شارا - شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران : آموزش به كمك سخنراني
دوشنبه، 30 بهمن 1396 - 07:57 کد خبر:32515
به آن دسته از فعاليت هاي كلاسي گفته مي شود كه براي گروه انجام مي گيرد و عمدتا جنبه كلامي دارد. بنا به تعريف سخنراني عبارت از ارائه دانش و اطلاعات توسط معلم به گروه ياد گيرندگان.



تعريف آموزش معلم – محور
شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- آموزشي است كه در آن فعاليت هاي آموزش و يادگيري عمدتا به وسيله معلم هدايت مي شود. معروف ترين روش آموزش معلم – محور سخنراني است.

تعريف روش سخنراني
به آن دسته از فعاليت هاي كلاسي گفته مي شود كه براي گروه انجام مي گيرد و عمدتا جنبه كلامي دارد. بنا به تعريف سخنراني عبارت از ارائه دانش و اطلاعات توسط معلم به گروه ياد گيرندگان.


در روش سخنراني معلم محتواي درس را سازمان مي دهد و در اختيار دانش آموزان يا دانشجويان مي گذارد و مي كوشد تا آنان را نسبت به يادگيري برانگيزاند. از آنجا كه سهم عمده اين روش آموزشي را فعاليت هاي كلامي معلم تشكيل مي دهد به آن روش سخنراني مي گوييم.

فنون آموزش با روش سخنراني
1-بيان هدف هاي آموزشي و آماده كردن يادگيرندگان
پس از آگاه كردن يادگيرندگان از هدف ها ي درس آنان را براي يادگيري آن هدفها آماده سازيد. بهترين تدبيري كه در جهت آماده سازي يادگيرندگان براي يادگيري مطالب درس تازه پيشنهاد شده است مرور درسهاي گذشته است. علاوه بر مرور بر درسهاي گذشته طرح يك سوال يا حتي بيان يك رويداد يا يك قصه كه به اطلاعات و دانش قبلي يادگيرندگان مربوط باشد روش مناسبي براي جلب توجه و آماده ساختن دانش آموزان است.

2- استفاده از پيش سازمان دهنده:
يكي از تدابير بسيار موثر آماده سازي دانش آموزان براي يادگيري مطالب تازه اي كه معلم آموزش خواهد داد استفاده از پيش سازمان دهنده است. استفاده از پيش سازمان دهنده ها عمدتا براي مطالبي كه اجزاء آن قابل سازمان دادن است مفيد هستند. اسلاوين (2006)گفته است استفاده از پيش سازمان دهنده بيشترين كمك را به يادگيري مطالب سازمان يافته مي كند. اما براي يادگيري دانش امور واقعي كه قابل سازمان دادن نيست كارآمدي چنداني ندارد.

دليل اصلي اثر بخشي پيش سازمان دهنده يك اصل اساسي يادگيري است كه مي گويد فعال ساختن دانش قبلي ياد گيرنده هم يادگيري و هم ياد داري را آسان مي كند.

3- ايراد سخنراني
منظور اين است كه شما به عنوان معلم مطالب و موضوعات را در قالب بيانات منطقي در اختيار يادگيرندگان قرار دهيد. بدين منظور ابتدا با يك مقدمه شروع كنيد. بعد توضيحات ضروري را در اختيار يادگيرندگان قرار دهيد و توضيحات خود را با ذكر مدارك يافته هاي پژوهشي و ساير شواهد ضروري مستند سازيد و سرانجام با يك نتيجه گيري سخنراني خود را به پايان رسانيد.

4- توضيح دادن
مهمترين ويژگي آموزش با روش سخنراني توضيح دادن است. معلم در توضيح دادن گامي فراتر از ارائه صرف دانش و معلومات بر مي دارد و به بيان علت رويدادها روابط ميان مفاهيم و انديشه ها و توصيف و تشريح فرايندها مي پردازد.

5- شور و شوق و تحرك
حركت و جنب و جوش معلم به هنگام آموزش نشان دهنده شور و شوق با اشتياق و علاقه او به كار خود و پيشرفت دانش آموزانش است و اين خود يكي از عوامل بالا برنده سطح اپر بخشي آموزش معلم شناخته شده است. از جمله رفتارهاي معرف معلملن علاقمند و پر تحرك عبارت از راه رفتن، حركات بدني، برقراري تماس چشمي با فرد فرد دانش آموزان و بالا و پايين بردن صدا. اين رفتارها و فعاليت هاي معلم توجه دانش آموزان به درس را بالا مي برد و سطح يادگيري آنان را افزايش مي دهد.

