اشاره
پاندمي كويد-19 در شرايطي همه جنبههاي زندگي فردي و اجتماعي مردم سرتاسر جهان را تحت تاثير قرار داده كه در عصر ارتباطات، با شتاب غير قابل تصور فناوريهاي نوين ارتباطي و ديجيتال مواجه هستيم، اين بحران نيز به لحاظ محدوديتهاي ارتباطي كه براي مردم و جوامع ايجاد كرده زمينههاي توسعه روز افزون ارتباطات ديجيتال و بهرهوري بالاتر از اين فناوريهاي نوين ارتباطي را بيش از پيش تسريع كرده است.
روابطعموميها در گذر اين تحولات ناچار به ايجاد و خلق تكنيك هايي براي ورود به دوراني هستند كه اطلاعات به صورت لحظه اي در دسترس افكار عمومي قرار مي گيرد، در اين راستا نوع استراتژي روابطعمومي سازمان ها و شركت هاي دولتي و خصوصي در دوران كرونا بسيار قابل توجه و اهميت است، در همين رابطه با برخي از اساتيد و مديران روابطعمومي بخش هاي خصوصي و دولتي گفتگويي داشتيم، آنچه در پي مي آيد حاصل اين گفتگوست.
لزوم رويكرد آگاهي بخشي روابطعمومي براي خروج از بحران
دكتر علياصغر كيا استاد علوم ارتباطات:
با توجه به نقش اقناعي كه روابطعموميها و رسانه ها مي توانند در دوران كرونا ايفا كنند، كاركرد استرتژيك و كليدي روابطعموميها در اين بحران بايد تعريف و مبناي كاركرد ارتباطي و اطلاع رساني به افكارعمومي باشد.
در واقع رويكردي كه ساير بخش ها كمتر مي توانند وارد آن شوند اما روابطعمومي به واسطه ارتباطاتي كه با رسانه و از سويي با مخاطبان سازمان برقرار مي كند بر حسب كاركرد ذاتي خود در تببين و تشريح شرايط و انتشار ارقام و اطلاعات صحيح مي تواند موثر عمل نمايد.
قبلاً كاركرد تبليغاتي روابطعمومي در امور مختلف برجسته بود، اما امروزه شاهد هستيم در دوراني كه كرونا همه ابعاد زندگي مردم را تحت تاثير قرار داد، رويكرد آگاهي بخشي و اطلاع رساني بر جنبه هاي ديگر از فعاليت هاي روابطعمومي پيشي گرفته است، به شكلي كه رسالت روحيه بخشي براي مخاطبان سازمان و همچنين پرسنل درون سازمان در برنامه هاي اين بخش جايگاه ويژه اي به خود اختصاص داده و سبك توليد محتوا بر مبناي تقويت پيام هاي اقناعي بوده است.
در حوزه كار رسانه اي نيز روابطعمومي ها در توليد فيلم و برنامه هاي آموزش محور براي ارتقاء ظرفيت هاي جامعه در شرايطي كه اصلاً عادي نيست سهم به سزايي دارند كه شاهد تحولات در اين حوزه هستيم.
كرونا و رنسانس تحولات ارتباطي در روابطعموميها
دكتر حميد ضياييپرور پژوهشگر رسانههاي اجتماعي:
بروز بحران كرونا براي روابطعموميها فرصت بي نظيري است، همانند رنسانس باعث بروز تحولات گسترده اي در نوع فعاليت هاي اين بخش شده است. طي حدود يكسال گذشته سازمان ها و ادارات دولتي و خصوصي مجبور به استفاده از فناوري هاي نوين ارتباطي و خدمات الكترونيك شده اند، چنانچه در شرايط عادي شايد اگر اين بستر ايجاد نشده بود، تا پنج سال آينده نيز مسيري كه در راستاي توسعه ارتباطات ديجيتال پيموده شده، هرگز به اين مرحله از رشد و توسعه دست نمي يافتند.
رشد استارتاپ ها و خدمات جستجوي آنلاين و توليد محتوا توسط روابطعموميها ايجاد شده و عليرغم مشكلات متعددي كه در شرايط كرونا با آن مواجه بوديم، اما فرصت هايي بي نظيري در رابطه با شكوفايي فعاليت هاي روابطعمومي در حوزه هايي كه سالها نيازمند توسعه آن بود رخ داده است.
رويكرد مسئوليت اجتماعي روابطعموميها بيشتر بر پايه كمك به گروه هاي آسيب پذير در جنبه هاي مختلف نظير: آگاهي رساني، توليد محتواي آموزشي، هشدارهاي بهداشتي و همچنين اقدامات خيرخواهانه در اين مسير بوده است. اما بخشي كه تاكنون در حوزه اقدامات روابطعمومي مغفول مانده و نيازمند توجه بيشتر است؛ ايجاد پلتفرم هاي داخلي براي ارتباطات راه دور است كه در حال حاضر در اين مورد متكي به نمونه هاي خارجي هستيم و مانند توليد ويدئو كه آپارات توانست تا حدود زيادي در اين زمينه نياز داخلي را مرتفع كند و شايد اختصاص بودجه و اقدامات موثري براي اين بخش نيز لازم باشد.
