شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)، مديريت يعني ايجاد ارتباط. خوب يا بد، مديران ارشد همواره جلوي چشم هستند. اين مديران چه در جلسهاي تك نفره باشند و چه براي جمعيتي هزار نفره سخنراني كنند، پيامهايي غيركلامي به مخاطب ميفرستند كه نظرات كارمندان را در مورد اعتبار آنها شكل ميدهد. مديران باتجربه و الهامبخش طوري آموزش ديدهاند كه ارتباطات رهبري خود را به شيوههايي داراي اهميت مديريت ميكنند. اما تلاش آنها براي ايجاد ارتباط موثر ميتواند با كوچكترين ژستهاي غيركلامي مثل شيوه نشستن آنها در يك جلسه كاري يا طرز ايستادن پشت تريبون سخنراني، نقش بر آب شود.
وقتي براي يك جلسه مهم آماده ميشويد، بر آنچه ميخواهيد بگوييد متمركز هستيد، نكات مهم را حفظ ميكنيد و مطالب ارائه خود را آنقدر تكرار ميكنيد تا مسلط و مقتدر به نظر برسيد. اما آيا ميدانستيد افرادي كه به صحبتهاي شما گوش ميدهند، در هفت ثانيه اول و قبل از آنكه حتي شانس مطرح كردن مهمترين نكات سخنراني خود را داشته باشيد، به صورت نيمه خودآگاه ميزان اعتماد به نفس، نوع شخصيت و صداقت شما را ارزيابي ميكنند؟ آيا ميدانستيد استفاده از فضاي شخصي، ژستهاي فيزيكي، حالت بدن، شكل چهره و تماس چشمي قبل از شروع صحبت ميتواند پيامتان را تخريب كند؟ و از هم مهمتر، آيا ميدانستيد هر زمان كلمات و زبان بدن شما با هم سازگار نباشد، مخاطب آنچه را ميبيند باور ميكند، نه چيزي را كه شما ميگوييد؟
در نتيجه، وقتي به جلسه مهمي ميرويد كه صحبتهاي شما همه درست بوده، اما هنگام ترك جلسه حس ميكنيد به نتيجه مطلوب نرسيدهايد، درحاليكه دليل آن را نميدانيد، علت را در حركات بدن خود جستوجو كنيد. تحقيقات جديد نشان ميدهد ايجاد تعادل مناسب بين اقتدار و اختيار با گرمي و صميميت، براي مديران ضروري است. اگر زبان بدن مديران طوري باشد كه فقط نشانههاي اقتدار را منتقل كند، آنها خشك و غيرصميمي به نظر ميرسند. اما گرمي و صميميت بيش از حد هم باعث ميشود نتوانند خود را از ديگران مجزا كنند و قوي به نظر برسند. در اينجا به مهمترين نشانههاي داشتن يك زبان بدن مناسب براي مديران اشاره ميكنيم:
صاف نگه داشتن سر: به گفته كارول كينزي گومن، مدير اجرايي و نويسنده كتاب «زبان خاموش رهبران» يك مدير وقتي براي جمعيتي چه بزرگ و چه كوچك سخنراني ميكند، بايد سر خود را صاف نگه دارد و آن را به اين طرف و آن طرف كج نكند. سر ميتواند كمي به عقب خم شود، اما نبايد بيش از حد باشد؛ در غير اين صورت، متكبر به نظر ميرسد.
لبخند زدن تدريجي: لبخند بايد ملايم باشد، چون لبخند بيش از حد باعث ميشود فرد ضعيف به نظر برسد. به گفته گومن، موثرترين لبخند به گونهاي است كه بسيار كوچك شروع شود، اما وقتي فرد وارد اتاق جلسه شد يا پشت تريبون سخنراني رفت، بيشتر شود.
تماس چشمي: به گفته گومن، در تماس چشمي بايد يك حد وسط را در نظر گرفت. تماس چشمي خيلي كم باعث ميشود فرد سخنران فريبكار به نظر بيايد و تماس چشمي بيش از حد نيز ميتواند به زل زدن غيرطبيعي منجر شود. توصيه گومن اين است كه بر يك مثلث كه با چشمها و پيشاني افراد شكل ميگيرد، متمركز شويد. اگر خارج از اين مثلث و بهخصوص پايينتر از چشمها را نگاه كنيد، اصلا مناسب نيست و حالت رسمي ندارد.
اشاره كردن: جو ناوارو، نويسنده كتاب «هر كس چه ميگويد» معتقد است مديران هنگام اشاره كردن به چيزي در خلال صحبتهايشان بايد با كل دستشان اشاره كنند، نه فقط انگشت اشاره. تحقيقات نشان داده اشاره صرف با انگشت اشاره باعث ميشود فرد حالت تهاجمي به خود بگيرد و مخاطب احساس ناراحتي داشته باشد.
ژستهاي تسكينبخش: افراد وقتي عصبي و مضطرب هستند، اغلب پشت گردن خود را لمس ميكنند، يقه لباس خود را صاف ميكنند يا به موهاي خود دست ميكشند. مديران بايد از اينگونه رفتارها اجتناب كنند، چون كارمندان از آنها انتظار آرامش و كنترل اوضاع را دارند و اگر اضطراب را در مديران خود كشف كنند، خودشان هم دچار اين وضعيت ميشوند. همچنين مديران بايد اين رفتارهاي كليدي را در كارمندان خود جستوجو تا در سازمان آرامش ايجاد كنند و به اين ترتيب همكاري و مشاركت را تسهيل كنند.
حالات دست: از نظر ناوارو، چه ايستاده باشيد و چه نشسته، وقتي دستهاي خود را به شكل يك مثلث به هم ميچسبانيد، خيلي سريع به مخاطب اين پيام را منتقل ميكنيد كه اعتماد به نفس زيادي داريد.
در حركت بودن: آمي كادي، استاد مدرسه كسبوكار هاروارد و نويسنده كتاب «حضور» ميگويد: «مديران هنگام سخنراني نبايد پشت تريبون مخفي شوند، بلكه بايد هنگام صحبت كردن روي صحنه در حركت باشند تا به مخاطب انرژي منتقل كنند و مخاطب را درگير كنند. راه رفتن، مكث كردن و سپس دوباره راه رفتن بهترين اثر را دارد» و البته حركت بيش از حد هم ميتواند غيرمعقول و بدون نظم باشد.
قدرت مكث كردن: آرام صحبت كردن و هر از گاهي مكث كردن باعث ميشود مديران هنگام سخنراني مقتدرتر به نظر برسند. به گفته كادي، هر چقدر سريعتر صحبت كنيد، اقتدارتان نزد مخاطب كمتر ميشود.
منبع: روزنامه دنياي اقتصاد - شماره 3884