6-گرمي و شوخ طبعي
دو ويژگي ديگر معلمان محبوب و موفق گرمي و شوخ طبعي هستند. گرمي معلم با رفتارهاي زير خلاصه مي شود:
- برقراري روابط دوستانه به دانش آموزان،داشتن نگرش مثبت نسبت به كلاس و درس،نشان دادن علاقه به دانش آموزان و سخت كوشي براي تضمين موفقيت دانش آموزان در امر تحصيل از سوي ديگر، معلماني كه از نظر دانش آموزانشان نا منصف،نرمش نا پذير و منع كننده تعاملات كلاسي شناخته شده اند معلماني غير گرم به حساب مي آيند.
- رفتار مكمل گرمي معلم در آموزش شوخ طبعي است به طور خيلي ساده شوخ طبعي را مي توان به عنوان توانايي خندانيدن افراد وقتي كه چيز خنده داري اتفاق مي افتد تعريف كرد شوخ طبعي هم جنبه خود به خودي دارد و هم مي توان آن را حساب شده برنامه ريزي كرد.

7- پرسيدن سوال و وارسي مشكلات درك دانش آموزان
يكي از زاههايي كه معلم ميتواند به كمك آن از كم و كيف دريافت مطالب تدريس شده خود توسط دانش آموزان آگاه شود وارسي درك دانش آموزان است. انجام اين كار به معلم درباره سطح و ميزان يادگيري دانش آموزان بازخورد مي دهد. بهترين راه وارسي جريان پيشرفت يادگيري دانش آموزان در حين آموزش معلم پرسيدن سوال از آنان است اين كار داراي فوايدي به شرح زير است:
- اين سوالها نكات و موضوعات مهم سخنراني را مورد تاكيد قرار مي دهند.
- پاسخ دادن به اين سوالها منجر به تكرار مطالب آموزش داده شده معلم از سوي يادگيرندگان مي شود.
- يادگيرندگان با پاسخ دادن به اين سوالها متوجه مي شوند كه چه قسمت هايي از درس را ياد گرفته اند و چه قسمت هايي را هنوز ياد نگرفته اند.
- اين سوال ها از حواس پرتي يادگيرندگان جلو گيري به عمل مي آورند.
- از طريق اين سوالها مي توان مطالب درسي را جمع و جور كرد و به مرور آنها پرداخت.

8- يادداشت برداري
معلم مي تواند از دانش آموزان خود بخواهد تا از توضيحات او يادداشت تهيه كنند. يادداشت برداري دانش آموزان از مطالب سخنراني معلم آنها را از حالت غير فعال خارج مي كند و به شركت در فعاليت كلاسي وا مي دارد. يادداشت برداري در صورتي بيشترين تاثير را بر يادگيري به جاي مي گذارد كه مطالب مورد نظر در يادداشت ها خلاصه و سازمان بندي شوند نه اينكه صرفا نوشته شنيده ها باشند.

9- دادن تكليف
به تمرين هاي مستقلي كه دانش آموزان در مدرسه و در خانه انجام مي دهند به ترتيب تكليف كلاسي (كار نشسته) و تكليف خانه مي گويند. تكليف كلاسي به فعاليت هايي گفته مي شود كه دانش آموزان در كلاس انجام مي دهند تا آنچه را كه به تازگي معلم به آنان آموزش داده است تمرين كنند. اگر اين فعاليت ها و تمرين هاي مستقل را دانش آموزان در خانه انجام دهند به آن تكليف خانه گفته مي شود و از آنجا كه معمولا اين كار در شب صورت مي گيرد به تكليف شب هم شهرت يافته است. درباره چگونگي دادن تمرين هاي مستقل–كلاسي و خانه – به دانش آموزان متخصصان آموزش و يادگيري پيشنهادهايي ارائه داده اند كه در نظر گرفتن آنها استفاده از تكاليف درسي را اثربخش تر مي كند در زير به مهمترين آن پيشنهادها توجه كنيد:


- تكاليفي به دانش آموزان بدهيد كه از عهده انجام آن برآيند.


- تكاليف بسبتا مختصر بدهيد به گونه اي كه موجب خستگي دانش آموزان نشود.


- براي درسهاي رياضيات،خواندن،دستور زبان و زبان هاي خارجي تكليف بدهيد بقيه درسها نياز چنداني به تكليف ندارد.


- خود را با دانش آموزان هماهنگ كنيد به آنها بگوييد براي كمك به كودكانشان در انجام تكاليف ذرسي جواب سوالها را به آنها نگويند بلكه صرفا در مسايل دشوار راهنمايي شان كنند.


- تكاليف انجام گرفته از سوي دانش آموزان را به دقت وارسي كنيد و با ارائه نظر هاي خود به پاسخ هاي آنان باز خورد بدهيد.
- به تكاليف انجام شده نمره و امتياز بدهيد.


- مي توانيد از دانش آموزان بخواهيد تا تكليف هاي همديگر را تصحيح كنند.


منبع: سيف، علي اكبر،۱۳۸۷،روان شناسي پرورشي نوين روان شناسي يادگيري و آموزش ويرايش ششم،تهران،نشر دوران.