روابطعمومي، نيازمند برنامه مديريت بحران
دكتر منصور ساعي استاد دانشگاه:
با توجه به اينكه اساساً زندگي افراد جامعه آميخته با ريسك ها و بحران هاي غير قابل پيش بيني است، لذا روابطعموميها بايد استراتژي مديريت بحران را در مجموعه فعاليت هاي خود داشته باشند تا در مواقع ضروري و بروز بحران ها بر اساس برنامه و دستورالعمل اقدام لازم را انجام دهند تا دچار سردرگمي نشوند.
در واقع روابطعموميها در رويدادهاي مهم واكنشي رفتار مي كنند در حالي كه اگر بر مبناي مديريت ريسك طراحي و برنامه ريزي داشته باشند، اقدامات شان كنشگرانه و برمبناي برنامه قبلي پياده سازي مي شود. با توجه به اينكه كرونا اولين بحران نبوده و آخرين نيز نخواهد بود، لذا روابطعمومي بايد به كمك سازمان آمده و براي حفظ سلامت و ادامه حيات مادي و معنوي مخاطبان درون و برون سازمان كه تنها سلامت جسم را شامل نمي شود، بلكه ادامه حيات كسب و كارها و... را نيز دربرمي گيرد، با برنامه ريزي ارتباطي و رسانه اي جهت روشن شدن چشم انداز شرايط بحران براي جامعه مخاطبان بستر ساز اقدامات و فعاليت هاي موثر سازماني باشند.
به عنوان نمونه خدمات آنلاين و غيرحضوري سازمان توسط روابطعمومي تبيين و اطلاع رساني شود. در واقع تجربه ريسك و بحران دوران كرونا به عنوان خط مشي و برنامه مدون سازمان ها در استراتژي ها و برنامه رسانه اي روابطعمومي قرار بگيرد. همچنين انجمن هاي روابطعمومي و فعالان بخش خصوصي در اين حوزه به عنوان نماينده روابطعمومي بايد در ايجاد كمپين هاي ملي و همگرايي ميان ساير سازمان ها در بخش هاي مختلف براي ايجاد پويش در رفع و كاستن از اثرات اين درد مشترك اقدامي صورت مي دادند، در حاليكه تا كنون اقداماتي كه انجام شده عمدتا شامل يك سري فعاليت هاي سازماني به شكلي پراكنده و جزيره اي بوده كه باعث صرف وقت و هزينه بيشتري شده است.
كرونا و عدم توقف فعاليتهاي روابطعمومي
حسن نصيري قيداري مدير ومدرس روابطعمومي:
امروزه به دليل شيوع كرونا بسياري از برنامه هاي روابطعمومي نظيربرپايي همايش ها، گردهمايي و جشنواره ها و... كه مي توانست موجب نشاط سازماني و تقويت ارتباطات موثر درون و بيرون سازماني شود امكان اجراي آن فراهم نيست، لذا لازم است روابطعموميها دراين شرايط با كارهاي خلاقانه اين خلا را پر نمايند.
خوشبختانه به لحاظ قرار گرفتن در عصر ارتباطات ديجيتال اين عصر ويژگي هاي متمايزي در اختيار روابطعموميها گذاشت و همه ابزارهاي ارتباطي در خدمت فعاليت هاي روابطعمومي قرار گرفته است. روابطعمومي در بخش هاي مختلف با ترويج استفاده از پروتكل هاي بهداشتي در ميان كاركنان و مشتريان سازمان كوشا بوده و مثلاً اگر كالايي توسط سازمان توليد مي شود نحوه استفاده از آن كالا در شرايط كرونا و پيام هايي با مضمون مقابله با اين ويروس درج شود.
همچنين روابطعموميها بايد استقرار امكانات آموزشي و بهداشتي امكان ملاقات هاي حضوري و ديدارهاي اعضاي سازمان و مديران را به اين شكل فراهم كنند و همچنين از ابزارهاي ارتباطي ديجيتال براي برپايي جلسات و مباحث مختلف سازماني و برون سازماني استفاده نمايند. در واقع كرونا نمي تواند بهانه اي برا ي توقف فعاليت هاي روابطعمومي باشد، بلكه همچنان نقش مهم تبيين و تشريح و ساده سازي استراتژي سازماني بايد توسط اين بخش پيگيري و اجرا شود.
مرجع: شبكه اطلاعرساني روابطعمومي ايران (شارا)