه براي افراد حريم خصوصي و البته زمينه هايي ايجاد كرده است كه افراد مي توانند روابط خود را به شكل موثري مديريت كنند؛ مثلا اگر زوجي از هم گلايه دارند و در صورت گفت وگو همراه با مجادله و سروصدا آن را به طرف مقابل منتقل مي كنند مي توانند گلايه خود را از طريق پيامك بيان كنند تا طرف مقابل در شرايط آرام با فرصت كافي آن را بخواند و درباره آن فكر كند.

وي مشكل نبود لحن در متن پيامك را به ميزان مهارت نوشتاري افراد مرتبط مي داند و باز هم تصريح مي كند: پيامك آشكار كننده ضعف هاي ارتباطي جامعه است و خود پديده اي مثبت و تسهيل گراست.